Công nghệ được xem như là những điểm nhấn quan trọng giúp Tập đoàn phát triển mạnh mẽ trong những năm qua. Cho đến nay, hầu hết các công nghệ cũ đã dừng sản xuất. Thay vào đó là những công nghệ mới ở nhiều lĩnh vực được các đơn vị áp dụng ngày càng phổ biến, nhằm tạo thế chủ động và theo kịp xu thế của thời đại công nghệ ngày nay.
Chấm dứt một số công nghệ lạc hậu
Cho đến nay, các công nghệ chống giữ lò chợ bằng gỗ hay vì ma sát đã hoàn toàn chấm dứt hoạt động ở tất cả các đơn vị khai thác than hầm lò. Tuy nhiên, do điều kiện địa chất phức tạp, nhiều vỉa than có độ dốc cao, vỉa than mỏng… một số giải pháp về khấu, thu hồi than vẫn phải được áp dụng nhằm giảm tỷ lệ tổn thất trong khai thác. Chẳng hạn như, để khai thác được các vỉa than có độ dốc lớn, lên đến trên 45 độ, một số đơn vị phải áp dụng các công nghệ khai thác đặc biệt như: Khấu buồng thượng; khấu lò dọc vỉa phân tầng; thậm chí là áp dụng đào lò lấy than… Các công nghệ này là những công nghệ cũ, lạc hậu, thường có năng suất không cao và tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn.
Kiểm tra lò chợ xiên chéo chống giữ bằng giàn mềm tại Công ty than Uông Bí
Trước tình hình đó, lãnh đạo Tập đoàn đã chỉ đạo các đơn vị tư vấn phối hợp cùng các đơn vị sản xuất nghiên cứu áp dụng thử nghiệm và đưa vào khai thác than hầm lò bằng công nghệ lò chợ xiên chéo chống giữ bằng giàn mềm trong các vỉa dốc và dốc đứng. Công nghệ này áp dụng tại các vỉa than có độ dốc trên 45 độ, chiều dày vỉa từ 1,6-4,5 mét khá hiệu quả. Quá trình áp dụng đã được Tập đoàn và các đơn vị theo dõi, giám sát, hiệu chỉnh phù hợp. Tập đoàn chỉ đạo các Ban tham mưu, các đơn vị tư vấn là Viện Khoa học Công nghệ mỏ, Công ty CP Tư vấn Đầu tư mỏ và công nghiệp cùng các đơn vị khai thác than, các đơn vị cơ khí chế tạo phối hợp tốt để nhân rộng áp dụng tại nhiều đơn vị, tiến tới chấm dứt hoàn toàn việc áp dụng các công nghệ khai thác khấu buồng thượng, khấu lò dọc vỉa phân tầng hay đào lò lấy than trong năm 2018. Kết quả đến nay, toàn Tập đoàn đã có nhiều lò chợ áp dụng công nghệ này khá thành công.
Ngoài ra, trong các lĩnh vực khác như vận tải, sàng tuyển, chế biến, chiếu sáng, bảo vệ môi trường v.v. cũng sẽ được loại bỏ dần các công nghệ cũ, lạc hậu, không hiệu quả. Từ trong hầm lò cho đến ngoài mặt bằng, vị trí nào có thể thay thế máng cào bằng băng tải sẽ tiến hành thay thế, hạn chế thấp nhất vận tải bằng máng cào, máng trượt, ô tô… Đối với các thiết bị động cơ điện sẽ tiến tới 100% áp dụng công nghệ biến tần, khởi động mềm, tiết kiệm điện. Các hệ thống chiếu sáng chấm dứt hoàn toàn áp dụng các loại bóng đèn sợi đốt và thay thế bằng loại compac tiết kiệm điện. Một số vị trí vẫn áp dụng vận tải bằng ô tô cũng có thể áp dụng các loại xe điện. Hiện nay, Công ty CP than Cao Sơn cũng đang thử nghiệm vận tải đất đá bằng ô tô điện trọng tải lớn và bước đầu cho thấy hiệu quả hơn, đặc biệt là về lĩnh vực bảo vệ môi trường…
Quản lý giám sát online
Công nghệ quản lý mạng (online) trong điều hành sản xuất đã được các đơn vị trong Tập đoàn áp dụng ngày càng nhiều ở các lĩnh vực khác nhau, thay thế cho quản lý điều hành trực tiếp trước đây. Trong đó, Công ty CP than Cao Sơn là đơn vị tiên phong thí điểm áp dụng quản lý online toàn diện tại tất cả các xe, máy thông qua hệ thống GPS tích hợp phần mềm quản lý nhiên liệu. Trước đó, Công ty CP Vật tư đã cho ra mắt hệ thống cấp phát nhiên liệu tự động và cũng đã được truyền tải online tới các cấp lãnh đạo quản lý điều hành. Sau quá trình áp dụng thí điểm Hệ thống GPS tích hợp giám sát quản lý nhiên liệu online tại Công ty Cổ phần than Cao Sơn, Tập đoàn sẽ chỉ đạo tổng kết rút kinh nghiệm và triển khai áp dụng rộng rãi tại tất cả các mỏ lộ thiên khác.
Mô hình quản lý online được đầu tư cũng không quá phức tạp và tốn kém nhưng mang lại hiệu quả lớn. Ứng dụng công nghệ GPS kết hợp cảm biến nhiên liệu lắp đặt vào phương tiện, dữ liệu hành trình và dữ liệu tiêu hao nhiên liệu liên tục truyền về trung tâm dữ liệu và chuyển tải đến nhà quản lý qua Internet, từ đó quá trình vận hành được kiểm soát chặt chẽ. Lợi ích rõ rệt của hệ thống có thể giúp các nhà quản lý trong nhiều bước công việc như: Giám sát vị trí, tốc độ, lộ trình di chuyển của phương tiện; giám sát chặt chẽ quá trình tiêu hao nhiên liệu; phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi rút nhiên liệu trái phép; ngăn ngừa hiệu quả vấn đề thất thoát nhiên liệu; báo cáo thống kê chi tiết, trực quan (online) quá trình sử dụng nhiên liệu của từng phương tiện và cả đội xe, cả phân xưởng, cả Công ty trong cùng một thời điểm… Mọi hành vi biển thủ hay làm thất thoát nhiên liệu đều được phát hiện và ngăn chặn kịp thời. Hệ thống cũng giúp doanh nghiệp và Tập đoàn tính toán điều chỉnh kịp thời, định mức hợp lý, giảm thiểu thất thoát, từ đó nâng cao hiệu quả trong sản xuất. Lộ trình Tập đoàn đặt ra, đến cuối năm 2018, đầu năm 2019 sẽ triển khai áp dụng quản lý online tại toàn thể các đơn vị khai thác lộ thiên và tiến tới áp dụng tại một số lĩnh vực khác trong quản lý điều hành.
Tự chế tạo thiết bị mỏ phù hợp
Việc thiếu tự chủ trong cung ứng các loại thiết bị công nghệ mỏ phù hợp với các điều kiện địa chất của từng vỉa than, từng đơn vị cũng là một trong những khó khăn khi triển khai áp dụng công nghệ khai thác. Mặc dù những năm gần đây, các đơn vị khối cơ khí mỏ đã có nhiều nỗ lực trong chế tạo sửa chữa các sản phẩm thiết bị mỏ, tuy nhiên vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra từ thực tiễn. Theo chỉ đạo của lãnh đạo Tập đoàn, vấn đề đặt ra là khối cơ khí cần tăng cường hơn nữa năng lực chế tạo các loại thiết bị công nghệ mỏ mới phù hợp với điều kiện áp dụng thực tế của các đơn vị trong nước, để chủ động hơn trong áp dụng công nghệ, tránh phụ thuộc vào việc nhập khẩu thiết bị. Tập đoàn yêu cầu các đơn vị trong khối cơ khí mỏ cần xây dựng chiến lược lâu dài và định hướng rõ các mục tiêu như: Tập trung nghiên cứu cho ra các sản phẩm thiết bị mỏ mới; tăng cường năng lực chế tạo thiết bị phục vụ cho ngành mỏ theo yêu cầu; mở rộng hợp tác với nước ngoài để nghiên cứu, chuyển giao công nghệ chế tạo thiết bị phù hợp với điều kiện thực tế khai thác của các đơn vị trong ngành; chuyên môn hóa công tác sửa chữa máy móc, thiết bị; liên kết sử dụng kỹ thuật, công nghệ và các dịch vụ cơ khí với các đơn vị khác trong và ngoài nước v.v.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/khong-con-nhung-cong-nghe-cu-201809281524072851.htm” button=”Theo vinacomin”]
