VIMICO 20 Năm: Chặng đường ngắn, bước tiến dài –

P.V: Chào Ông! 20 năm là quãng thời gian chưa quá dài nhưng VIMICO lại được biết tới như một trong những đơn vị giàu truyền thống nhất trong ngành công nghiệp khoáng sản Việt Nam, Ông có thể chia sẻ truyền thống tự hào đó?

Ông N.T.M: Trước tiên, tôi xin gửi lời chào tới toàn thể độc giả Tạp chí Than – Khoáng sản Việt Nam.

Tổng Công ty Khoáng sản – TKV ngày nay, tiền thân là Tổng Công ty Khoáng sản Việt Nam, được thành lập tháng 10/1995. Mặc dù Tổng Công ty mới được thành lập 20 năm nhưng có rất nhiều các công ty thành viên của VIMICO ra đời trước đó và là những cái nôi của giai cấp công nhân Việt Nam như mỏ thiếc Tĩnh Túc (Cao Bằng), mỏ kẽm – chì chợ Điền – chợ Đồn (Bắc Kạn), mỏ thiếc Quỳ Hợp (Nghệ An)… Chính những đơn vị này đã góp phần làm giàu truyền thống của VIMICO. Đặc biệt, mỏ thiếc Tĩnh Túc là đơn vị đã được Bác Hồ về thăm vào ngày 15/9/1958, và chính ngày này đã được HĐQT Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam trước đây lấy làm ngày truyền thống của các đơn vị khoáng sản ngoài than trong Tập đoàn.    

Với truyền thống quý báu của các đơn vị ngành Khoáng sản, hòa chung với truyền thống “Kỷ luật và Đồng tâm” của người thợ mỏ ngành Than; công nhân, cán bộ ngành Khoáng sản các thế hệ đã không ngừng nối tiếp bước nhau, thực hiện tốt lời dạy của Bác Hồ khi về thăm mỏ thiếc Tĩnh Túc năm xưa: “Thuận lợi không chủ quan, gian nan không nhụt chí”, hăng hái thi đua lao động sản xuất, phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật, hoàn thành vượt mức kế hoạch hàng năm và có những bước phát triển vượt bậc. Đặc biệt phải kể đến việc xây dựng và đưa vào vận hành thành công, có hiệu quả các dự án khoáng sản lớn đầu tiên tại Việt Nam như Nhà máy Kẽm điện phân Thái Nguyên công suất 10.000 tấn kẽm thỏi/năm, khánh thành năm 2006; Dự án Tổ hợp đồng Sin Quyền với Nhà máy Luyện đồng công suất 10.000 tấn đồng kim loại/năm tại Lào Cai, khánh thành năm 2008; Nhà máy thép Cao Bằng công suất 221.000 tấn phôi thép/năm hoạt động vào tháng 10/2015…

Có thể nói rằng, từ khi thành lập đến nay, Tổng Công ty quyết tâm và nỗ lực khẳng định là đơn vị hàng đầu trong ngành công nghiệp khoáng sản của cả nước, là một trong những đơn vị góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của Tập đoàn. Mới đây, Tổng Công ty chính thức hoạt động theo mô hình công ty cổ phần. Theo tôi, đây là một trong những bước ngoặt lớn, mang lại nhiều thời cơ để VIMICO tiếp tục phát triển hơn nữa.

Doanh nghiệp đứng đầu trong khai thác, chế biến kim loại màu

P.V: Để có được một VIMICO lớn mạnh như ngày nay, theo Ông đâu là nguyên nhân cơ bản?

Ông N.T.M: Chúng tôi có cơ hội và triển vọng để phát triển bởi trong sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước, nhu cầu các loại khoáng sản là rất lớn. Và chúng tôi đã, đang và sẽ nỗ lực không ngừng để nắm bắt cơ hội và triển vọng đó. Thực tế hiện nay, các nhà máy của chúng tôi đều đạt và vượt công suất thiết kế: Nhà máy Luyện đồng Lào Cai đã vượt công suất thiết kế 11.300/10.000 tấn đồng kim loại/năm, Nhà máy tuyển vượt năng suất khá cao 48.000/40.000 tấn tinh quặng 24% Cu, Nhà máy thép Cao Bằng tháng 10/2015 vào sản xuất. Đội ngũ cán bộ, đặc biệt là công nhân kỹ thuật ngày càng được củng cố và phát triển, cơ bản đã làm chủ được kỹ thuật, công nghệ sản xuất tiên tiến. Cùng với đó, chúng tôi đang triển khai đầu tư các dự án như Dự án mở rộng nâng công suất Tổ hợp tuyển – luyện đồng Lào Cai lên 3 vạn tấn/năm, Dự án khai thác – chế biến đất hiếm Lai Châu… Đó là những triển vọng rất lớn đối với sự phát triển của VIMICO.

Trong nhiệm kỳ tới, thực hiện Nghị quyết của Đại hội Đảng bộ Tập đoàn lần thứ 2 là lấy lĩnh vực khoáng sản là một trong những đột phá chiến lược của Tập đoàn trong nhiệm kỳ 2015 – 2020. Chính vì vậy, nhiệm vụ Tập đoàn giao cho chúng tôi là phải trở thành một đơn vị mạnh của Tập đoàn; đồng thời tiếp tục duy trì là một đơn vị sản xuất và cung ứng kim loại màu lớn nhất của cả nước trong đó bao gồm các sản phẩm đồng, chì, kẽm, thiếc, vàng, bạc, tinh quặng sắt, phôi thép và các sản phẩm khác, tiến tới khai thác và chế biến đất hiếm với khối lượng lớn.

Bởi vậy, nhiệm vụ chúng tôi đặt ra là phải tiếp tục nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước; phấn đấu tăng trưởng nhanh, hiệu quả cao và bền vững, sau mỗi 5 năm tổng doanh thu toàn Tổng Công ty tăng 2 lần.

P.V: Đó là những nguyên nhân mang tính khách quan, vậy đâu là những yếu tố nội tại để VIMICO phát triển, thưa Ông?

Ông N.T.M: Theo tôi, khách quan là yếu tố cần nhưng vươn lên bằng chính nội lực mới là yếu tố đủ để đơn vị phát triển bền vững.

Ở VIMICO chúng tôi luôn xác định, để có thể đứng vững trên thị trường, nhất là trong nền kinh tế thị trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt, nâng cao hiệu quả SXKD là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu. Chính vì vậy, với tiềm năng, thế mạnh của mình, VIMICO sẽ tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến; tăng cường hơn nữa công tác quản trị nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, xây dựng VIMICO phát triển bền vững.

Song song đó, với phương châm “Từ tài nguyên khoáng sản và nguồn nhân lực đi lên giàu mạnh” và phát triển bền vững, chúng tôi tập trung đẩy mạnh chế biến sâu, nâng cao chuỗi giá trị gia tăng, phát huy thế mạnh của mình tập trung phát triển ngành Khoáng sản với mục tiêu không ngừng nâng cao sản lượng, năng suất, chất lượng, hiệu quả theo hướng đi đôi với phát triển theo chiều rộng, đẩy mạnh phát triển theo chiều sâu trên cơ sở tăng cường đổi mới công nghệ, thiết bị theo hướng hiện đại, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, nâng cao chuỗi giá trị gia tăng của sản phẩm.

Bên cạnh đó, phát triển nguồn nhân lực được xác định là yếu tố sống còn để VIMICO tồn tại và vươn lên. Quan điểm của chúng tôi là “Dụng nhân như dụng mộc”. Với đặc điểm địa bàn hoạt động hầu hết nằm ở vùng sâu, vùng xa, trình độ dân trí còn nhiều hạn chế, cơ sở hạ tầng thấp kém, vì vậy chiến lược nguồn nhân lực của Tổng Công ty là rất quan trọng. VIMICO luôn tạo những điều kiện tốt nhất để người lao động yên tâm công tác. Chúng tôi đặc biệt quan tâm đào tạo và ưu tiên sử dụng nguồn nhân lực tại chỗ; những người có bản lĩnh chính trị vững vàng, biết tiếp thu những kiến thức mới, tiến bộ mới, trung thành với sự nghiệp của Tổng Công ty. Chúng tôi cũng khuyến khích các cán bộ trẻ phát huy sáng tạo, sẵn sàng trao cơ hội cho họ để họ phát huy hết năng lực. Ở VIMICO, bất cứ ai có năng lực, tâm huyết gắn bó lâu dài với đơn vị đều được tạo mọi cơ chế thuận lợi từ điều kiện làm việc, thu nhập đến môi trường sống để anh em yên tâm công tác, để họ thấy rằng Tổng Công ty thực sự là một địa chỉ tin cậy để họ cống hiến.

Nghĩa tình – Trách nhiệm – Hài hoà

P.V: Xã hội luôn lo lắng về vấn đề môi trường đối với các đơn vị khai thác khoáng sản. Với VIMICO, công tác bảo vệ môi trường được triển khai ra sao?

Ông N.T.M: VIMICO luôn nhận thức sâu sắc về trách nhiệm, nghĩa vụ của doanh nghiệp trong việc thực hiện đúng, đầy đủ và nghiêm túc các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, nhất quán từ nhận thức đến hành động thực hiện các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. Theo đó, mọi hoạt động của VIMICO đều phải quan tâm đến môi trường trước tiên. Các dự án xây dựng mới, cải tạo hay nâng cấp đều được Tổng Công ty thuê đơn vị có năng lực và chuyên môn phù hợp lập và trình Báo cáo đánh giá tác động môi trường, cam kết bảo vệ môi trường, Dự án hoàn thổ phục hồi môi trường và đảm bảo thực hiện nghiêm túc các nội dung đó. Để hỗ trợ cho việc thực hiện các nội dung đó, VIMICO đã lựa chọn thiết bị, công nghệ hiện đại phù hợp, thân thiện với môi trường. Tại Tổng Công ty và các đơn vị thành viên đều thành lập bộ phận chuyên trách công tác bảo vệ môi trường. Thường xuyên theo dõi, kiểm tra, tổ chức quan trắc định kỳ, đột xuất đánh giá ảnh hưởng của sản xuất khai thác, chế biến khoáng sản và công việc liên quan nếu có dấu hiệu, nguy cơ tác động xấu đến môi trường tham mưu, đề xuất áp dụng biện pháp xử lý cần thiết, kịp thời.

Hàng năm, Tổng Công ty đều xây dựng và được Tập đoàn phê duyệt kế hoạch bảo vệ môi trường thường xuyên với mức chi từ 10 đến 12 tỷ đồng (tương đương 0,5% chi phí sản xuất, chế biến khoáng sản) để thực hiện công tác bảo vệ môi trường thường xuyên. Riêng từ năm 2010 đến nay, VIMICO đã được TKV phê duyệt đầu tư và cấp vốn với tổng giá trị trên 72 tỷ đồng để triển khai và đã hoàn thành đầu tư 10 dự án bảo vệ môi trường tại các đơn vị. Các đơn vị sản xuất kinh doanh của VIMICO đều được địa phương và các Bộ, ban ngành liên quan đánh giá cao về việc thực hiện tốt công tác  môi trường.

P.V: Tôi nhớ có lần ông Doãn Văn Hưởng – Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai nói rằng “VIMICO là doanh nghiệp tích cực trong việc chung tay với địa phương để đảm bảo công tác an sinh xã hội”, Ông có thể chia sẻ thêm về điều này?

Ông N.T.M: Cùng với việc đầu tư phát triển các tổ hợp công nghiệp, mở rộng sản xuất với công nghệ chế biến sâu tại các địa phương, VIMICO đã không chỉ góp phần phát triển kinh tế – xã hội, mà còn đặt mục tiêu chăm lo cho đời sống việc làm tạo diện mạo mới cho địa phương. Các khu sinh hoạt của công nhân được quy hoạch, xây dựng có đầy đủ các điều kiện vui chơi giải trí, văn hóa thể thao bảo đảm môi trường cuộc sống tốt cho người lao động; các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể thao giữa các đơn vị của Tổng Công ty với các đơn vị địa phương được tổ chức thường kỳ và đặc biệt trong những ngày lễ lớn của dân tộc. Các hoạt động xã hội góp phần phát triển kinh tế văn hóa tại địa phương được lãnh đạo Tổng Công ty đặc biệt quan tâm. Tổng Công ty đã đầu tư một loạt các công trình phúc lợi xã hội, công trình văn hóa và đưa vào sử dụng ở nhiều địa bàn như: Công trình xây dựng nhà công vụ Cốc Mỳ và trường Mầm non Bản Vược ở Bát Xát, Lào Cai với giá trị trên 4 tỷ đồng; Công trình xây dựng nhà ở công nhân và nhà trẻ ở mỏ sắt Nà Lũng, Cao Bằng trên 9 tỷ đồng; Đầu tư cho Trường trung học cơ sở Hướng Hóa, Quảng Trị 800 triệu đồng; Đóng góp các chương trình “xây dựng nông thôn mới” cho tỉnh Lào Cai trên 1 tỷ đồng. Các đơn vị của Tổng Công ty đã tích cực đóng góp vào việc xây dựng các công trình văn hóa của các địa phương… Đặc biệt Tổng Công ty đã đầu tư xây dựng công trình lịch sử – văn hóa – truyền thống của Ngành trên 10 tỷ đồng – Tượng đài Bác Hồ ở mỏ thiếc Tĩnh Túc – Cao Bằng, đánh dấu mốc lịch sử Người lên thăm công trình khai thác chế biến kim loại mầu đầu tiên của một đất nước mới được độc lập. Công trình đã trở thành nơi linh thiêng mà hằng năm những người lao động khoáng sản về đây để báo cáo thành tích và phát động các phong trào thi đua lao động động sản xuất khởi đầu cho một năm mới.

P.V: Một câu hỏi riêng tư. Trên vai trò “thuyền trưởng”, nhân dịp đơn vị tròn 20 tuổi, cảm xúc của Ông thế nào?

Ông N.T.M: Tự hào! Trong tâm thức, tôi nghĩ mình là người đã được lãnh đạo Tập đoàn, lãnh đạo Tổng Công ty tin tưởng giao nhiệm vụ thì mình phải nỗ lực để không phụ lại niềm tin ấy; nỗ lực đưa VIMICO phát triển bền vững, xứng đáng là cái nôi của giai cấp công nhân, của ý chí vượt khó đi lên trong lao động sản xuất của các thế hệ thợ khoáng sản; để trên 5.000 CBCNV Tổng Công ty có việc làm ổn định, đời sống vật chất và tinh thần ngày càng được cải thiện.

P.V: Xin chân thành cảm ơn Ông!