Ngược lại, nhiều gia đình thợ lò đang thuê trọ lại tha thiết muốn được ở trong các khu tập thể của đơn vị. Chẳng hạn, ở Công ty than Mạo Khê, sau khi xây dựng xong khu tập thể dành cho công nhân hầm lò, Công ty tiếp tục sửa chữa nâng cấp khu tập thể cũ, dành cho gia đình công nhân. Trước mắt, khu nhà ở này mới chỉ đáp ứng cho 40 hộ gia đình nhưng có tới 170 người đăng ký.
Cho hay rằng, cùng là thợ lò nhưng nhu cầu chỗ ở ổn định của các hộ gia đình thợ lò xem ra bức thiết hơn những người độc thân. Nhiều thợ lò, đón vợ con ra vùng Mỏ, tiết kiệm, vay mượn anh em, bạn bè để tự lo chỗ ở cho gia đình. Nếu chúng ta đi vào xã Dương Huy sẽ thấy lác đác những ngôi nhà ven đồi. Đó là những gia đình thợ lò, đưa vợ con ở quê ra, tự mua đất làm nhà, sống quấn túm bên nhau. Năm trước, Tạp chí TKV đăng phóng sự “Những “nhà báo” xóm thợ”, đã phản ánh, nhiều thợ lò của Khe Chàm, Mông Dương v.v.mua lại những khu nhà cấp bốn trước đây đã thanh lý, đưa vợ con ra, cả nhà mỗi suất lương; nhà cửa dù chật chội, ẩm thấp, cuộc sống của họ dù đạm bạc vẫn yên ấm, hạnh phúc, các con học giỏi. Tuy nhiên, không phải thợ lò nào cũng đủ điều kiện để mua được những gian nhà tập thể thanh lý; mua được những mảnh đất rẻ để làm nhà, đón vợ con ra.
Lâu nay, chúng ta quan tâm xây nhà cho thợ lò độc thân; hỗ trợ kinh phí xây nhà, sửa nhà cho những gia đình công nhân hoàn cảnh đặc biệt khó khăn bằng Quỹ “ Mái ấm Công đoàn”… còn những thợ lò đưa vợ con ở quê ra, họ ăn ở ra sao, chắc ít người quan tâm. Hiện, chưa ai có thể thống kê được những thợ lò đưa vợ con ra, thuê nhà trọ; đang sống chật chội nhếch nhác với một suất lương. Chúng tôi đã tới khu nhà trọ ở Km 12, Km 7 v.v. thuộc phường Quang Hanh thấy cảnh sống của các gia đình thợ lò nơi đây vô cùng cực khổ. Trong những căn phòng tin hin, tăm tối, ngột ngạt, chỉ kê mỗi cái giường; bên cạnh lủng củng xoong nồi, xô chậu; các cháu bé không có chỗ chơi, ngơ ngác, tha thẩn, rất tội.
Các anh thợ lò tâm sự với chúng tôi, trước đây, họ đi làm nhưng tâm trí luôn hướng về vợ con ở quê nên liều “bốc” vợ con ra để yên tâm công tác. Nhưng ra đây họ lại phải đương đầu với khó khăn khác là phải thuê nhà, vợ không có việc làm. Cả nhà mỗi suất lương, không thể thuê nơi rộng rãi, đàng hoàng. Khu chung cư của các đơn vị đều có phòng dành cho khách ở quê ra, rất sang, đầy đủ tiện nghi, như khách sạn vậy. Nhưng vợ con ra thăm, ở dài ngày, không thể ở nhà khách được, đành phải thuê trọ. Mà sống trong môi trường chật chội, tạm bợ, ẩm thấp thế này, con cái dễ sinh bệnh, vợ con dễ tủi thân, tư tưởng không an tâm. Nhiều người vợ thợ lò mang con theo chồng ra mỏ; buôn rau, thu mua đồng nát, nhặt than…con cái nheo nhóc, không có chỗ gửi trẻ, cuộc sống cơ cực quá, buộc phải ôm con về quê. Cũng vì hoàn cảnh gia đình ở quê khó khăn, nhiều thợ lò, đành phải bỏ việc. Các anh thợ lò nằm trong hoàn cảnh này tâm sự: Nếu chúng tôi có chỗ ở ổn định thì sẵn sàng “chung thân” với mỏ. Với mặt bằng lương thợ lò như những năm gần đây, dù vợ không có việc làm, một thợ lò đi làm chăm chỉ, nuôi được vợ con với mức sống trung bình; để vợ chăm chút cho chồng, cùng nuôi dạy con cái.
Khi đề cập đến thực trạng này, một ông giám đốc mỏ hầm lò khẳng định với chúng tôi, việc ổn định chỗ ở cho những gia đình thợ lò đang thuê trọ cũng bức thiết không kém thợ lò độc thân. Rồi như sợ nhỡ lời, ông giám đốc thanh minh, trong lúc nguồn vốn đầu tư phát triển sản xuất khó khăn, các đơn vị vẫn dành nguồn đầu tư xây dựng khu tập thể công nhân hiện đại, là sự quan tâm đặc biệt của lãnh đạo doanh nghiệp đối với đời sống công nhân rồi; việc đáp ứng nhu cầu chỗ ở cho những hộ gia đình thợ lò có lẽ phải làm từng bước.
Đại đa số thợ lò cũng hiểu và chia sẻ với cái khó của Tập đoàn thời điểm hiện tại. Trong lúc này, việc đầu tư xây dựng nhà ở cho gia đình thợ lò là chưa khả thi! Tuy nhiên, chúng tôi cũng nghi nhận được nhiều ý kiến của thợ lò kiến nghị với Tập đoàn và các doanh nghiệp rằng, họ chưa dám mơ có khu chung cư dành cho gia đình thợ lò, nhưng trước mắt, các đơn vị có thể cải tạo các khu tập thể cũ, ưu tiên cho gia đình thợ lò, như Than Mạo Khê; hoặc, có thể can thiệp với tỉnh cấp đất cho công nhân v.v. Và, hiện một số đơn vị có khu chung cư còn nhiều phòng chưa có người ở, nên chăng ưu tiên cho các gia đình thợ lò đang thuê trọ…
Chúng tôi cho rằng, đây là ý kiến cần được các đơn vị xem xét. Thực tế, một số khu chung cư thiết kế rất phù hợp cho sinh hoạt của gia đình: Cũng có các phòng ngủ riêng biệt, có bếp, phòng khách, vệ sinh. Nếu đơn vị quy hoạch, sắp xếp lại chỗ ở, cải tiến cách thức quản lý giống như quản lý chung cư các khu đô thị thì chắc chắn các hộ gia đình sẽ thuê ở lâu dài mà không ảnh hưởng đến nếp sống văn minh trong khu chung cư; không lo phát sinh các tệ nạn xã hội. Khi đã có nhà, có vợ con thì thợ lò ai còn muốn rời bỏ doanh nghiệp nữa!
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/khi-vo-tho-lo-theo-chong-ra-mo-8117.htm” button=”Theo vinacomin”]
