Thời gian trôi đi, thoắt một cái, hầu như tất cả các mỏ than tại vùng Than Quảng Ninh đã khai thác xuống sâu hàng trăm mét, thậm chí vài trăm mét so với mức nước thủy chuẩn. Điều đó không chỉ diễn ra với các mỏ hầm lò mà ngay cả với các mỏ lộ thiên. Moong than Cọc Sáu là một trong những mỏ lộ thiên hiện nay đang khai thác ở mức sâu -200 mét. Có quá nhiều khó khăn mà Cọc Sáu cần phải vượt qua để đi lên.
Chúng tôi đến moong than Cọc Sáu vào dịp đầu Đông. Khác với dịp mùa hè, mùa Đông thường mù trời nên tầm nhìn bị hạn chế. Mặc dù vậy chúng tôi vẫn cảm thấy rõ lòng moong rộng mênh mông. Những tầng than là những con đường uốn quanh moong theo hình xoắn trôn ốc để xuống tận đáy mong. Trên đó, những chiếc xe ô tô chở than, đất đá nhìn từ xa như những “hòm diêm di động” cứ ù ù cõng đất đá đi lên, đi xuống, ngược xuôi, tập nập.
Trao đổi với chúng tôi, lãnh đạo Công ty than Cọc Sáu cho biết, bình quân mỗi năm, công nhân, cán bộ Công ty bốc xúc và vận chuyển khoảng 35 triệu mét khối đất đá để lấy lên trên 3 triệu tấn than nguyên khai. Nghe thì thật đơn giản, nhưng bước vào công việc mới thấy đó là thử thách không hề dễ dàng. Bởi than nằm trong lòng đất, dưới độ sâu gần hai trăm mét. Khác với khai thác hầm lò là xây dựng các hệ thống đường lò để khai thác than, khai thác lộ thiên là phá đất đá để đưa máy móc trực tiếp xuống lấy than. Do vậy, cách duy nhất phải làm là muốn xuống sâu thì phải mở rộng lòng moong. Moong than hết năm này qua năm khác đã trở lên rộng và sâu như thế. Và để hoàn thành kế hoạch, hàng trăm thiết bị xe máy đang ngày đêm hoạt động cần mẫn, không mệt mỏi dưới lòng moong…
… và hàng chục triệu khối nước
Điều không dễ dàng ở đây còn là mỗi năm, thợ mỏ Cọc Sáu phải bơm từ đáy moong lên hàng chục triệu mét khối nước. Nước thoát ra lòng moong từ các mạch nước ngầm. Nước do mưa trút xuống. Vào mùa mưa, nhiều khi nhìn lòng moong trắng nước. Tuy nhiên, nước cứ xuống bao nhiều lại được các phà bơm nổi theo nước và bơm lên bấy nhiêu. Do vậy, thường vào mùa mưa, sản lượng khai thác thấp hơn mùa khô. Quy trình bơm nước từ đấy moong than lên cũng là một bài toán khiến các nhà kỹ thuật phải đưa ra nhiều phương án. Do chiều cao đẩy sâu nên hệ thống bơm cũng được chia ra làm nhiều mức. Nước bơm tăng bo từ hệ thống này lên hệ thống kia để lên được đến bờ moong ra ngoài. Đây là một trong những công việc hết sức quan trọng vì nếu không đảm bảo việc bơm nước, hàng trăm thiết bị làm việc dưới moong sẽ dễ dàng gặp nguy hiểm khi xảy ra mưa lớn. Do vậy, ngay cả khi trời đang nắng, moong than khô thì các kỹ sư vẫn phải kiểm tra bơm nước thường xuyên để sẵn sàng có thể bơm nước khi trời mưa.
Ưu tiên hạ giá thành khai thác
Do đáy moong xuống sâu, dẫn đến độ dốc lớn, chiều rộng hạn chế, nước ngầm nhiều… Tất cả các yếu tố trên khiến cho giá thành khai thác ngày càng cao hơn so với trước đây. Công ty đã phải bố trí thiết bị hợp lý, ưu tiên từng bước hiện đại hoá thiết bị để hướng tới mục tiêu hạ giá thành trong khai thác. Theo đó, Công ty rà soát lại toàn bộ định mức kỹ thuật và triển khai đồng bộ bằng một loạt các biện pháp như: quy trình phối hợp giữa ô tô, máy xúc cũng được bố trí hợp lý, nhịp nhàng; 100% các ô tô, máy xúc của đơn vị được trang bị bộ đàm để bộ phận điều hành sản xuất thực hiện điều hành trực tuyến, xử lý kịp thời mọi phát sinh đảm bảo cho sản xuất được liên thông, không ách tắc, nâng cao thời gian hữu ích của xe, máy. Đối với khâu khoan nổ mìn, Công ty xây dựng quy mô khoan nổ hợp lý. Đồng thời, Công ty đầu tư nâng cấp các tuyến đường vận tải trên mỏ, cải thiện điều kiện làm việc cho ô tô. Chất lượng khoan nổ mìn sẽ cải thiện điều kiện làm việc cho máy xúc, từ đó không chỉ nâng cao được năng suất của máy xúc tại mỗi ca làm việc mà còn giúp giảm thiểu các tác nhân gây hư hại máy, giảm tiêu hao răng gầu cán thép, tăng cường công tác an toàn. Bên cạnh đó, Công ty tăng cường công tác kiểm tra tình hình thực hiện năng suất thiết bị trong dây chuyền sản xuất như: vận tải, xúc, khoan, sàng tuyển, băng tải được tiến hành rà soát chấn chỉnh để đạt hiệu quả cao nhất, giảm chi phí, hạ giá thành sản xuất …
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/di-len-coc-sau-9415.htm” button=”Theo vinacomin”]
