Để đi đến ngày non sông liền một dải, đất nước thống nhất hoàn toàn, những đóng góp của quân và dân Vùng Mỏ cho cả nước không chỉ trong sản xuất, chi viện mà còn là những chiến công oanh liệt, là những người con đất Mỏ sẵn sàng ra đi, để lại một phần thân thể, một phần tuổi xuân, thậm chí là cả tính mạng của mình nơi chiến tuyến để làm nên Mùa xuân thống nhất hơn 40 năm qua.
“Một người làm việc bằng hai”
Sau ngày Giải phóng Khu mỏ, cũng như nhiều tỉnh thành khác, Quảng Ninh gặp không ít khó khăn, nhất là việc khôi phục sản xuất tưởng như không thể làm được. Thế nhưng, quân và dân Vùng Mỏ với sức mạnh đoàn kết đã nỗ lực khôi phục, sản xuất “bằng năm, bằng mười” để chi viện cho tiền tuyến lớn miền Nam.
Giai đoạn 1964-1968, đế quốc Mỹ liên tục tung nhiều toán biệt kích ra miền Bắc phá hoại sự nghiệp xây dựng CNXH của ta. Tình thế khó khăn, vừa phải tăng cường phong trào cách mạng quần chúng, góp phần đánh thắng chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ ở miền Bắc, Tỉnh uỷ Quảng Ninh còn chỉ đạo toàn tỉnh tập trung chi viện cho miền Nam, với tinh thần “Tất cả cho sự nghiệp giải phóng miền Nam”, “mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt”… Đất Mỏ bấy giờ, quân và dân đều ra sức thi đua, dốc sức người, sức của chi viện cho miền Nam thân yêu.
Với phong trào “một người làm việc bằng hai”, cán bộ, công nhân của tỉnh, tất cả đều làm việc với tinh thần tăng chuyến, làm thêm giờ, thêm ca để tạo ra năng suất cao hơn bình thường “vì miền Nam ruột thịt”, vì sự chi viện cho miền Nam. Mọi cán bộ công nhân đều lấy phong trào này để phấn đấu, đảm bảo ngày hôm sau năng suất phải cao hơn ngày hôm trước, ca sau cao hơn ca trước.
Trong ngành Than, phong trào “Tay búa, tay súng” đã trở thành một phương châm hành động hàng ngày của thanh niên mỏ. Khi máy bay đến thì rời tay búa, cầm súng bắn máy bay. Khi máy bay đi thì lại cầm búa, cầm cuốc tiếp tục vào nhà máy, tiếp tục lên nhà sàng, tiếp tục lái xe vận chuyển than.
Những chiến công hiển hách
Năm 1964, với ý đồ thực hiện chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân ra miền Bắc, đế quốc Mỹ tạo ra “Sự kiện Vịnh Bắc bộ” để lấy cớ tấn công phá hoại miền Bắc, nhằm ngăn chặn chi viện sức người, sức của cho chiến trường miền Nam. Ngày 5/8, đế quốc Mỹ mở cuộc tập kích bằng đường không vào một số vùng ven biển miền Bắc từ cảng Sông Gianh – Quảng Bình đến Bãi Cháy – Quảng Ninh. Tại vùng trời miền Bắc, mặc dù bị máy bay phản lực cường kích của địch đánh phá ác liệt song với tinh thần chiến đấu ngoan cường, quả cảm, các chiến sĩ Hải quân của ta đã cùng với các đơn vị LLVT khác và nhân dân Quảng Ninh đánh trả địch mạnh mẽ. Sau 1 giờ chiến đấu kiên cường, quân và dân Vùng Mỏ đã giành chiến thắng vang dội, bắn rơi tại chỗ 3 máy bay địch và bắt sống tên phi Công Mỹ Anvaret.
Nhân dân Thị xã Hòn Gai tiễn thanh niên lên đường nhập ngũ chống Mỹ cứu nước
Với truyền thống cách mạng của giai cấp công nhân Vùng Mỏ, trong khí thế sôi sục cả nước cùng đánh Mỹ, đến năm 1965, Đoàn Thanh niên Công ty than Hòn Gai và đoàn thanh niên Tổng Công ty than Quảng Ninh đã có sáng kiến phát động phong trào “Ba sẵn sàng”. Ngày 22-7-1966, có 3.000 dân quân tự vệ huyện Yên Hưng mít-tinh vũ trang, giương cao khẩu hiệu “Quyết tâm thực hiện Lời kêu gọi ngày 17-7-1966 của Chủ tịch Hồ Chí Minh”, sẵn sàng nhập ngũ, sẵn sàng đi bất cứ nơi nào, làm bất cứ việc gì khi Tổ quốc và nhân dân cần đến. Thị xã Hòn Gai có 3.214 thanh nhiên xin tái ngũ, 1.293 thanh niên tham gia đội xung kích. Phong trào “Ba sẵn sàng” cũng đã thấm vào từng đoàn viên thanh niên, lan tỏa ra khắp các cán bộ công nhân mỏ. Vì vậy khi thành lập “Binh đoàn Than”, có rất nhiều người viết đơn tham gia, có những người lấy máu mình viết đơn. Ngày 30-7-1967, tại cửa rạp chiếu phim Bạch Đằng (Thị xã Hòn Gai), Tỉnh uỷ, UBND tỉnh long trọng tổ chức lễ tuyên bố thành lập “Binh đoàn Than” tiễn đưa những người con ưu tú của đất mỏ vào miền Nam chiến đấu.
Tự hào hơn cả, trong tổng số hàng vạn thanh niên lên đường vào miền Nam chiến đấu thì có gần 2.000 công nhân đã “gác tay máy, tay búa”, hành quân vào các chiến trường Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế, B5, tham gia chiến dịch Tết Mậu Thân năm 1968… Trải qua các trận đánh ác liệt, các chiến sĩ Binh đoàn Than đã lập nhiều chiến công hiển hách, nhiều đồng chí được tặng danh hiệu dũng sĩ diệt Mỹ, dũng sĩ diệt ngụy, dũng sĩ diệt xe cơ giới; nhiều đồng chí đã anh dũng hy sinh… Những chiến công của Binh đoàn Than đã góp sức cùng chiến trường miền Nam tiêu diệt hàng vạn tên địch, phá huỷ hàng trăm máy bay, xe quân sự các loại, giải phóng 160 vạn dân, mở rộng vùng căn cứ. Sau chiến dịch Tết Mậu Thân, Binh đoàn Than đã trở thành niềm tự hào của nhân dân Vùng mỏ, là nỗi khiếp sợ của kẻ thù. Cùng với đó, gần 250 cán bộ, chiến sỹ Công an Quảng Ninh tăng cường chi viện công tác an ninh miền Nam, bảo vệ các vùng mới giải phóng đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần quan trọng vào thắng lợi của sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Đảng bộ và nhân dân Quảng Ninh mít tinh chào mừng miền Nam hoàn toàn giải phóng
Từ giữa tháng 3-1975, quân ta thắng lớn trên chiến trường, cả nước dốc sức chuẩn bị cho chiến dịch giải phóng miền Nam. Lực lượng vũ trang tỉnh ngày đêm huấn luyện, sẵn sàng lên đường chiến đấu. Từ Hòn Gai, Cẩm Phả, nhiều đoàn tàu chở hàng hoá và người nối tiếp nhau chi viện cho miền Nam. Chiến dịch Tây Nguyên kết thúc, vùng giải phóng miền Nam được mở rộng nhanh, hàng trăm cán bộ, nhân viên quê miền Nam công tác tại Quảng Ninh đã lên đường gấp, trở về các tỉnh mới giải phóng tham gia công tác. Một tiểu đoàn gồm những phân đội dự bị của tỉnh vào Tây Nguyên bảo vệ vùng mới giải phóng và chuẩn bị lập vùng kinh tế mới sau này. Ngành Than cũng cử nhiều cán bộ, công nhân tăng cường cho miền Nam vào thời điểm miền Nam sắp được giải phóng hoàn toàn.
Hơn 40 mùa xuân đất nước thống nhất, non sông liền một dải. Những cống hiến, đóng góp của Vùng mỏ cho khúc khải hoàn ca ấy có lẽ sẽ không bao giờ phai mờ trong ký ức của những con người đã sống, hiến dâng, đã chứng kiến cả một giai đoạn anh hùng. Và đối với thế hệ hôm nay, đó cũng mãi là niềm tự hào, là lòng biết ơn vô hạn với thế hệ cha anh để tiếp tục xây dựng Vùng Mỏ giàu đẹp, đóng góp cho non sông đất nước.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/vung-mo-va-mua-xuan-thong-nhat-non-song-201704261512417103.htm” button=”Theo vinacomin”]