Hà Nội cuối thu tiết trời hơi se lạnh, hoa sữa đã bung nở đầy các tuyến phố. Cũng thời điểm này 57 năm về trước, thủ đô đang hân hoan trong niềm vui giải phóng.
5h sáng hết giới nghiêm, Hà Nội như bừng tỉnh sau những đêm dài gian khổ chiến đấu chống kẻ thù xâm lược; nhà nào cũng thức dậy sớm hơn để tận hưởng niềm vui của một ngày mới Hòa Bình. Người dân Hà thành háo hức, tưng bừng, nhộn nhịp với không khí thiêng liêng của ngày Hội chiến thắng – Thủ đô hoàn toàn giải phóng. Nhân dân quần áo chỉnh tề, từng đoàn người cờ hoa rực rỡ đổ ra các hè phố, các con đường được thông báo trước sẽ có bộ đội đi qua, nụ cười luôn nở trên môi. Phố phường Hà Nội rực rỡ cờ, hoa và khẩu hiệu.
Từ ngoại thành, qua các cửa ô, từng đoàn quân tiến sâu vào nội thành với nhiệm vụ thiêng liêng và cao cả là tiếp quản Thủ đô. Đoàn xe đầu tiên do thiếu tướng Vương Thừa Vũ, Chủ tịch Uỷ ban Quân chính Hà Nội và bác sĩ Trần Duy Hưng, Phó Chủ tịch dẫn đầu. Đối với mỗi chiến sĩ, khó nén được niềm hạnh phúc khôn xiết, miệng nở nụ cười mà mắt nhoà lệ vì niềm vui gặp mặt, niềm vui được về lại với Thủ đô thân yêu.
8h: Cánh quân phía Tây xuất phát từ Quần Ngựa. Đó là những chiến sĩ bộ binh của trung đoàn Thủ đô, do Trung đoàn trưởng Nguyễn Quốc Trị, anh hùng quân đội dẫn đầu. Các chiến sĩ diễu binh qua Kim Mã, Hàng Đẫy, Cửa Nam, Hàng Bông, Hàng Đào, Hàng Ngang… Đến 9h45 tiến vào Cửa Nam, thành Hà Nội.
8h45: Cánh quân phía Nam thuộc hai Trung đoàn 88 và 36 xuất phát từ Việt Nam học xá (nay thuộc trường Đại học Bách khoa), tiến qua Bạch Mai, phố Huế, vòng quanh Hồ Gươm rồi vòng lại đóng ở khu vực Đồn Thủy (nay là bệnh viện Quân y 108) và khu Đấu Xảo (nay là Cung Văn hóa Hữu nghị).
9h30: Đoàn cơ giới và pháo binh xuất phát từ Bạch Mai, qua phố Huế; 10h15 đến Bờ Hồ, qua Hàng Đào, Hàng Ngang, chợ Đồng Xuân, rẽ sang đường Cửa Bắc, tiến vào Thủ đô lúc 10h45.
Nhân dân hò reo phất cờ. Cả Hà Nội từ trẻ đến già đều hân hoan, phấn khởi chào đón đoàn quân giải phóng. Các anh bộ đội đi giữa những rừng cờ, rừng hoa, rừng người với niềm vui mừng rạo rực. Sau những tháng ngày gian khổ, các anh lại được trở về trong vòng tay yêu thương của người dân Thủ đô. Hà Nội ngập tràn những lời ca tiếng hát chào đón đoàn quân chiến thắng trở về, chào mừng Thủ đô thân yêu hoàn toàn được giải phóng. Đã bao năm trôi qua nhưng dường như âm hưởng không khí rộn ràng, náo nhiệt của ngày Hội chiến thắng vẫn còn đọng lại trên khắp các phố phường Hà Nội:
“Trùng trùng quân đi như sóng/Lớp lớp đoàn quân tiến về/Chúng ta đi nghe vui lúc quân thù đầu hàng/Cờ ngày nào tung bay trên phố/Trùng trùng say trong câu hát, lấp lánh lưỡi lê sáng ngời/Chúng ta đem vinh quang sức dân tộc trở về/Cả cuộc đời tươi vui về đây”. (Tiến về Hà Nội – Văn Cao)
15h: Còi Nhà hát thành phố nổi lên một hồi dài. Mấy chục vạn quân dân Hà Nội đã trang nghiêm dự lễ chào cờ do ủy ban quân chính tổ chức tại Sân vận động Cột Cờ. Lần đầu tiên lá cờ Tổ quốc tung bay trên đỉnh cột cờ Hà Nội. Hòa bình, độc lập đã về lại với Thủ đô của Tổ quốc anh hùng, kết thúc thắng lợi những tháng ngày gian khổ, trường kỳ chiến đấu chống thực dân Pháp xâm lược.
Cũng tại buổi lễ chào cờ lịch sử này, cả Hà Nội lặng yên lắng nghe Chủ tịch ủy ban Quân chính Vương Thừa Vũ đọc lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi đồng bào Thủ đô nhân ngày giải phóng. Từng câu, từng chữ của Bác thấm sâu vào trong trái tim mỗi người con Hà thành: “…Tám năm qua, Chính phủ phải rời xa Thủ đô để kháng chiến cứu nước. Tuy xa nhau, nhưng lòng Chính phủ luôn luôn gần cạnh đồng bào. Ngày nay, do nhân dân ta đoàn kết nhất trí, quân đội ta chiến đấu anh dũng, hòa bình đã thắng lợi, Chính phủ lại trở về với Thủ đô, với đồng bào. Muôn dặm một nhà, lòng vui mừng khôn xiết kể…”.
Ngày 10/10/1954 trở thành một mốc son chói lọi trong sự nghiệp cách mạng vẻ vang của toàn Đảng, toàn dân tộc, cũng là sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng bộ và nhân dân Thủ đô Hà Nội. Kể từ đây Thủ đô Hà Nội được giải phóng hoàn toàn khỏi sự chiếm đóng của thực dân Pháp, một trang sử mới được mở ra cho thủ đô và cho đất nước.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/ha-noi-thang-10-lich-su-nam-1954-585.htm” button=”Theo vinacomin”]
