Cập nhật Ông Dương Phi Hùng – Trưởng ban Xây dựng mỏ: “Tiến độ xây dựng các mỏ than chưa đạt theo yêu cầu đặt ra” –

Trong những năm qua, lãnh đạo Vinacomin xác định công tác xây dựng mỏ là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, đứng sau công tác an toàn nên đã đề ra mục tiêu, chỉ đạo triển khai một cách đồng bộ, quyết liệt để tiến tới đồng bộ hóa dây chuyền đào lò; giải quyết kịp thời các vướng mắc và khó khăn trong công tác xây dựng mỏ của Tập đoàn. Các ban cũng đã tham mưu lãnh đạo Tập đoàn yêu cầu các đơn vị triển khai nhiều giải pháp nâng cao tốc độ đào lò như: Đầu tư thiết bị phù hợp với điều kiện của từng đơn vị; áp dụng chống vì neo, các phương tiện nổ mìn tiên tiến; tổ chức lại sản xuất thông qua việc thành lập đội đào lò nhanh, hội thi đào lò nhanh; khen thưởng các đơn vị có thành tích xây dựng mỏ tốt… Các đơn vị nghiên cứu, tư vấn, cơ khí cũng đã rất nỗ lực, cố gắng trong việc cung cấp các giải pháp, thiết bị hỗ trợ thực hiện công tác đào lò XDCB.

Từ năm 2010 đến nay, mỗi năm toàn Tập đoàn đã thực hiện 6373 nghìn mét lò XDCB, tuy nhiên  tiến độ xây dựng các mỏ than chưa đạt theo yêu cầu đặt ra. 

Có một thực tế là dù Tập đoàn cũng như các đơn vị đã rất cố gắng nhưng như ông vừa cho biết, tốc độ đào lò xây dựng cơ bản (XDCB) của Tập đoàn vẫn chưa đạt yêu cầu. Vậy đâu là nguyên nhân, thưa ông?

Nguyên nhân khiến cho tốc độ đào lò XDCB chưa đạt yêu cầu có nhiều, có những nguyên nhân chủ quan và khách quan. Về vấn đề này, chúng tôi đã phân tích rõ và chi tiết trong các hội nghị về đầu tư xây dựng mỏ.

Các nguyên nhân khách quan bao gồm: Điều kiện xây dựng mỏ ngày càng khó khăn (mỏ ngày càng xuống sâu, điều kiện kỹ thuật mỏ ngày càng phức tạp về khí mỏ, áp lực mỏ, điều kiện địa chất thủy văn, địa chất công trình…). Điều kiện địa chất thực tế biến động theo chiều hướng phức tạp hơn, sai khác so với dự kiến ban đầu: Một số dự án khi đào các đường lò chuẩn bị mở lò chợ do gặp vỉa mỏng gặp phay, mất vỉa phải tạm dừng lại để tổ chức khoan thăm dò, xem xét tổ chức điều chỉnh thiết kế. Nhiều trường hợp nước ngầm chảy vào các công trình hầm lò với lưu lượng lớn phải dừng đào lò để tổ chức khoan tháo nước và xử lý mất nhiều thời gian…

Bên cạnh đó cũng phải kể đến các nguyên nhân chủ quan như: Trong chừng mực nào đó, một số chủ đầu tư dự án mỏ chưa thật sự quyết liệt trong việc tổ chức thi công đào lò XDCB các mỏ hầm lò; chưa tích cực trong việc sử dụng vì chống neo để vừa tăng tốc độ chống lò vừa tiết kiệm chi phí. Thiết bị thi công chưa đồng bộ hoặc đồng bộ thiếu vật tư, phu tùng dự phòng thay thế nên không đạt năng suất, tiến độ đào lò. Tổ chức thi công chưa đạt hiệu quả mặc dù một số đơn vị đã đầu tư thiết bị tương đối đồng bộ nhưng vẫn chưa phát huy được; chưa tổ chức được đội thợ có đủ năng lực thực hiện công nghệ đào lò theo biểu đồ tổ chức sản suất, việc thực hiện kỹ thuật cơ bản trong đào chống còn hạn chế làm phá vỡ biểu đồ tổ chức sản xuất, nhất là công tác khoan, nổ mìn. Công tác chuẩn bị đầu tư các dự án dự phòng gặp nhiều vướng mắc về thủ tục, tiến độ lập dự án chưa đảm bảo tiến độ dẫn đến không thi công được khối lượng theo KH đề ra. Việc lập TKKT-TDT và TKBVTC-DT các dự án khai thác hầm lò còn chậm. Ngoài ra, trình độ tay nghề của công nhân còn hạn chế trong việc vận hành các thiết bị công nghệ đào lò tiên tiến. Cán bộ chỉ huy thi công chưa nắm vững và bám sát hiện trường để chỉ đạo thực hiện đúng biện pháp, không có các biện pháp xử lý kịp thời khi các gương thi công gặp các biến động bất thường về địa chất.

Vậy theo ông, trong thời gian tới, công tác này cần phải đẩy mạnh ở những điểm nào?

Theo tôi, một số việc cần thực hiện ngay trong thời gian tới, đó là: (1) Nâng cao vai trò của chủ đầu tư dự án: Chủ đầu tư phải chủ động trong việc phát triển mỏ, quan tâm hơn nữa đến công tác thăm dò, lập dự án, tổ chức nghiên cứu điều kiện thực tế khoáng sàng do đơn vị mình quản lý để có thể cùng với các đơn vị tư vấn chuyên môn đưa ra các giải pháp kỹ thuật hợp lý hoặc đầu tư thiết bị công nghệ cơ giới hóa phù hợp áp dụng cho đơn vị mình… Các chủ đầu tư trước khi triển khai dự án hoặc kế hoạch đào lò XDCB hàng năm cần chủ động tổ chức tính toán và lựa chọn đầu tư sớm dây chuyền thiết bị phục vụ thi công đảm bảo qui mô dự án và điều kiện áp dụng thi công cho từng thiết bị. (2) Các đơn vị cần quyết liệt hơn trong việc phát huy tối đa hiệu quả các thiết bị đã đầu tư đặc biệt là xe khoan và máy xúc. Chú trọng đào tạo đội ngũ công nhân vận hành thật thuần thục và lành nghề để hạn chế tối đa sự hỏng hóc thiết bị do vận hành không đúng quy trình. (3) Chủ đầu tư cần phối hợp chặt chẽ với Nhà thầu thi công và tư vấn thiết kế để giải quyết nhanh vướng mắc và thay đổi trong quá trình thi công nhằm giảm thiểu tối đa ách tắc trong quá trình sản xuất. (4) Thực hiện đúng qui trình về khoan thăm dò trước gương; thường xuyên khảo sát địa hình, địa mạo, hệ thống lò cũ xung quanh khu vực đào lò…để chủ động có các biện ngăn ngừa sự cố xảy ra trong quá trình thi công. (5) Áp dụng các giải pháp kỹ thuật có tính hiệu quả cao vào công tác đào lò: dùng kíp điện vi sai, phi điện, tính toán hộ chiếu chống và KNM hợp lý; tăng cường và đẩy mạnh việc áp dụng chống vì neo. (6) Tăng cường chất lượng lập các dự án đầu tư, để thực hiện việc này cần: tăng cường công tác thăm dò bổ sung đảm bảo điều kiện địa chất kỹ thuật mỏ đầu vào của việc lập dự án mỏ có độ tin cậy cao, tăng cường năng lực chuyên môn các chuyên gia lập dự án…

Tại hội nghị giao ban công tác điều hành sản xuất Quý II vừa qua, Tổng giám đốc Lê Minh Chuẩn nhấn mạnh: “Tới đây, Tập đoàn sẽ thực hiện chuyên môn hoá các đơn vị thi công xây dựng mỏ. Hai đơn vị xây lắp trong Tập đoàn sẽ được phân công chuyên biệt nhiệm vụ. Hầm lò 1 tập trung đào giếng đứng. Hầm lò 2 sẽ đảm nhận thi công các dự án lò nghiêng, lò bằng”. Quan điểm cá nhân ông về vấn đề này thế nào?

Hiện tại, chúng ta đang thực hiện theo chủ trương trên. Thực hiện việc phân công theo hướng chuyên môn hóa thi công xây dựng mỏ đối với Vinacomin là hoàn toàn hợp lý. Số lượng giếng đứng của chúng ta không nhiều nên việc đầu tư các thiết bị thi công giếng đứng cần phải được tính toán hợp lý. Việc phân công sẽ xác định rõ nhiệm vụ để công ty chủ động trong việc đầu tư thiết bị và đào tạo nhân lực phục vụ thi công. Qua các công trình chúng ta sẽ có một đội ngũ thợ, chỉ huy thi công có kinh nghiệm chuyên môn sâu trong lĩnh vực thi công được giao. 

Để công tác đào lò được thuận tiện và đạt tiến độ cũng như chất lượng, máy móc đóng vai trò thế nào, thưa ông?

Đương nhiên máy móc, thiết bị là rất quan trọng. Tuy nhiên để phát huy năng lực của máy móc thiết bị yếu tố chính vẫn là con người: Lựa chọn máy móc phù hợp với điều kiện kỹ thuật mỏ, điều khiển vận hành, sửa chữa bảo dưỡng…

Bên lề một Hội nghị, ông có nói rằng, ông mong muốn Famu, cũng như Remag (Tập đoàn Thiết bị công nghệ mỏ của Balan) cùng hợp tác để tạo ra những sản phẩm đáp ứng được yêu cầu đặt ra của ngành than Việt Nam. Xin ông chia sẻ cụ thể hơn?

Các đơn vị chế tạo thiết bị mỏ nước ngoài khi vào Việt Nam họ luôn muốn chào bán hoặc đề nghị áp dụng các sản phẩm thiết bị họ đang có, đang sản xuất chế tạo. Trong một số trường hợp các thiết bị của các hãng sản xuất có thể phù hợp với điều kiện mỏ của Việt Nam và thiết bị tác dụng, tuy nhiên có nhiều thiết bị đào lò khi sử dụng ở điều kiện mỏ Việt Nam kém hiệu quả. Chúng ta có một mạng lưới các công ty cơ khí tương đối mạnh và đã tạo ra những sản phẩm phù hợp với điều kiện mỏ của chúng ta. Các đối tác nước ngoài có truyền thống về thiết kế chế tạo máy móc, công nghệ và vật liệu tiên tiến khi hợp tác cùng các đơn vị cơ khí của Việt Nam để sản xuất ra những sản phẩm cần và phù hợp với điều kiện mỏ của Việt Nam. Khi đó chúng ta sẽ có những thiết bị chúng ta cần, phát triển được ngành cơ khí, giá thành sản phẩm khi sản xuất hàng loạt sẽ rẻ hơn hàng nhập, chủ động về các phụ tùng thay thế… 

Xin cảm ơn ông!