Trong giai đoạn ngành Than khó khăn, chủ đề thợ mỏ quan tâm bàn luận nhiều nhất là chuyện thiếu vốn, tiêu thụ chậm, lượng than tồn tăng cao và bị ép giá, dẫn đến họ phải chịu chung tình trạng giãn sản xuất, giảm ngày công, cắt giảm chi phí và đồng lương… Thu xếp cuộc sống gia đình ra sao để ứng phó với khó khăn nay thành nỗi trăn trở của không ít người.
Vợ chồng Tùng – Hà cùng công tác tại một mỏ than lộ thiên vùng Cẩm Phả. Hà làm lao động gián tiếp còn Tùng là thợ vận hành máy xúc. Khó khăn đã khiến cuộc sống gia đình họ chao đảo. Nhìn ra ngoài thì giá điện, nước, gas, hàng tiêu dùng, hàng thực phẩm cứ leo thang, hai con bắt đầu vào năm học mới với không ít khoản đóng góp, trong khi thu nhập vợ chồng giảm đáng kể. Chi tiêu vì thế bắt buộc phải xiết chặt. Thứ dư dả nhất với họ lúc này là thời gian. Việc giảm ngày công đi làm đã “giúp” vợ chồng họ có cả thảy 20 ngày “nhàn tay” trong tháng. Lo lắng khiến Hà nhiều đêm mất ngủ, mắt thâm quầng, diện mạo xuống sắc, còn Tùng thì đôi khi cáu bẳn vô lý…
Hà là bạn tôi, hai tháng trước tôi tới chơi, chuyện gia đình cô là như vậy. Nhưng hôm rồi gặp lại, tôi tròn mắt khi nhìn Hà, chao, trẻ đẹp hẳn ra, dáng người eo ót, nhanh nhẹn, nét mặt rạng rỡ. Tôi đùa: “Chắc ông “mập” chơi xổ số trúng độc đắc hả?”. “Mập” là biệt danh mọi người gán cho chồng Hà chỉ vì anh hay uống bia mà sớm phát tướng. Hà cười xua tay: “Không mụ ơi, vẫn khó khăn mà. Có điều bọn tớ đã tìm được cho mình những cơ hội trong đó”.
Câu chuyện tìm cơ hội của gia đình Hà bắt đầu từ lần cô lang thang trên internet và đọc được những lời khuyên ở cẩm nang, nội dung đại để là làm cách nào vượt qua gian nan thử thách trong cuộc sống, hay, nên giữ tinh thần thế nào trước khó khăn… Vợ chồng Hà đã có dịp ngồi bàn bạc nghiêm túc với nhau để đưa ra một phương án linh động, phù hợp hoàn cảnh của mình.
Thứ nhất, ứng phó với việc thu nhập gia đình bị cắt giảm, Tùng sẽ nói “không” với bạn bia, bạn nhậu. Thay vào đó, anh xách vợt tới nhà rèn luyện thể chất Công ty chơi cầu lông, bóng bàn. Tạm thời cả nhà thôi đi ăn cải thiện ngoài vào mỗi cuối tuần, bớt khẩu phần thịt, cá, tăng rau, đậu, củ quả trong mỗi bữa ăn, giảm quà vặt của hai con, hạn chế tối đa việc sắm đồ. Thứ hai, giờ tha hồ ngày nghỉ, vợ chồng Hà phân công nhau giải quyết tuốt những việc vướng mắc lâu nay trong gia đình như, sửa dứt điểm cái ống nước rò rỉ, ốp lại viên gạch bị bong ở phòng bếp, lau chùi vệ sinh tường nhà, giặt giũ màn, rèm, chăn, ga, gối v.v… Thì giờ trong ngày chưa hết, Hà chia hai thời, mỗi thời 30 phút tập ngồi thiền, thể dục theo hướng dẫn ở sách. Ngoài ra, vợ chồng họ cắt cử nhau 4 lần trong ngày đưa đón con thứ hai vào lớp 1.
Tôi hỏi: “Tự dưng buộc nhau vào khuôn khổ thế, ông xã cũng chịu à?” – Hà bảo: “Nếu không đả thông tư tưởng thì cũng khó đấy mụ ạ. Nên tớ phải dùng cách”.
Cái cách Hà kể, tôi nghe cũng có lý. Ngay cạnh nhà Hà có một cô đi theo Đạo Phật. Từ lâu Hà biết cô cuộc sống thanh đạm, giản dị mà vẫn ung dung, vui vẻ. Trước thì Hà không mấy chú ý, nhưng nay Hà tò mò xem cô có bí quyết gì. Vậy là Hà sang hỏi thăm với cô, lại mời cô sang nhà nói chuyện cho chồng con nghe. Rồi Hà mượn cô những đĩa giảng Pháp, cứ lúc gia đình dùng bữa thì Hà mở. Đúng là ơn Trời Phật đã cho cả nhà hiểu thế nào là “ít muốn, biết đủ”, thế nào là “tùy thuận, bằng lòng”, là “dũng mãnh kiên cường trong cuộc sống như con tê ngưu”…
Thu lợi trong khó khăn
Hơn tháng thay đổi nề nếp, thói quen trong cuộc sống, giờ gọi chồng Hà là “mập” đâm vô lý. Tùng giảm 6 kg mà da không hề chảy xệ, trái lại còn săn chắc, hồng hào, body thon gọn, cường tráng, trẻ trung. Trước cứ tan ca là anh la cà quán xá, về nhà vào bữa cá có, thịt có mà ăn uống như nghĩa vụ. Nay theo thể thao, bỏ bia, rượu, cơm toàn rau anh ăn vẫn ngon tẻm.
Về khoản thể thao, Hà thi đua không kém chồng và cái được của cô là giảm đến 60% chứng đau lưng sinh lý đeo đẳng suốt từ hồi sinh con thứ hai. Ngồi thiền, thể dục đúng cách còn giúp đem lại nét đẹp làn da, vóc dáng cho cô. Hai bé con Hà từ khi giảm quà vặt, lại tăng số bát trong bữa nên thêm béo và khỏe. Ngôi nhà của họ qua chăm sóc nay thoáng đãng, sạch sẽ, nhìn mát mắt hẳn. Nhưng cái khiến Hà thích nhất là mọi thành viên gia đình giờ đều chủ động, thoải mái trước khó khăn và yêu thương, gắn bó nhau hơn, nên khách quan mà nói, dù điều kiện sống có eo hẹp đi nhưng giá trị tinh thần rộng mở như vậy kể vẫn lợi. Hà bảo, cả nhà cô đã giao hẹn với nhau từ nay về sau, dù khó khăn còn hay hết, vẫn sẽ thủy chung với nếp sống thế này.
Ứng phó với khó khăn kiểu gia đình Tùng – Hà xem ra đơn giản mà kết quả. Tuy nhiên mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh, việc áp dụng phải linh hoạt theo điều kiện từng gia đình. Điều cốt lõi ở đây là chỉ cần chúng ta không nao núng tinh thần mà hãy bình tĩnh suy xét và tinh ý chút, thế nào cũng chọn được cho mình những cơ hội để sống vui, sống khỏe trong gian khó.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/song-vui-song-khoe-trong-kho-khan-2655.htm” button=”Theo vinacomin”]
