Cập nhật Than Thống Nhất xử lý “rắn” với đá! –

Ông Nguyễn Văn Phượng, Phó Giám đốc Công ty cho biết, chỉ trong quý II vừa rồi, một số lò chợ khu vực cánh Đông và cánh Nam của Công ty gặp đá trụ và đá kẹp trong vỉa than; thậm chí có lúc cả gương lò chỉ có đá.

Đá trụ là loại đá rất rắn, dưới vỉa than. Hiện tượng này xẩy ra khi vỉa than bị thắt, bị vò. Đá vách nằm phía trên vỉa than, mềm yếu. Nếu gặp nước dễ bị gãy, phát sinh hiện tượng tụt lở nóc. Đá kẹp không quá cứng nhưng nó nằm kẹp trong vỉa than, sau bắn mìn nó nằm lẫn trong than.

Trong khai thác (lò chợ) hay đào lò chuẩn bị sản xuất (lò dọc vỉa than), nếu gặp các loại đá trên đều rất vất vả; tốn nhiều thời gian, công sức, vật tư để xử lý, nhưng sản phẩm thu về thấp; giá trị ngày công không tương xứng với công sức của công nhân. Thậm chí có ca chỉ loay hoay vật lộn với tảng đá trụ, gây ách tắc sản xuất. Gặp hiện tượng đá đầy gương hay lò tụt đổ, công nhân sinh chán nản; có người tìm lí do để nghỉ phép, nghỉ ốm, nghỉ việc riêng. Bởi thế, nghề mỏ có câu “đời gặp vỉa”. Nghĩ đen của câu này là đơn vị nào gặp được vỉa than nục nạc, dày, dài, ổn định thì ít gây ách tắc sản xuất, hạn chế những chi phí phát sinh, năng suất cao, giá thành hạ. Ngược lại, như điều kiện sản xuất của Than Thống Nhất hiện nay có thể gọi “đời không gặp vỉa” (vỉa nhiều đá – nghĩa đen).

Khi “đời không gặp vỉa” Than Thống Nhất đã có nhiều biện pháp xử lý với…đá. Trong trường hợp gương lò chợ gặp đá nổi cục bộ, theo đường phương và đường hướng dốc, Công ty tổ chức thu hồi giá để khấu tạm bằng công nghệ thủy lực đơn  xà hộp. Sau khi vượt qua đoạn giá nổ cục bộ, lắp đặt lại giá. Trường hợp lò chợ quá nhiều đá (Lò chợ PV5 c), Công ty phải phải tổ chức đào thượng tránh đá, thu hồi lò chợ cũ lắp đặt sang thượng khai thác khác.

Bên cạnh các biện pháp trên, Công ty còn tổ chức tách lọc đá. Trong hầm lò, sau khi nổ mìn, đá được tách lọc ngay tại lò chợ. Một phần lượng đá được chuyển tới luồng phá hỏa (chèn omle); phần đá khác tách lọc tại lò song song chân, sau đó đưa vào các cúp chứa đá (đoạn lò cụt, ngắn). Phần đá còn lại được xếp gọn vào hai bên hông lò, cuối ca đưa xuống hệ thống vận tải để kéo lên mặt đất.Trường hợp gương than sau nổ mình lẫn quá nhiều đá, phải dừng máng cào dể xúc dọn sang bên hông lò.

Trên mặt đất, đá cũng được tách lọc vào các ô máng đá, sau đó được chuyển đi đổ thải. Phần đá thải trong quá trình đào lò, khai thác vận chuyển bằng xe gòong, đổ qua hệ thống quang lật, xuống ô tô.

Tuy vậy, việc xử lý đá như các cách nêu trên thật tốn công sức, thời gian, phát sinh chi phí lớn và ảnh hưởng rất lớn đến năng suất, sản lượng và chất lượng than. Trong những tháng cuối năm, Than Thống Nhất đề ra nhiều biện pháp quyết liệt hơn. Trước hết, Công ty chủ động, thường xuyên cập nhật tài liệu địa chất thiết kế và thực tế để triển khai phương án khai thông tạo diện hợp lý; chủ động các giải pháp đào lò khoanh diện khai thác để giảm tỷ lệ cắt đá trong lò chợ. Tổ chức đào cúp than chứa đá, omle đá vào phía sau luồng phá hỏa và luồng song song chân. Đồng thời, Công ty tiếp tục tổ chức khai thác tách lọc riêng đá, than theo giải pháp tách lọc và vận chuyển riêng đá từ trong các gương lò chợ và đào lò đảm bảo chất lượng than nguyên khai khai thác .v.v.

Bên cạch các biện pháp kỹ thuật, Công ty còn thực hiện nhiều biện pháp trong quản lý. Theo đó, gắn trách nhiệm của các ca sản xuất với công tác làm phẩm cấp than trong quá trình khai thác; có quy chế thưởng phạt rõ ràng; Tổ chức sàng tuyển chế biến ra những loại than chất lượng cao; tận thu triệt để các chủng loại than, pha trộn than hợp lý để nâng cao giá trị của sản phẩm .v.v.