Anh có làm được không? –

Cánh nhà báo chúng tôi thường hay đi tìm nguyên nhân của vấn đề. Nhiều bài viết đã mổ xẻ về điều kiện kỹ thuật, công nghệ, về tiết kiệm chi phí, về đào tạo nguồn lực v.v. Nhưng tôi vẫn chưa thấy hài lòng với những góc nhìn đó. Một chiều Hạ Long rực đỏ khi hoàng hôn buông xuống. Tôi ngồi uống nước chè tại một quán nước ngay gần chân núi Bài Thơ. Nghe cánh thanh niên nói chuyện rôm rả. “Ông ấy khiếp lắm, sai một tý là bị chuyển việc ngay”; “Ông biết không, đến mấy ông cốp mà ông ấy còn bảo: Anh có làm được không? Mình tuổi gì”; “Ừ, ai ông ấy cũng vậy đấy, cứ hỏi anh có làm được không là có chuyện rồi”…

Bà chủ quán phe phẩy cái quạt. “Chuyện này ngày nào cũng nghe, thanh niên ấy mà”. “Họ làm ở đâu mà khó khăn vậy bà?”. “Than Hòn Gai chứ đâu, họ nói về Giám đốc đấy”. Tôi bắt chuyện một thanh niên tên T. Nhấp ngụm nước chè, T trầm ngâm tâm sự. Từ ngày ông ấy lên làm Giám đốc, các công trường, phân xưởng của các đơn vị cứ răm rắp. Từ lãnh đạo cho đến các trưởng phòng, quản đốc cứ chạy ngược, chạy xuôi. Ai cũng lo cho công việc của đơn vị như công việc nhà vậy. Không lo làm cho được là không xong anh à. Trên đã thế thì dưới cũng phải quay thôi. Trên hỏi dưới: Anh có làm được không? Thì dưới lại hỏi dưới nữa như vậy. Và cứ thế công việc, công việc và công việc… Em mới lên làm tổ trưởng đào lò được hai năm nay. Vậy mà nhiều khi về nhà vẫn phải nghĩ công việc ngày mai. Phải tắt đài đi để nghĩ đấy anh à, lơ mơ là bị chuyển việc ngay. Thực ra, trong điều kiện môi trường làm việc như vậy khiến anh em chúng em tập trung hơn. Tuy có vất vả hơn một chút nhưng bù lại sẽ có thu nhập cao hơn. Anh bảo làm việc như vậy cũng hay chứ.

Vai trò thủ lĩnh

Câu chuyện làm tôi suy nghĩ rất nhiều. Phải chăng đó chính là cái gốc của vấn đề, khiến Than Hòn Gai những năm gần đây liên tục lập nên những kỷ lục. Thu nhập của người lao động đứng vào tốp đầu của các đơn vị trong Tập đoàn. Đặc biệt, đời sống tinh thần ngày càng được chú trọng, nâng cao. Ngoài các giải thi đấu thể thao, các giải hội diễn văn nghệ sôi nổi trong các đơn vị thuộc Công ty, Than Hòn Gai còn phát triển những dịch vụ cao cấp phục vụ người lao động và nhân dân trong vùng. Một Hòn Gai Hoa lãng mạn. Một Hòn Gai Quán phong cách. Và một Hòn Gai Bia ẩm thực rất riêng của Hòn Gai. Trung tâm thể thao của Hòn Gai ngày nào cũng kín chỗ. Người ta đến không chỉ để chơi thể thao mà còn để giao lưu, trao đổi về công việc chung, công việc riêng.

Tất cả những điều ấy có được, theo tôi là ý chí của tập thể cán bộ, công nhân viên và người lao động. Nhưng không thể phủ nhận vai trò của người khởi sướng và lãnh đạo để làm bằng được. Đó là thủ lĩnh. Có lẽ thủ lĩnh của Than Hòn Gai là người như vậy. Ông đã khởi sướng gì là đều trăn trở và lãnh đạo làm cho bằng được. Nhiều ý tưởng đưa ra, không phải ai cũng đồng tình. Thậm chí còn có nhiều ý kiến trái ngược, phản bác. Nhưng rồi kết quả là những câu trả lời thấu đáo nhất.

Tôi còn nhớ khi đọc bài viết về “Quản lý số 1” của Than Hòn Gai đăng trên Tạp chí Than – Khoáng sản Việt Nam. Thoạt tiên, nhiều người khó hiểu và khá mơ hồ. Nhưng càng đọc, càng thấy ý chí và sự quyết tâm đưa thương hiệu Than Hòn Gai lên một tầm cao mới của lãnh đạo Công ty ở trong đó. Và để làm được điều đấy, lãnh đạo Công ty đang muốn tất cả mọi thành viên dù là người thợ lười biếng nhất, người lao công có trình độ thấp nhất… cũng phải căng sức ra để hoàn thành nhiệm vụ của mình. Và hơn thế nữa, còn để vươn lên, không chịu ẩn mình với lòng cam chịu của số phận. Lãnh đạo Công ty dường như đang muốn mọi “tế bào” trong một “cơ thể” đều chuyển động vươn lên, thay đổi mình cho một cơ thể cường tráng…

Tôi tâm đắc và tự nghĩ mình đã tìm ra gốc rễ của vấn đề khiến Than Hòn Gai bấy lâu nay đã chuyển mình từ một cơ thể yếu ớt, gầy còm thành một chàng trai vạm vỡ như ngày hôm nay.