Cập nhật Chế tạo máy – Vinacomin liên tục tăng trưởng –

Từ năm 1960, Đảng và Nhà nước đã có tầm nhìn chiến lược về việc cần phải xây dựng một nhà máy cơ khí lớn để phục vụ cho ngành sản xuất than tại Quảng Ninh. Ngày 23/7/1968, Nhà máy Cơ khí trung tâm Cẩm Phả được thành lập, nay là Công ty CP Chế tạo máy – Vinacomin, đơn vị thành viên của Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam. Nhà máy được Liên Xô thiết kế và trang bị dây chuyền công nghệ đồng bộ, chính thức bắt đầu xây dựng từ năm 1964 với nhiệm vụ: “Chế tạo phụ tùng thay thế, chế tạo các thiết bị bổ sung và sửa chữa hệ thống thiết bị – xe máy của vùng mỏ với công suất thiết kế là 16.963 tấn/năm”. Thời gian từ năm 1978 đến năm 1986, theo thiết kế của Liên Xô, Nhà máy tiếp tục mở rộng và cải tạo nhằm nâng cao công suất lên tới 32.000 tấn sản phẩm/năm. Các trang thiết bị của Nhà máy được thiết kế phù hợp với cơ khí chế tạo máy nặng cho các ngành sản xuất Than, Điện, Dầu khí, Giao thông vận tải, luyện cán thép…vv. Nhà máy Cơ khí trung tâm khi đó là một trong những đơn vị có quy mô lớn trong các nhà máy cơ khí của Việt Nam. Được ra đời đúng lúc và đáp ứng được nhu cầu cấp thiết cho sự phát triển của ngành Than, cũng như phục vụ công tác quốc phòng trong thời kỳ chiến tranh chống Mỹ; nên mặc dù phải trải qua rất nhiều gian khổ, vất vả trong quá trình xây dựng, tổ chức sản xuất; song có thể đánh giá đây là thời kỳ Nhà máy phát triển mạnh mẽ nhất, theo nhận xét của những người đã làm việc lâu năm trong Nhà máy thì đây là thời kỳ “hoàng kim” của Cơ khí trung tâm Cẩm Phả.

Thời kỳ 1986 – 2000, giai đoạn đầu của thời kỳ đổi mới, nền kinh tế chuyển dần từ kế hoạch hoá tập trung sang kinh tế thị trường, sản xuất của Nhà máy bị đình đốn do chưa kịp chuyến đổi với cơ chế mới, thiếu việc làm, đời sống CNVC gặp nhiều khó khăn. Cùng với việc Công ty Cơ khí mỏ được thành lập, tách khỏi ngành Than nên phần lớn các thiết bị ngành Than tự sửa chữa và thay thế mới, Nhà máy bị hẫng hụt nhiều bạn hàng, sản phẩm truyền thống. Tỷ lệ phục vụ ngành Than trong tổng doanh thu chỉ chiếm dưới 30%. Như vậy 70% doanh thu còn lại Nhà máy phải bươn chải với thương trường. Tuy nhiên, trong hơn 10 năm của giai đoạn này, khi đất nước mở cửa, nền kinh tế thị trường đã dần hoà nhập với quốc tế, Công ty đã có điều kiện hợp tác thành công với nhiều hãng cơ khí lớn của nhiều nước trên thế giới như Pháp, Nhật, Nga, Ấn Độ, Canada, Đức,…vv trong việc chế tạo thiết bị siêu trường, siêu trọng, kết cấu thép…vv cho các ngành Điện, Xi măng, Mía đường…vv. Đây là thời kỳ khó khăn nhất của cơ khí mỏ nhưng cũng đánh dấu một bước ngoặt của ngành cơ khí trong việc vươn ra thị trường, phát triển cơ khí chế tạo.

Bước phát triển mới trong Vinacomin

Trước những khó khăn của Cơ khí mỏ, Chính phủ đã quyết định sáp nhập Cơ khí vào Tổng Công ty Than Việt Nam (nay là Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam) từ tháng 6/2001. Từ đây, Cơ khí mỏ bước sang một giai đoạn phát triển mới, đúng với nhiệm vụ khi thành lập nhà máy là phục vụ cho Ngành Than. CBCNV Công ty tiếp tục phát huy truyền thống thợ Cơ khí mỏ, đổi mới, xây dựng Công ty ngày càng phát triển.

Với định hướng chiến lược của Tập đoàn và của Công ty là “Phát huy tối đa năng lực hiện có, đầu tư hiện đại hoá cơ khí sửa chữa đồng thời chuyển mạnh sang cơ khí chế tạo, đặc biệt là chế tạo thiết bị phục vụ cho khai thác than hầm lò”, do đó năng lực đã được phát huy, sản xuất không ngừng tăng trưởng, đời sống của CBCNV được nâng cao. Nhờ phát huy nội lực và sáng tạo trong lao động sản xuất, Công ty đã chế tạo một số sản phẩm có uy tín, chất lượng ổn định cung cấp cho Ngành Than như: giá chuyển hướng và toa xe 20-30 tấn, toa xe tự lật 30 tấn, xe goòng 1-3 tấn; gầu máy xúc thuỷ lực, gầu ngoạm có dung tích từ 5m3-15 m3. Công ty còn hợp tác với các hãng nước ngoài để chế tạo, lắp ráp thiết bị phục vụ khai thác than như hãng REMAG (Ba Lan) chế tạo, lắp ráp máy đào lò Combai AM-50Z; hãng ALTA (Cộng hoà Séc) chế tạo, lắp ráp dàn đỡ thuỷ lực di động kiểu Vinalta, hãng OMZ (Liên bang Nga) chế tạo, lắp ráp máy xúc điện EKG-10m3. Đặc biệt, trong những gần đây, Công ty đã đầu tư dây chuyền công nghệ sửa chữa xe gạt và máy xúc thủy lực, dây chuyền chế tạo phục hồi cột chống thủy lực, xà kim loại công suất 20.000 cột/năm; dây chuyền sản xuất vì chống lò kim loại…vv, phục vụ đắc lực, hiệu quả cho Vinacomin. Thành tựu ấn tượng nhất là trong năm 2012, Công ty đã chế tạo thành công máy xúc đá lật hông VMC E500-1, một sản phẩm mang thương hiệu Vinacomin, đã đánh dấu một mốc quan trọng trong phát triển cơ khí chế tạo đối với qúa trình phát triển đi lên của Công ty.

Ngoài ra, Công ty đã mạnh dạn liên danh với các đối tác trong nước và nước ngoài tham gia đấu thầu và làm tổng thầu các dự án, gói thầu lớn như gói thầu EPC dự án Nhà máy tuyển quặng Bauxit Tân Rai – Lâm Đồng, Công ty chịu trách nhiệm chính về công nghệ và cung cấp, chế tạo, lắp đặt trên 2.500 tấn thiết bị. Đến nay, Công ty đã hoàn thành cơ bản và bàn giao cho Tập đoàn đưa vào sản xuất quặng cho nhà máy Alumin Tân Rai, mở ra hướng phát triển mới của Công ty trong việc đấu thầu và thực hiện các gói thầu EPC của các dự án lớn trong nước, trước mắt là dự án Nhà máy tuyển quặng Bauxit Nhân Cơ – Đăk Nông, các dự án khai thác than lò đứng…vv.

Dưới mái nhà chung của Vinacomin, được sự quan tâm chỉ đạo, giúp đỡ của Tập đoàn và sự hợp tác hiệu quả của các đơn vị thành viên; sự lãnh đạo của HĐQT, Đảng ủy Công ty, sự nỗ lực điều hành của cơ quan chuyên môn và sự phối hợp của các tổ chức đoàn thể quần chúng đã tạo nên sức mạnh tổng hợp giữ vững sự ổn định và phát triển của Công ty, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu kế hoạch SXKD. Từ năm 2008 – 2012, Công ty đều đạt mức tăng trưởng cao. Nếu như năm 2008, doanh thu đạt 773 tỷ đồng thì đến năm 2011 đạt 1.235 tỷ đồng. Năm 2012, trong bối cảnh khó khăn chung của toàn Ngành nhưng Công ty vẫn đạt mức doanh thu 1.085 tỷ đồng; tăng 40,4% so với năm 2008. Đời sống vật chất, văn hóa tinh thần của người lao động được quan tâm chăm lo cải thiện, nâng cao mức thu nhập bình quân của người lao động năm 2012 lên 5,5 triệu đồng/người/tháng, tăng 10,4% so với 2008.

Chặng đường 45 năm đầy gian nan, vất vả nhưng cũng không ít thành công và vinh quang để xây dựng thành công thương hiệu Chế tạo máy – Vinacomin (VMC) ngày hôm nay. Tự hào, phát huy truyền thống của những người thợ cơ khí mỏ, CNCB Công ty quyết tâm xây dựng VMC ngày càng phát triển bền vững, góp phần quan trọng xây dựng ngành Than – Khoáng sản Việt Nam trở thành Tập đoàn kinh tế mạnh và xây dựng tỉnh Quảng Ninh cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020.