Để giữ chân thợ lò, tránh tình trạng thợ lò bỏ việc; dựa trên chính đặc thù nghề mỏ, nên chăng chúng ta bàn bạc để tìm ra phương án rút ngắn thời gian đào tạo, chỉ đào tạo chuyên sâu những gì thực sự cần thiết với thợ lò?” là ý kiến của ông Trần Văn Cừ – Trưởng Ban Tổ chức – Nhân sự tại cuộc họp mới đây của Tập đoàn.
Ảnh tư liệu
Gần 1.500 thợ lò, thợ cơ điện lò thôi việc
Năm 2016, 1.121 thợ lò và 295 thợ cơ điện lò chấm dứt hợp đồng lao động là những con số biết nói.
Mặc dù Tập đoàn đã có cơ chế ưu đãi tối đa đối với người học nghề mỏ hầm lò (miễn toàn bộ học phí, tiền ăn, tiền ở, ra trường có việc làm ngay) và các trường đã nỗ lực, cố gắng rất lớn song tỷ lệ tuyển sinh đạt vẫn thấp so với kế hoạch đề ra.
Có rất nhiều nguyên nhân lý giải cho điều này mà chúng ta đã “nói đi nói lại”: nghề mỏ hầm lò là nghề đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, lại ở xa khu đô thị; sự tuyên truyền có phần “quá đà” trên các phương tiện thông tin đại chúng về các vụ tai nạn, sự cố xảy ra trong Ngành đã làm cho xã hội có định kiến không tốt với nghề mỏ hầm lò; sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường lao động do sức hút lao động tại chỗ của nhiều khu công nghiệp, khu chế xuất ở các địa phương, nơi trước đây cung cấp nhân lực chủ yếu cho ngành Than…
Tuy nhiên, qua các cuộc khảo sát gần đây, một nguyên nhân chính nữa là do tâm lý người học muốn thời gian đào tạo ngắn để sớm đi làm, có thu nhập ngay.
Thực tế, những năm qua, lãnh đạo Tập đoàn đã giao các ban tham mưu phối hợp với các trường đào tạo nghề mỏ (trước khi hợp nhất thành Trường Cao đẳng Than – Khoáng sản Việt Nam) nghiên cứu để rút ngắn tối thiểu thời gian đào tạo lý thuyết tập trung tại nhà trường. Thay vào đó, thời gian thực tập tay nghề (được hưởng lương) tại các đơn vị sẽ được tăng lên. Tập đoàn cũng yêu cầu các đơn vị có học sinh thực tập và cơ sở đào tạo có trách nhiệm bố trí nhà ở cho học sinh, tổ chức đi lại, ăn giữa ca, bố trí vị trí thực hành công việc theo tình hình thực tế tại mỏ để có thể thực tập tay nghề một cách tốt nhất.
Thời gian đào tạo… vẫn dài
Theo khung chương trình đào tạo của Trường Cao đẳng Than – Khoáng sản Việt Nam, thời gian đào tạo hệ trung cấp đối với nghề khai thác hầm lò là 15,7 và hệ sơ cấp là 9,7 tháng. Tuy nhiên, khác với các ngành nghề khác, nghề khai thác mỏ hầm lò là nghề đặc thù. Thế nên, không hiếm trường hợp người học bỏ học ngang chừng kiểu thích thì học, không thích hoặc chọn được nghề khác thì bỏ mặc cho cam kết của học sinh phải đền bù kinh phí đào tạo nếu bỏ học.
Qua khảo sát tại một số mỏ hầm lò, chúng tôi nhận thấy, các đơn vị đã chủ động, phối hợp tốt với Trường trong việc tổ chức cho sinh viên về thực tập sản xuất ở doanh nghiệp, vì đây là khâu đào tạo then chốt có tác động lớn đến việc hình thành kỹ năng, tay nghề, tác phong công nghiệp, sự gắn bó với nghề của sinh viên và cũng chính là người lao động của đơn vị sau này. Phần lớn các đơn vị quan tâm đúng mức tới học viên thực tập; có phương pháp kèm cặp, huấn luyện đảm bảo tính sư phạm và tâm lý để học viên làm quen dần với điều kiện làm việc trong hầm lò, làm từ dễ đến khó, từ chưa biết đến thạo việc…
Tuy vậy, con số học viên nghề hầm lò bỏ học giữa chừng vẫn đáng báo động!
“Bởi vậy, Tập đoàn sẽ kiến nghị với các cơ quan quản lý nhà nước về đào tạo nghề để rút ngắn thời gian đào tạo nghề khai thác mỏ hầm lò, nhưng vẫn đảm bảo chất lượng đào tạo. Chúng ta sẽ bàn cách làm thế nào để thời gian học ít đi nhưng sẽ tập trung chủ yếu vào những kỹ năng “cốt lõi” của nghề mỏ để các học viên vẫn tinh thông nghề mà không phải tốn quá nhiều thời gian như hiện tại”, ông Cừ hiến kế.
Gánh trên vai trọng trách là một trong ba trụ cột đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, trong lộ trình phát triển, ngành Than sẽ chủ yếu là khai thác hầm lò nên hiện tại và cả sau này, thợ lò luôn là đối tượng được quan tâm và cần nhất. Tổng Giám đốc Đặng Thanh Hải trong một phát biểu đã nhấn mạnh: “Thiếu thợ lò, ngành Than sẽ “vỡ trận””. Mong rằng, bên cạnh những nỗ lực giữ chân thợ lò của Ngành, các cơ quan hữu trách sẽ cùng TKV có những giải pháp thiết thực, hữu hiệu để thu hút thợ lò, đảm bảo cho sự phát triển bền vững của Tập đoàn trong tương lai.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/them-mot-hien-ke-thu-hut-tho-lo-201708151615235328.htm” button=”Theo vinacomin”]
