Cập nhật Văn hóa hàng rong Hà Nội –

Nhiều người đến và yêu Hà Nội bởi những thứ mộc mạc, bởi chiều sâu văn hóa và cái bề thế của lịch sử ngàn năm, hay đơn giản người ta yêu Hà Nội qua những gánh hàng rong, tiếng rao đêm khắc khoải.

Những gánh hàng rong Hà Nội

Nếu được hỏi gánh hàng rong có tự bao giờ thì chắc chẳng mấy ai trả lời được. Chỉ biết rằng mỗi lần nhắc đến người ta mặc nhiên xem nó như một điều thân thuộc, một nét đẹp văn hóa của Hà Thành. Nói đến hàng rong là nói đến những người đi bán dạo tảo tần, cam phận. Họ không ngồi một chỗ cố định, mà rong ruổi khắp hang cùng, ngõ hẻm. Với chiếc đòn gánh cong cong, bất kể ngày nắng hay mưa, họ gánh trên vai các thứ thiết yếu phục vụ nhu cầu sinh hoạt thường ngày. Từ củ hành, mớ rau thơm làng Láng, bó hoa cúc, bông thược dược làng Ngọc Hà cho đến bánh cuốn Thanh Trì, bìa đậu Hoàng Mai, mẹt cốm làng Vòng… Thật thú vị biết bao, giữa trưa hè oi bức, được ăn bát tào phớ màu trắng ngà, mát lạnh, sóng sánh nước đường mà người bán khéo léo múc trong chiếc thùng gỗ nhỏ. Hay giữa tiết thu hanh hao nắng và se se lạnh, được ngồi nhón từng nhúm cốm vòng xanh mướt thơm mùi lúa mới trong mảnh lá sen già, bỏ vào miệng như thấy cả hương trời đất lan tỏa qua những hạt cốm deo dẻo. Rồi những tối mùa đông giá rét, ngồi quanh gánh hàng ngô nướng, khoai nướng trên vỉa hè mà hít hà, xuýt xoa trên tay bắp ngô non vừa nướng trên lò than hoa đỏ rực mà thấy ấm lòng, quên đi cái rét căm căm thổi đến từ phương Bắc.Không mái che, không người phục vụ, thậm chí không… bàn, nhưng những hàng quán như vậy không biết từ bao giờ đã trở thành một nét đặc trưng, in đậm trong tâm trí người Hà Nội.

Những tiếng rao đêm…

Chắc hẳn đối với những người con Hà Nội xa quê sẽ chẳng thể nào quên những tiếng rao hàng đêm khắc khoải pha lẫn với lời ru của mẹ.Tiếng rao đêm mang nhiều âm điệu khác nhau, khi trầm khi bổng, có khi khàn khàn nơi cổ họng hay lảnh lót vang xa…Đêm xuống, tiếng rao vang lên chậm rãi, đượm buồn, màn đêm yên ắng lại càng khiến cho tiếng rao trở nên da diết hơn. Hình ảnh cô bán hàng gầy guộc, bước đi nhẹ nhàng trong hẻm nhỏ hun hút, ánh đèn đường vàng vọt hắt lên in bóng người bán hàng liêu xiêu đẫm sương đêm gây nhiều nỗi ám ảnh về những số phận, những mảnh đời nặng gánh mưu sinh. Chợt nhận ra rằng đằng sau một Hà Nội phồn hoa vẫn còn những mảnh đời nhọc nhằn, cơ cực đến thế. Ngày nay, người ta hiếm khi nghe thấy tiếng rao đêm của các cô, các chị bán hàng rong mà thay bằng tiếng rao của những chiếc loa trăm người như một, tiếng rao trở nên rõ hơn, những người bán hàng cũng phần nào đỡ cực hơn nhưng không còn gợi nhớ, gợi thương nhiều nữa. Đôi khi giật mình tự hỏi “Liệu người ta sẽ về đâu để tìm lại Hà Nội xưa khi gánh hàng rong và tiếng rao kia không còn tồn tại?”.

Mặc dù gánh hàng rong vẫn còn có nhiều điều khiến người dân phải phiền lòng nhưng đây vẫn là nét đẹp riêng cần được gìn giữ, bởi nét đẹp của Hà Nội toát lên từ những thứ bình dị mộc mạc như thế. Sẽ ra sao, mai này trên đường phố vắng một tiếng rao đêm, vắng bóng người con gái quê mảnh mai với chiếc đòn gánh cong hai đầu như vành trăng khuyết, đem bốn mùa đến cho mọi người?