Nằm sâu trong khu phố An Dương, ngôi nhà của ông dường như được tách biệt hẳn với sự xô bồ, náo nhiệt của phố phường hiện đại. Ông mở cửa đón tôi với nụ cười tươi, hiền hậu mà thực sự để lại ấn tượng cho nhiều người khi đã từng được gặp ông một lần. Bước từ cổng vào đã thấy xanh mát một vườn bưởi trĩu quả trông thật thích mắt, rồi một góc là khu ngồi nghỉ ngơi trò chuyện, góc kia là khu vui chơi cho trẻ nhỏ với cầu trượt, xích đu… Toàn bộ không gian thoáng đãng, trong lành với cây xanh, hoa lá, xen lẫn tiếng chim hót đã thực sự tạo một cảm giác bình yên lạ thường. Như cảm nhận được ý nghĩ của tôi, ông vui vẻ nói: “Trông có đúng với cảnh về nghỉ hưu vui với vườn cây, chim muông không nhà báo?”.
Sau khi mời tôi thưởng thức chén nước vối hái trong vườn nhà, ông nhẹ nhàng chia sẻ: “Sau hơn hai năm nhận quyết định về nghỉ chế độ, tôi vẫn tiếp tục hoạt động trên cương vị là một Đại biểu Quốc hội cho đến tận tháng 6/2016 mới chính thức nghỉ ngơi. Đối với ngành nào tôi không rõ nhưng riêng đối với ngành Than – Khoáng sản, mỗi một cán bộ lãnh đạo, dù ở bất cứ cương vị nào, khi về nghỉ đều cảm thấy mọi gánh nặng, trọng trách mà mình đảm nhận được giải toả bởi chỉ có những người làm trong Ngành mới thấu hiểu được nỗi gian truân không chỉ của những người công nhân trực tiếp lao động trong hầm lò hay trên những tầng than mà còn là áp lực trách nhiệm rất lớn đối với những người làm công tác điều hành, quản lý, đặc biệt là những Giám đốc mỏ. Bản thân tôi cũng vậy, tôi cảm thấy thực sự nhẹ nhàng, thanh thản. Hiện tôi được tái cử giữ chức Chủ tịch của Hội Khoa học công nghệ Mỏ Việt Nam. Không còn gánh nặng của người lãnh đạo trực tiếp của một Tập đoàn lớn nhưng tôi vẫn tiếp tục có mối quan hệ công việc với những con người, đồng nghiệp trong Ngành và cả với những doanh nghiệp kinh tế khác. Ngoài ra, tôi cũng tham gia sinh hoạt các Câu lạc bộ Giám đốc vùng Hà Nội thường xuyên gặp gỡ mọi người nên có cảm giác như vẫn có sợi dây gắn bó mật thiết với Ngành. Có lẽ vì vậy mà vợ con tôi vẫn nói vui rằng tôi dường như chưa phải đã nghỉ hưu, vẫn thường xuyên phải họp hành, đi công tác đây đó. Khi sinh hoạt trong Hội KHCN Mỏ, chúng tôi mong muốn góp phần kết nối, gắn kết các doanh nghiệp không chỉ trong Ngành mà với cả các thành phần doanh nghiệp khác để phát huy sức mạnh, hợp tác cùng có lợi. Đóng góp đó dù rất nhỏ thôi nhưng cũng mang lại nhiều niềm vui cho cánh về hưu chúng tôi.”
Ông chia sẻ, ông có nhiều thời gian để suy ngẫm, tự kiểm điểm lại những gì đã làm trong suốt mấy chục năm công tác, điều làm được và chưa làm được. Dành thời gian đánh giá lại những điều mình đã làm là “khoảng lặng” cần thiết để rút ra những bài học kinh nghiệm cho bản thân. “Ngẫm nghĩ lại tôi càng thấm thía một điều, để tôi có được như ngày hôm nay phần lớn là nhờ sự giúp đỡ, trợ giúp của rất nhiều anh em đồng nghiệp, CBCNV trong Ngành, những đơn vị mà tôi đã từng trải qua công tác. Chính khó khăn, thử thách ở những nơi tôi từng gắn bó đã giúp tôi được thử sức, trưởng thành hơn và khẳng định mình. Biết lắng nghe mọi ý kiến, đóng góp trái chiều để nhìn nhận lại những quyết định của mình xem đúng sai như thế nào là một kinh nghiệm mà bản thân tôi rút ra được trong suốt thời gian làm việc của mình. Và tôi luôn cảm thấy tự hào, may mắn vì mình được công tác trong một Ngành giàu truyền thống và sự thương yêu đùm bọc giữa con người với con người luôn luôn hiện hữu, sống chân thành, phải – trái rõ ràng.”
Ngành Than chuẩn bị kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống, bản thân ông có nhiều cảm xúc, xen lẫn giữa tự hào và những trăn trở. Làm sao có thể không tự hào khi trong bối cảnh nền kinh tế trong nước có nhiều biến động nhưng Tập đoàn TKV vẫn vững vàng và có những bước phát triển vượt bậc. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, khi đất nước hội nhập quốc tế sâu rộng, Tập đoàn của chúng ta phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức. Các lãnh đạo của TKV đang phải tìm nhiều giải pháp để sắp xếp, tái cơ cấu lại lực lượng lao động sao cho tinh gọn và hiệu quả nhất theo yêu cầu của tình hình mới. Đó là một “bài toán khó”, trách nhiệm nặng nề mà những người đứng đầu TKV vẫn đang nỗ lực để giải quyết sao cho thấu đáo, hợp lý. Bên cạnh việc phải ổn định sản xuất, đảm bảo việc làm, thu nhập và đời sống cho người lao động, các thế hệ lãnh đạo TKV hiện nay còn phải thẳng thắn đối mặt và giải quyết triệt để những vấn đề còn tồn tại của quá khứ như áp dụng cơ giới hoá trong sản xuất, giảm giá thành sản phẩm nâng cao năng lực cạnh tranh… Vì vậy người lãnh đạo cần thay đổi từ tư duy đến hành động, thì mới có thể đạt được thành công. “Khó khăn, thử thách là rất nhiều nhưng tôi tin tưởng vào lãnh đạo Tập đoàn sẽ dũng cảm nhìn nhận mọi vấn đề, đưa ra những giải pháp điều hành hợp lý, đảm đương nhiệm vụ, trọng trách được giao. Bởi bên cạnh họ có sự gắn kết truyền thống của lực lượng thợ mỏ, sức mạnh đồng tâm đó sẽ góp phần cùng những người thuyền trưởng chèo lái con tàu TKV vững vàng vượt qua mọi sóng gió để tiến về phía trước.”
“Nhiều người không hiểu được rằng mỗi hòn than được lấy lên từ lòng đất không chỉ mất mồ hôi, nước mắt, mà còn phải được đổi bằng cả xương máu của biết bao người thợ mỏ. Trách nhiệm của các thế hệ lãnh đạo Ngành như chúng tôi là phải làm cho mọi người hiểu rõ hơn về lao động của người thợ mỏ. Và trên hết là phải đặt vấn đề an toàn lao động của người thợ, đặc biệt khi sản lượng khai thác hầm lò ngày càng tăng và khai thác ngày càng xuống sâu.” – ông trầm ngâm, xúc động khi nói về nỗi vất vả, cơ cực của những người công nhân hầm lò.
Một ngày bình thường hiện nay của ông là dành thời gian cho thể thao để rèn luyện sức khoẻ của bản thân, làm những việc mình yêu thích hay tham gia công việc của Hội KHCN Mỏ, sinh hoạt các câu lạc bộ hưu trí. Đặc biệt, ông có thời gian để làm những việc mà trước kia ông bận bịu chưa làm được như: về quê xây dựng và hoàn thiện khu nhà thờ họ hay đơn giản là có nhiều thời gian để ở bên chăm lo phụng dưỡng người má già đã gần 90 tuổi. Với ông cuộc sống rất bình yên và giản dị. “Tôi vẫn mong muốn và hy vọng rằng mình, cũng như những bạn bè đã nghỉ hưu, bằng các mối quan hệ công tác và kinh nghiệm của bản thân có thể kêu gọi hình thành một số dự án hay công việc gì đó góp phần tạo thêm công ăn việc làm cho nhiều người bởi tình trạng thất nghiệp vẫn đang là vấn đề nhức nhối của xã hội. Tôi về quê thấy bà con còn nghèo khó, thiếu việc làm nhiều lắm. Và tôi vẫn ấp ủ làm một điều gì đó…”.
Ông có muốn gửi gắm gì với những thế hệ cán bộ lãnh đạo và CBCN ngành Than nhân sự kiện trọng đại của toàn Ngành? “Tôi hoàn toàn tin tưởng thế hệ cán bộ lãnh đạo hiện nay của Tập đoàn sẽ phát huy được truyền thống kiên cường, bất khuất, “Kỷ luật và Đồng tâm” của Ngành, mạnh dạn đổi mới tư duy, sáng tạo để đưa Tập đoàn phát triển bền vững. Và những người thợ mỏ, công nhân hãy đặt niềm tin vững vàng vào đội ngũ lãnh đạo của mình, giúp họ có điểm tựa tinh thần vượt qua khó khăn trước mắt.”
Vẫn những lời nói chân thành xuất phát từ đáy lòng, những chia sẻ giản dị nhưng thể hiện được tấm lòng nhân hậu của một người có tâm với một triết lý sống đơn giản như ông nói vui là “không để lãng phí sức lao động”, luôn ấp ủ những việc làm có ích để tiếp tục góp sức cho không chỉ Tập đoàn TKV – nơi ông đã gắn bó nhiều tâm huyết mà còn cho quê hương, đất nước. Bài viết chưa một lần nhắc đến tên ông nhưng có lẽ ai đã từng một lần được gặp ông sẽ không thể nào quên ấn tượng về một người lãnh đạo thân thiện với nụ cười đôn hậu. Ông là Trần Xuân Hoà – Nguyên Chủ tịch HĐTV Tập đoàn CN Than – Khoáng sản Việt Nam.
[odex-source url=”http://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/dat-niem-tin-hy-vong-201611121905414969.htm” button=”Theo vinacomin”]