Theo kế hoạch, từ nay cho đến năm 2020, mỗi năm TKV cần từ 25 – 30 nghìn tỷ đồng để đầu tư (trong đó, riêng than chiếm 60 – 70% lượng vốn). Con số này sẽ là một thách thức thực sự đối với Tập đoàn trong điều kiện khai thác khó khăn hiện nay. Vậy Tập đoàn sẽ làm gì để duy trì được nguồn vốn nêu trên? Ông Nguyễn Văn Biên – Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn – trả lời phỏng vấn Tạp chí Than – Khoáng sản Việt Nam về kế hoạch và những giải pháp thu hút vốn vào ngành Than – Khoáng sản.
Nhu cầu vốn lớn
* Thưa ông, là một ngành cần vốn lớn và công nghệ hiện đại để phát triển, việc kêu gọi vốn đầu tư vào ngành Than – Khoáng sản trong thời gian tới sẽ diễn ra theo hướng nào?
Theo quy hoạch phát triển ngành Than đến năm 2020, có xét triển vọng đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì nhu cầu về than dự kiến tăng mạnh từ năm 2015, đặc biệt là than cho sản xuất điện. Năng lực khai thác than của TKV hiện nay vào khoảng 40-45 triệu tấn/năm sẽ tăng lên trên 50 triệu tấn vào năm 2020 và tiếp tục tăng trong các năm sau. Vì vậy, Tập đoàn cần đẩy nhanh đầu tư xây dựng mới và mở rộng, hiện đại hóa các mỏ than, đặc biệt là sản lượng than khai thác hầm lò sẽ tăng cao.
Đối với ngành Khoáng sản, TKV được chính phủ giao chủ trì đầu tư phát triển công nghiệp nhôm (bauxite, alumin, nhôm) ở Tây Nguyên; công nghiệp titan ở ven biển Ninh Thuận – Bình Thuận, Bắc Bà Rịa Vũng Tàu; phát triển dự án Cromit ở Thanh Hóa, đồng ở Lào Cai, dự án thép Cao Bằng, sắt Thạch Khê -Hà Tĩnh…
Về công nghiệp điện, trong thời gian tới, TKV đang tập trung đầu tư các dự án điện như NĐ Na Dương 2 (110 MW), Cẩm Phả 3 (440 MW), Quỳnh Lập 1 (600 MW), Hải Phòng 3 để đưa tổng công suất phát điện của Tập đoàn đạt 5.000 MW vào năm 2025.
Vì vậy, để đáp ứng nhu cầu đầu tư, lượng vốn hàng năm TKV cần huy động khoảng 30 nghìn tỷ đồng/năm.
Để thực hiện được nhiệm vụ này, việc huy động vốn sẽ tập trung vào một số kênh, bao gồm: Vay tín dụng xuất khẩu (ECA), vay hợp vốn trong nước, quốc tế, vay thương mại song phương, các nguồn vốn ưu đãi của Chính phủ. Bên cạnh đó, nguồn vốn huy động từ trái phiếu trong nước và quốc tế sẽ ngày càng được chú trọng và đang trở thành một trong số các kênh huy động chính khi hình ảnh của TKV đã được xây dựng tương đối rõ nét trên thị trường vốn trong nước và quốc tế (Riêng giai đoạn từ cuối năm 2012 đến đầu năm 2014, TKV đã huy động trên 10 ngàn tỷ đồng trái phiếu trong nước). Đồng thời việc tái cơ cấu mà trọng tâm là cổ phần hóa và thoái vốn, hoàn thiện quản lý nâng cao hiệu quả kinh doanh sẽ tạo điều kiện cho Tập đoàn tăng nguồn vốn cho đầu tư các lĩnh vực kinh doanh chính ở trên. Ngoài ra các kênh khai thác vốn thông qua hợp tác đầu tư, thuê gia công, thuê vận hành, thuê mua tài chính cũng được xem xét thực hiện trong điều kiện phù hợp.
Phát huy lợi thế của nhà huy động vốn lớn và hiệu quả
* Vậy các lợi thế huy động vốn của Tập đoàn là gì, thưa ông?
Hiện tại trên thị trường vốn, có thể đánh giá TKV là một trong số nhà huy động vốn lớn và hiệu quả. Việc huy động vốn của TKV có một số lợi thế sau:
(1) Lợi thế từ mô hình hoạt động: Là một doanh nghiệp lớn hoạt động trong lĩnh vực khai khoáng, năng lượng với nhiệm vụ cốt lõi là góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, TKV có lợi thế khi nhận được sự hỗ trợ từ Chính phủ trong việc thu xếp vốn thông qua các khoản vay ưu đãi của Nhà nước, các khoản vay tín dụng xuất khẩu được bảo lãnh của Chính phủ. TKV được Nhà nước giao quản lý, thăm dò, khai thác nguồn tài nguyên than và khoáng sản quan trọng với mô hình hoạt động ngày càng hoàn thiện, hiệu quả đã và đang được các nhà đầu tư quan tâm nhiều trong điều kiện hiện nay. Việc này giúp TKV có thể huy động được nguồn vốn dài hạn lên tới 10-15 năm với lãi suất cạnh tranh để thực hiện đầu tư các dự án lớn, trọng điểm của Tập đoàn như các dự án than, điện, bauxite – alumin, hóa chất mỏ công nghiệp.
(2) Xây dựng mối quan hệ với các ngân hàng, tổ chức tín dụng, tổ chức bảo hiểm: Với nhu cầu huy động vốn hàng năm, đa dạng các nguồn huy động, hiện tại, TKV đã xây dựng và có quan hệ với trên 30 ngân hàng, tổ chức tín dụng hàng đầu trong và ngoài nước như Citi Bank, Standard Charter, SMBC, Mizuho, BNP Paribas, Vietinbank, VietcomBank, BIDV, SHB, VIB, MB… Chính nhờ mối quan hệ được xây dựng trên cơ sở hợp tác phát triển nên trong mọi thời điểm, khả năng huy động vốn đầu tư của Tập đoàn luôn được đảm bảo đồng thời cũng nâng cao tính cạnh tranh giúp TKV huy động được nguồn vốn có điều kiện tương đối tốt góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư, hiệu quả kinh doanh và đảm bảo được tính thanh khoản tốt. Bên cạnh đó, TKV cũng có quan hệ với các tổ chức bảo hiểm xuất khẩu lớn trên thế giới như JBIC, NEXI, Helmes, Sinosure, K-Sure….
3) Xây dựng được hình ảnh và hệ số tín nhiệm tốt: Có thể nói, trong quan hệ tín dụng với các ngân hàng, việc duy trì được hình ảnh và giữ chữ ” tín” là một trong những tiêu chí quan trọng đảm bảo khả năng huy động vốn thành công. Trong các năm qua, vốn chủ sở hữu tăng cao (năm 2013 gấp 6 lần so với năm 2005), kinh doanh có lãi, nộp ngân sách tăng cao, đời sống của người lao động được ổn định, trả nợ đúng hạn,… đã củng cố niềm tin đối với các nhà đầu tư. Đến nay, sau nhiều năm thực hiện huy động vốn trên thị trường, TKV là một đích đến của nhiều nhà đầu tư muốn bảo toàn và phát triển nguồn vốn. Trong quan hệ tín dụng, TKV luôn đảm bảo thực hiện đầy đủ tất cả các nghĩa vụ với vai trò của người đi vay, nhà phát hành… Bên cạnh đó, từ năm 2008 đến nay và trong thời gian tới, TKV vẫn tiếp tục duy trì việc đánh giá hệ số tín nhiệm từ các tổ chức xếp hạng hàng đầu thế giới là Moody’s và S&P cũng như thực hiện các công tác tài chính, xây dựng và kiểm soát mô hình tài chính theo chuẩn mực quốc tế. Hiện nay, hệ số tín nhiệm của TKV được xếp ngang bằng với Chính phủ. Điều này phần nào nói lên sự chuẩn mực cũng như minh bạch của công tác quản trị tài chính, quản trị nội bộ doanh nghiệp của TKV.
Trên đây là 3 trong nhiều lợi thế của TKV trong công tác huy động vốn bên cạnh các yếu tố con người như xây dựng đội ngũ thực hiện công tác tài chính – kế toán có trình độ, am hiểu về thị trường cũng như đối tác.
* Như vậy có thể dễ dàng nhận thấy Tập đoàn đang có nhiều lợi thế để sử dụng linh hoạt các phương thức huy động vốn trong hoạt động sản xuất kinh doanh, nhưng với TKV, nguồn vốn vay tín dụng vẫn là nguồn vốn quan trọng nhất. Ông có thể chia sẻ rõ hơn về vấn đề này?
Như các bạn biết, đối với một doanh nghiệp, nguồn vốn có thể đến từ các kênh như tín dụng, góp vốn đầu tư, cổ phần hoá, huy động xã hội,…
Tuy nhiên, với vai trò là doanh nghiệp Nhà nước được Đảng và Chính phủ giao góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, chủ trì đầu tư nhiều dự án lớn, có tính chất quan trọng đối với nền kinh tế và xã hội, nguồn vốn tín dụng vẫn là kênh huy động chủ chốt của TKV. Việc huy động vốn vay, tất nhiên trong phạm vi cho phép của Nhà nước (hệ số an toàn vốn vay/vốn chủ sở hữu <3 lần) giúp TKV đảm bảo huy động được nguồn vốn có giá trị lớn cũng như chủ động trong việc thực hiện các dự án đầu tư của mình. Đặc biệt với nguồn vốn tín dụng xuất khẩu, trên cơ sở bảo lãnh của Nhà nước có bảo hiểm của các cơ quan tín dụng xuất khẩu, TKV có thể huy động được các khoản vay có thời hạn lên tới 15 năm với giá trị lên đến 300 triệu USD như các khoản vay cho Dự án Nhiệt điện Mạo Khê, dự án Bauxite – Nhôm Lâm Đồng, Alumin Nhân Cơ,…
Mặc dù nguồn vốn tín dụng đang đóng vai trò quan trọng nhất trong cơ cấu huy động vốn, tuy nhiên, trong thời gian tới, Tập đoàn cũng sẽ đẩy mạnh việc huy động vốn qua các thị trường trái phiếu, thị trường chứng khoán.
* Thời gian qua, việc phát hành trái phiếu trong nước và quốc tế đang được dư luận đánh giá là một kênh huy động vốn được TKV sử dụng tương đối hiệu quả. Điều này có đúng không, thưa ông?
Có thể khẳng định, trong vài ba năm trở lại đây, TKV là một trong số các nhà phát hành năng động nhất trên thị trường trái phiếu trong nước với tổng lượng phát hành đến nay đạt 14.000 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng lớn trong phân khúc trái phiếu doanh nghiệp. Theo nhận định của thị trường, trái phiếu do TKV phát hành có sức hấp dẫn tương đối lớn với các nhà đầu tư thể hiện qua khối lượng đặt mua qua các đợt thường gấp 2-3 lần khối lượng phát hành. Về mặt lãi suất, trái phiếu của TKV là khá cạnh tranh và trong chừng mực nào đó mang tính định hướng cho thị trường không chỉ đối với trái phiếu doanh nghiệp mà còn cả thị trường vốn…
Từ giá trị tài nguyên theo chuẩn quốc tế – Huy động vốn – Công nghệ mỏ hiện đại, hiệu quả
* Việc xây dựng chính sách huy động, điều hành vốn của Tập đoàn trong thời gian tới là gì?
Về cơ bản, việc xây dựng chính sách huy động, điều hành vốn trong thời gian tới sẽ bám sát vào nhu cầu đầu tư, phát triển của Tập đoàn. Như đã trình bày ở trên, để thực hiện phát triển Tập đoàn theo quy hoạch phát triển ngành, lượng vốn cần huy động trong thời gian tới là rất lớn. Chính vì vậy, bên cạnh các kênh huy động truyền thống đã được sử dụng tương đối hiệu quả nêu ở trên, TKV sẽ thực hiện triển khai các kênh huy động mới bao gồm phát hành trái phiếu quốc tế (Hiện nay, TKV vẫn thường xuyên bám sát thị trường trái phiếu quốc tế, định kỳ gặp gỡ các nhà đầu tư, định chế tài chính nước ngoài để sẵn sàng triển khai phát hành khi cơ hội phù hợp). Từ đó xây dựng và phát triển trái phiếu quốc tế của TKV thành một thương hiệu hấp dẫn các nhà đầu tư nước ngoài và nghiên cứu phương pháp huy động vốn thông qua các thị trường chứng khoán nước ngoài. Mặc dù kênh huy động này còn tương đối mới mẻ đối với các doanh nghiệp Nhà nước của Việt Nam nhưng đã rất phổ biến đối với các công ty khai khoáng trong khu vực cũng như thế giới theo mô hình TỪ GIÁ TRỊ TÀI NGUYÊN THEO CHUẨN QUỐC TẾ – HUY ĐỘNG VỐN – CÔNG NGHỆ MỎ HIỆN ĐẠI, HIỆU QUẢ.
Thực hiện Đề án tái cơ cấu của Tập đoàn, hiện nay TKV đang tiếp tục triển khai cổ phần hoá một số công ty theo chỉ đạo của Chính phủ như Tổng công ty Điện lực, TCT Khoáng sản, TCT CN Mỏ Việt Bắc,…. Việc thực hiện thành công chương trình này cũng sẽ mang lại một nguồn vốn đáng kể để TKV thực hiện tái đầu tư các dự án của mình; Hoàn thiện tổ chức, quản lý nâng cao hiệu quả kinh doanh và uy tín thương hiệu TKV sẽ tạo điều kiện cho việc huy động vốn ngày càng thuận lợi và hiệu quả hơn.
* Xin trân trọng cảm ơn ông!
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/huy-dong-von-dau-tu-tu-giai-phap-den-hanh-dong-201506291035507478.htm” button=”Theo vinacomin”]
