Trong khai thác mỏ, nhiều người vẫn cho rằng khai thác lộ thiên là dễ dàng. Có người còn bảo “chỉ việc xúc lên mà bán”… Tuy nhiên, thực tế hoàn toàn không phải như vậy. Khai thác lộ thiên là bài toán khiến các nhà quản lý đau đầu hơn cả, nhất là các mỏ đã vào giai đoạn xuống sâu và dần cạn kiệt, cần phải có giải pháp đổi mới công nghệ tổng thể các mỏ lộ thiên tại vùng than Cẩm Phả, Quảng Ninh.
Khi tính toán mở một mỏ lộ thiên, các kỹ sư thường phải tính toán rất kỹ lưỡng về tuổi mỏ qua từng giai đoạn. Từ giai đoạn mở vỉa, bắt đầu đi vào khai thác, giai đoạn phát triển và xuống sâu cho đến giai đoạn kết thúc. Và vấn đề lợi ích kinh tế, ngoài việc phân chia cho từng giai đoạn còn phải tính toán đến cả tuổi đời của một mỏ. Trong bất cứ giai đoạn nào, công tác đổ thải cũng luôn là bài toán khó nhất. Thường thì giai đoạn đầu và giai đoạn phát triển mỏ ở thời kỳ công suất khai thác cao nhất, người ta tìm một bãi đổ thải riêng. Trong thuật ngữ kỹ thuật gọi là bãi đổ thải ngoài để khai thác than trong moong. Giai đoạn dần kết thúc, người ta sẽ tiến hành đổ thải vào chính trong moong tại phía đã khai thác hết vỉa than, gọi là bãi thải trong. Nếu các vỉa than có độ thoải chạy theo phương và hướng dốc rõ ràng, khi đó có thể khai thác đầu moong một bên, đổ thải tại đầu moong một bên đối diện. Như vậy, cung độ vận chuyển đất đá sẽ được ngắn lại, nâng cao hiệu quả kinh tế và đảm bảo môi trường. Tuy nhiên, trên thực tế có thể sẽ gặp nhiều khó khăn, không áp dụng được do các vỉa than có điều kiện địa chất phức tạp.
Tăng cường đổi mới công nghệ
Hiện nay, theo tính toán, càng vào giai đoạn tuổi mỏ cao, các mỏ lộ thiên càng có hệ số bóc đất đá cao. Nhiều mỏ hệ số bóc đất đã lên tới 13-14 mét khối đất đá/tấn than. Cạnh đó cung độ vận chuyển cũng ngày càng xa dần. Tất cả các yếu tố đó khiến cho giá thành khai thác ngày càng cao. Giải pháp về đổi mới công nghệ khai thác là những điều kiện mang tính quyết định đến sự tồn tại của các mỏ. Do vậy, hiện nay Tập đoàn đang chỉ đạo các đơn vị khai thác lộ thiên tích cực đổi mới công nghệ để đảm bảo sản xuất kinh doanh có hiệu quả, ổn định sản xuất và đời sống cho người lao động. Theo đó, Tập đoàn đang chỉ đạo Công ty CP than Cao Sơn triển khai dự án đấu thầu xây dựng một hệ thống băng tải đá để vận chuyển đất đá bổ sung việc chuyên chở ô tô như hiện nay. Dự án này khi đi vào hoạt động sẽ góp phần tăng năng suất vận chuyển, hạ giá thành khai thác than. Khi đạt hiệu quả sẽ nhân rộng áp dụng tại các mỏ khai thác lộ thiên khác. Đổi mới công nghệ này còn nhằm đảm bảo cho công tác khai thác các mỏ tiếp tục đạt hiệu quả kinh tế khi khai thác xuống sâu. Trước mắt, các đơn vị vẫn tiếp tục đầu tư một số xe máy chuyên dùng có trọng tải lớn lên tới hàng trăm tấn để duy trì bóc đất đá giữ vững nhịp độ sản xuất. Trong tương lai, khi tuyến băng tải đá đi vào hoạt động thì hai phương thức vận tải bằng băng tải và ô tô vẫn tiến hành song song nhau phù hợp ở từng vị trí. Kế đó, Tập đoàn cũng chỉ đạo các Công ty khai thác lộ thiên chủ động trong thiết kế kỹ thuật hợp lý các tầng bè, thiết kế các khu vực đổ thải với cung độ vận chuyển hợp lý để đảm bảo mức giá thành khai thác hợp lý.
Về tổng thể, Tập đoàn chỉ đạo các đơn vị hoặc cụm các mỏ có sự phối hợp nhịp nhàng về ranh giới, công nghệ khai thác nhằm giảm thiểu sự ảnh hưởng của khai thác đối với các công trình lân cận, công trình khai thác hầm lò phía dưới… Tất cả các giải pháp nhằm hoàn thiện được các thông số của hệ thống khai thác phù hợp cho từng mỏ nhằm nâng cao năng suất thiết bị và hiệu quả sản xuất, đảm bảo các yếu tố kỹ thuật, an toàn trong quá trình sản xuất và giảm thiểu tác động đến môi trường sinh thái v.v.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/doi-moi-cong-nghe-khai-thac-lo-thien-201512091611001902.htm” button=”Theo vinacomin”]