Ông Vũ Quang Tuyến, Bí thư Đảng ủy, Phó Giám đốc sản xuất Công ty than Khe Chàm dẫn chúng tôi đi khắp mặt bằng sân công nghiệp mỏ. Chỗ nào cũng được quét dọn sạch bóng. Đã quá nửa buổi, thợ lò xuống làm việc “dưới âm” cả, các nhà nhật lệnh vắng tanh. Chỉ có tiếng băng tải kéo than lên kêu ro ro. Tiếng bình bịch của xưởng cơ khí gần đó. Tất cả âm thanh đó hòa quyện làm cho không khí lạnh của mùa đông như cũng tan ra. Mưa bay lất phất và lòng ấm áp khiến tôi có cảm giác mùa xuân như đã đến tự lúc
Vừa đi Ông Vũ Quang Tuyến vừa cho biết, tất cả dây chuyền sản xuất chính, sản xuất phụ, hầm lò và mặt bằng… như một guồng máy trơn tru. Tại phòng Trung tâm chỉ huy sản xuất có thể theo dõi hầu như tất cả các vị trí dưới lò. Tình hình sản xuất ra sao, than được khai thác kéo lên như thế nào… Bức tranh đó có thể được vẽ ngay tại phòng Trung tâm. Kỹ sư Trần Đức Dục, Phó Trung tâm cầm ống nghe điều hành ra than tại mức sâu âm 225 mét so với mực nước biển. Anh tâm sự, giờ làm công tác điều hành cũng đỡ vất vả hơn trước đây do có sự hỗ trợ của công nghệ thông tin. Nhưng sản lượng và các vị trí sản xuất thì nhiều hơn trước, đòi hỏi phải tập trung hơn. Tôi hiểu giờ đây sản lượng khai thác của Khe Chàm đã lên đến hàng triệu tấn mỗi năm. Diện sản xuất cũng xuống sâu hơn hàng trăm mét. Nếu không có công nghệ hiện đại, con người khó có thể làm được những điều phi thường như thế.
Ông Tuyến cho hay, cuối năm 2012 vừa qua, Công ty than Khe Chàm đã vận chuyển 130 giàn tự hành ZZ 1800/16/24 siêu nhẹ từ mặt bằng khai trường xuống lắp đặt tại lò chợ 13.1.3 vỉa 13.1 khu trung tâm. Theo thiết kế một bộ giàn nặng 3,8 tấn; chiều cao tối thiểu 1,6m; chiều cao tối đa 2,4m; chiều dài 3,5m; tổng mức đầu tư gần 50 tỷ đồng. Đây là lần thứ hai Công ty áp dụng giàn chống tự hành trong khai thác than lò chợ, công nghệ hiện đại nhất bây giờ áp dụng tại nước ta. Còn nhớ, cách đây mười năm, Công ty đã đi đầu áp dụng thử nghiệm giàn chống tự hành trong khai thác mang lại hiệu quả cao. Cũng cách đây hơn mười năm, Khe Chàm là đơn vị đầu tiên đưa cột chống thủy lực đơn vào thay cho vì chống gỗ. Khe Chàm tự hào là đơn vị tiên phong trong áp dụng công nghệ hiện đại trong khai thác.
Năm 2012, tập thể các kỹ sư đã có đề tài áp dụng cột thủy lực đơn dung dịch nước thành công và được giải Khuyến khích tại cuộc thi “Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam” -WIPO 2011. Đây là một trong những sáng kiến kỹ thuật của Công ty được áp dụng thành công trong khai thác mỏ hầm lò, góp phần giải quyết các vấn đề ô nhiễm nguồn nước thải trong lò. Đặc điểm của công nghệ này là dựa vào tác dụng của quá trình tự xúc tác để tiến hành kết tủa trầm tích trên bề mặt kim loại. Lớp trầm tích đều và mịn có lực liên kết và tính tự bôi trơn tốt, bề mặt qua trầm tích có thể chống ăn mòn, kéo dài tuổi thọ của cột chống. Loại cột này không những giữ trong sạch nguồn nước ngầm mà còn tiết kiệm được chi phí về dầu nhũ hoá, giảm bớt được công đoạn pha dung dịch nhũ hoá, góp phần giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước thải trong hầm lò, cải thiện điều kiện làm việc, đảm bảo sức khoẻ cho người lao động, tăng năng suất lao động và tiết kiệm được 85kg/1.000 tấn than tương đương với 3.890.195 đồng/1.000 tấn than so với công nghệ cột thủy lực đơn có pha dung dịch nhũ hoá. Cột thuỷ lực đơn dung dịch nước có lực cản bền, rất có lợi cho việc quản lý đá vách, giảm thiểu sập lò, kết cấu đơn giản, động tác linh hoạt, rất đáng tin cậy, sửa chữa đơn giản, phụ tùng dễ mua thay thế, chất lượng ổn định, tăng tuổi thọ của cột.
Các mỏ ở Công ty Khe Chàm có nồng độ khí mê-tan rất cao. Công ty đã phối hợp với Viện Khoa học công nghệ mỏ triển khai thành công dự án “Đầu tư áp dụng công nghệ tháo khí mê-tan và ứng dụng hệ thống tháo khí mê-tan tại lò chợ 13.1-1”. Bản chất của công nghệ này là sử dụng chùm lỗ khoan tháo khí (6-8 lỗ) được khoan vào vùng thoát khí mê-tan trên vách và dưới trụ vỉa. Đây là khu vực có nhiều khe nứt phát sinh do ảnh hưởng bởi vùng đứt gãy của đá vách trực tiếp và đá vách cơ bản khi phá hỏa toàn phần. Khí từ vùng phá hỏa thông qua các lỗ khoan được hút lên mặt đất thông qua hệ thống đường ống và thiết bị tạo hạ áp suất âm. Khí mê-tan tháo lên mặt đất qua các hệ thống cảm biến (áp suất, nhiệt độ, hàm lượng khí mê-tan) được hòa loãng tới hàm lượng nhỏ hơn 2% trước khi thải ra khí quyển. Việc áp dụng công nghệ cho thấy, hàm lượng khí mê-tan tại luồng gió của lò chợ 13.1-1 giảm từ 0,2 đến 0,6% so với trước khi tháo khí. Sau khi tháo khí, hàm lượng tại luồng gió thải có xu hướng khá ổn định, không có hiện tượng quá ngưỡng cảnh báo và ngưỡng cắt điện, hiệu quả sử dụng thời gian làm việc tại lò chợ tăng từ 5 đến 10%. Trong khi đó, chi phí thông gió cho lò chợ 13.1-1 có thể giảm 30,4% so với trước đây và sản lượng than có thể khai thác tăng 33,4% so với trước khi lắp hệ thống.
Song song với việc áp dụng các công nghệ cao cho công tác khai thác hầm lò, Công ty than Khe Chàm cũng đang tích cực lắp đặt nhiều công trình lớn chuẩn bị diện sản xuất tại mỏ mới Khe Chàm III. Cũng trong năm 2012, Công ty Than Khe Chàm đã đưa vào vận hành tuyến băng tải giếng chính dài 1.800m tại khu vực này, đáp ứng việc đào lò và khai thác ở độ sâu -300 và sẽ ra than vào cuối năm 2013. Hy vọng năm Quý Tỵ 2013 này, Khe Chàm sẽ đạt được mục tiêu ra than mỏ mới Khe Chàm III và từng bước nâng sản lượng khai thác đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước. Đạt được mục tiêu đó, Khe Chàm lại một lần nữa đi đầu trong việc chinh phục độ sâu -300 mét so mực nước thông thủy.
Ông Tuyến cho hay, cuối năm 2012 vừa qua, Công ty than Khe Chàm đã vận chuyển 130 giàn tự hành ZZ 1800/16/24 siêu nhẹ từ mặt bằng khai trường xuống lắp đặt tại lò chợ 13.1.3 vỉa 13.1 khu trung tâm. Theo thiết kế một bộ giàn nặng 3,8 tấn; chiều cao tối thiểu 1,6m; chiều cao tối đa 2,4m; chiều dài 3,5m; tổng mức đầu tư gần 50 tỷ đồng. Đây là lần thứ hai Công ty áp dụng giàn chống tự hành trong khai thác than lò chợ, công nghệ hiện đại nhất bây giờ áp dụng tại nước ta. Còn nhớ, cách đây mười năm, Công ty đã đi đầu áp dụng thử nghiệm giàn chống tự hành trong khai thác mang lại hiệu quả cao. Cũng cách đây hơn mười năm, Khe Chàm là đơn vị đầu tiên đưa cột chống thủy lực đơn vào thay cho vì chống gỗ. Khe Chàm tự hào là đơn vị tiên phong trong áp dụng công nghệ hiện đại trong khai thác.
Năm 2012, tập thể các kỹ sư đã có đề tài áp dụng cột thủy lực đơn dung dịch nước thành công và được giải Khuyến khích tại cuộc thi “Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam” -WIPO 2011. Đây là một trong những sáng kiến kỹ thuật của Công ty được áp dụng thành công trong khai thác mỏ hầm lò, góp phần giải quyết các vấn đề ô nhiễm nguồn nước thải trong lò. Đặc điểm của công nghệ này là dựa vào tác dụng của quá trình tự xúc tác để tiến hành kết tủa trầm tích trên bề mặt kim loại. Lớp trầm tích đều và mịn có lực liên kết và tính tự bôi trơn tốt, bề mặt qua trầm tích có thể chống ăn mòn, kéo dài tuổi thọ của cột chống. Loại cột này không những giữ trong sạch nguồn nước ngầm mà còn tiết kiệm được chi phí về dầu nhũ hoá, giảm bớt được công đoạn pha dung dịch nhũ hoá, góp phần giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước thải trong hầm lò, cải thiện điều kiện làm việc, đảm bảo sức khoẻ cho người lao động, tăng năng suất lao động và tiết kiệm được 85kg/1.000 tấn than tương đương với 3.890.195 đồng/1.000 tấn than so với công nghệ cột thủy lực đơn có pha dung dịch nhũ hoá. Cột thuỷ lực đơn dung dịch nước có lực cản bền, rất có lợi cho việc quản lý đá vách, giảm thiểu sập lò, kết cấu đơn giản, động tác linh hoạt, rất đáng tin cậy, sửa chữa đơn giản, phụ tùng dễ mua thay thế, chất lượng ổn định, tăng tuổi thọ của cột.
Các mỏ ở Công ty Khe Chàm có nồng độ khí mê-tan rất cao. Công ty đã phối hợp với Viện Khoa học công nghệ mỏ triển khai thành công dự án “Đầu tư áp dụng công nghệ tháo khí mê-tan và ứng dụng hệ thống tháo khí mê-tan tại lò chợ 13.1-1”. Bản chất của công nghệ này là sử dụng chùm lỗ khoan tháo khí (6-8 lỗ) được khoan vào vùng thoát khí mê-tan trên vách và dưới trụ vỉa. Đây là khu vực có nhiều khe nứt phát sinh do ảnh hưởng bởi vùng đứt gãy của đá vách trực tiếp và đá vách cơ bản khi phá hỏa toàn phần. Khí từ vùng phá hỏa thông qua các lỗ khoan được hút lên mặt đất thông qua hệ thống đường ống và thiết bị tạo hạ áp suất âm. Khí mê-tan tháo lên mặt đất qua các hệ thống cảm biến (áp suất, nhiệt độ, hàm lượng khí mê-tan) được hòa loãng tới hàm lượng nhỏ hơn 2% trước khi thải ra khí quyển. Việc áp dụng công nghệ cho thấy, hàm lượng khí mê-tan tại luồng gió của lò chợ 13.1-1 giảm từ 0,2 đến 0,6% so với trước khi tháo khí. Sau khi tháo khí, hàm lượng tại luồng gió thải có xu hướng khá ổn định, không có hiện tượng quá ngưỡng cảnh báo và ngưỡng cắt điện, hiệu quả sử dụng thời gian làm việc tại lò chợ tăng từ 5 đến 10%. Trong khi đó, chi phí thông gió cho lò chợ 13.1-1 có thể giảm 30,4% so với trước đây và sản lượng than có thể khai thác tăng 33,4% so với trước khi lắp hệ thống.
Song song với việc áp dụng các công nghệ cao cho công tác khai thác hầm lò, Công ty than Khe Chàm cũng đang tích cực lắp đặt nhiều công trình lớn chuẩn bị diện sản xuất tại mỏ mới Khe Chàm III. Cũng trong năm 2012, Công ty Than Khe Chàm đã đưa vào vận hành tuyến băng tải giếng chính dài 1.800m tại khu vực này, đáp ứng việc đào lò và khai thác ở độ sâu -300 và sẽ ra than vào cuối năm 2013. Hy vọng năm Quý Tỵ 2013 này, Khe Chàm sẽ đạt được mục tiêu ra than mỏ mới Khe Chàm III và từng bước nâng sản lượng khai thác đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước. Đạt được mục tiêu đó, Khe Chàm lại một lần nữa đi đầu trong việc chinh phục độ sâu -300 mét so mực nước thông thủy.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/khe-cham-di-dau-4051.htm” button=”Theo vinacomin”]
