“Hoa thuỷ tiên nhụy vàng, cánh trắng
Gặp gió xuân lay nhẹ cành hoa”
Những cánh hoa trắng tinh khôi bao bọc chiếc nhuỵ vàng rực rỡ, toả mùi hương thoang thoảng thanh tao gọi xuân về vào lúc đất trời giao thời, thuỷ tiên được xem là loài hoa của mùa xuân. Nhưng hơn cả, đây là loài hoa mang theo thú chơi tao nhã của người Hà Thành…
Theo văn hóa Đông phương, hoa thủy tiên mang ý nghĩa tốt đẹp và an lành. Người xưa tin rằng thủy tiên đem đến may mắn, tài lộc và thịnh vượng. Mỗi độ đón Xuân về, nhiều gia đình trưng bày thủy tiên trong nhà khi cúng giao thừa, như để cầu mong được đón nhận điềm tốt tới gia đình. Sự trân trọng đã cho hoa thủy tiên một chỗ đứng thân thương và trở thành tập tục cũng như thú vui tao nhã. Chơi hoa thuỷ tiên ngày xuân cũng là cách để chúng ta trở về với quá khứ, trở về với nét đẹp thanh tao của cha ông ta ngày xưa.
Hoa thủy tiên không rực rỡ như những loài hoa khác, nhưng lại có mùi hương ngào ngạt, dịu dàng và bay xa. Người ta ví hoa thủy tiên như chén ngọc đĩa ngà bởi những dáng hoa tròn xinh, trong vàng tươi, ngoài lại trắng tinh khiết. Một bình thủy tiên đẹp hoa nở phải chụm vào nhau như cái đĩa, lá ngắn, xanh mượt và khỏe khoắn, củ trắng không tỳ vết, rễ dài tạo dáng trong bình nước.
Nghe các bậc cao niên có niềm đam mê chơi hoa thủy tiên kể mới thấy, mỗi chậu hoa này đúng là một tác phẩm nghệ thuật mang đậm dấu ấn của người đã tạo ra nó. Từ lúc ngâm củ, nảy mầm, đâm rễ cho đến đơm hoa, mỗi củ phải trải qua ba bốn lần gọt tỉa, sửa sang rất cầu kỳ như chăm bẵm trẻ nhỏ vậy.
Củ hoa thủy tiên mua về lúc còn khô, sau đó ngâm vào nước cho củ tươi lại, căng lên rồi mới lấy ra gọt tỉa, đây chính là việc khó khăn nhất, đòi hỏi người gọt tỉa ngoài sự khéo tay còn phải có tính kiên nhẫn, tỉ mỉ. Chỉ cần sơ ý một chút là củ thủy tiên sẽ hỏng, mất hết thế đẹp, nặng hơn là chột cả giò hoa. Để tạo thế cho chậu hoa thêm phần sinh động như phượng múa, long giáng, hạc chầu, tiên sa, rồng bay…, người gọt phải biết đoán định gọt đúng mặt và hướng của mầm hoa. Đây được coi là kỹ thuật đòi hỏi nhiều kinh nghiệm mà chỉ có những người chơi hoa lâu năm mới có.
Để hoa thủy tiên nở không khó, nhưng việc điều chỉnh để hoa nở đúng vào đêm giao thừa cũng không ít công phu. Nếu trời lạnh thì cần áp đèn chiếu để thúc cho cây phát triển; trời nóng phải cuốn giò hoa bằng giấy bản dấp nước để hãm.
Với ý nghĩa đó nên mỗi dịp Tết đến, chơi hoa thủy tiên đã trở thành một tục lệ đón Xuân. Những ngày cuối năm, thủy tiên được chăm sóc để hoa nở đúng Giao thừa, hy vọng mang đến tài lộc sung túc và may mắn trong năm mới.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/tao-nha-thuy-tien-201901310923518281.htm” button=”Theo vinacomin”]
