Ở Vùng mỏ Quảng Ninh hiện có 2 làng mỏ là Cao Sơn và Mông Dương. Làng mỏ Mông Dương chủ yếu là các gia đình công nhân mỏ hầm lò; trong đó nhiều gia đình có 2 thế hệ làm thợ lò.
Những năm gần đây, Tập đoàn và các đơn vị đã quan tâm đặc biệt tới nơi ở của thợ lò. Tuy nhiên, sự quan tâm đó chủ yếu dành cho thợ lò độc thân. Từ Làng mỏ Mông Dương, chúng tôi nghĩ về sự “an cư” cho những gia đình thợ lò.
Bây giờ, Làng mỏ Mông Dương trù phú, yên vui. Ông Lê Đình Tam, nguyên Quản đốc hầm lò của Công ty Xây dựng mỏ Hầm lò 1, đã nghỉ hưu, hiện là Trưởng thôn, cho biết, Làng mỏ hiện có gần 200 hộ (gồm 3 tổ dân phố), hầu hết là gia đình thợ lò, với trên 800 người. Số công nhân trong làng hiện làm việc ở các công ty than hầm lò như: Hầm lò 1,Than Mông Dương, Than Khe Chàm. Nhiều gia đình cả vợ chồng hiện đang làm mỏ, hoặc bố mẹ nghỉ hưu nhưng 1-2 con đang làm mỏ. Thậm chí, gia đình ông Dương Hùng Mạnh (Mạnh Nga), bản thân ông và 2 con đang làm mỏ… Những năm gần đây, thu nhập của các công ty than hầm lò khá cao nên đời sống công nhân trong làng khá giả. Điều đặc biệt là thợ lò ở Làng mỏ ít người bỏ việc. Ông Tam lý giải, gia đình có người làm thợ lò ở Hầm lò 1, Mông Dương, Khe Chàm, nhà cửa không phải lo nên yên tâm với công việc.
Chợt nhớ, trước đây, Tạp chí TKV đăng phóng sự “Những “nhà báo” xóm thợ”, trong đó phản ánh, nhiều thợ lò của Khe Chàm, Mông Dương v.v. mua lại những khu nhà cấp bốn trước đây đã thanh lý, đưa vợ con ra, cả nhà mỗi suất lương; nhà cửa dù chật chội, ẩm thấp, cuộc sống của họ dù đạm bạc vẫn yên ấm, hạnh phúc, các con học giỏi. Các bà vợ không có việc làm, luôn nơm nớp lo cơn “bão” khủng hoảng kinh tế ảnh hưởng đến tiêu thụ than của doanh nghiệp khiến thợ lò phải nghỉ việc. Nếu điều đó xảy ra thì vợ con họ không biết bám víu vào đâu!
Cho hay rằng, cùng là thợ lò nhưng nhu cầu chỗ ở ổn định của các hộ gia đình thợ lò xem ra bức thiết hơn những người độc thân. Trên mục “Chuyện kỳ này” Tạp chí TKV từng nêu: Những năm gần đây, nhiều thợ lò đón vợ con ra vùng Mỏ, tiết kiệm, vay mượn anh em, bạn bè để tự lo chỗ ở cho gia đình. Tuy nhiên, không phải thợ lò nào cũng đủ điều kiện để mua được những gian nhà tập thể thanh lý; mua được những mảnh đất rẻ để làm nhà, đón vợ con ra. Lâu nay, chúng ta quan tâm xây nhà cho thợ lò độc thân; hỗ trợ kinh phí xây nhà, sửa nhà cho những gia đình công nhân hoàn cảnh đặc biệt khó khăn bằng Quỹ “ Mái ấm Công đoàn”… còn những thợ lò đưa vợ con ở quê ra, họ ăn ở ra sao, chắc ít người quan tâm. Hiện, chưa ai có thể thống kê được những thợ lò đưa vợ con ra, thuê nhà trọ; đang sống chật chội nhếch nhác với một suất lương thợ lò.
Các anh thợ lò tâm sự với chúng tôi, trước đây, họ đi làm nhưng tâm trí luôn hướng về vợ con ở quê nên liều “bốc” vợ con ra để yên tâm công tác. Nhưng ra đây họ lại phải đương đầu với khó khăn khác là phải thuê nhà, vợ không có việc làm. Cả nhà mỗi suất lương, không thể thuê nơi rộng rãi, đàng hoàng. Khu chung cư của các đơn vị đều có phòng dành cho khách ở quê ra, rất sang, đầy đủ tiện nghi, như khách sạn vậy. Nhưng vợ con ra thăm, ở dài ngày, không thể ở nhà khách được, đành phải thuê trọ. Mà sống trong môi trường chật chội, tạm bợ, ẩm thấp, con cái dễ sinh bệnh, vợ con dễ tủi thân, tư tưởng không an tâm. Nhiều người vợ thợ lò mang con theo chồng ra mỏ; buôn rau, thu mua đồng nát, nhặt than… Con cái nheo nhóc, không có chỗ gửi trẻ, cuộc sống cơ cực quá, buộc phải ôm con về quê. Cũng vì hoàn cảnh gia đình ở quê khó khăn, nhiều thợ lò, đành phải bỏ việc. Các anh thợ lò nằm trong hoàn cảnh này tâm sự: Nếu chúng tôi có chỗ ở ổn định thì sẵn sàng “chung thân” với mỏ. Với mặt bằng lương thợ lò như những năm gần đây, dù vợ không có việc làm, một thợ lò đi làm chăm chỉ, nuôi được vợ con với mức sống trung bình; để vợ chăm chút cho chồng, cùng nuôi dạy con cái.
Thiết nghĩ, các đơn vị có thể can thiệp với địa phương tạo quỹ đất xây dựng các làng mỏ như Làng mỏ Mông Dương. Khi đã có nhà, có vợ con thì thợ lò ai còn muốn rời bỏ doanh nghiệp nữa!
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/tu-lang-mo-nghi-ve-su-an-cu-cua-tho-lo-9272.htm” button=”Theo vinacomin”]