Nghị quyết Trung ương (NQTW) 9 (Khóa XI) được Đảng bộ Tập đoàn phối hợp với Đảng ủy Than Quảng Ninh triển khai đến toàn thể cán bộ chủ chốt các đơn vị. Nghị quyết có nội dung trọng tâm là xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Vậy Nghị quyết sẽ được triển khai cụ thể như thế nào?
Vì sao đã có NQTW5 vẫn cần NQTW9?
Đây là câu hỏi được nhiều cán bộ, đảng viên và công nhân viên chức đặt ra. Trao đổi về triển khai Nghị quyết, PGS, TS Nguyễn Hồng Vinh, Chủ tịch Hội đồng lý luận, phê bình văn học nghệ thuật Trung ương cho rằng NQTW9 (Khóa XI) ra đời rất kịp thời, không thể muộn hơn được nữa. Bởi lẽ, nếu thực hiện tốt NQTW5 (khóa VIII) thì có lẽ không cần phải ra NQTW9 (khóa XI), nhưng thực tiễn luôn vận động, biến đổi, cuộc sống con người và xã hội phát triển; đồng thời, xu thế hội nhập và cơ chế thị trường cũng bộc lộ những khiếm khuyết, đặt ra yêu cầu cấp thiết cần thay đổi. Cho nên, sự ra đời của NQTW9 lúc này là phù hợp, đúng lúc. Thực tế cho thấy, sau 15 năm thực hiện NQTW5 mà rộng hơn là từ thời kỳ đổi mới đến nay, kinh tế nước ta có đi lên nhưng văn hóa chưa tương xứng nếu không nói là có dấu hiệu đi xuống. Sự đi lên của kinh tế cũng có những bước thăng trầm, chưa vững chắc bởi thực lực của nước ta chưa nhiều, chủ yếu dựa vào tài nguyên thiên nhiên, đầu tư nước ngoài, chứ chưa phải từ nội lực, từ yếu tố con người với đầy đủ trí tuệ, năng lực và những phẩm chất cần có. NQTW9 đánh giá: “So với những thành tựu trên lĩnh vực chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, thì thành tựu trong lĩnh vực văn hóa chưa tương xứng; chưa đủ để tác động có hiệu quả xây dựng con người và môi trường văn hóa lành mạnh. Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong Đảng và trong xã hội có chiều hướng gia tăng”. Cho nên, xét một cách tổng thể thì NQTW9 đã ra đời đúng lúc, tạo nên những hy vọng mới. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng là Nghị quyết phải được triển khai thực hiện sao cho thật hiệu quả, làm chuyển biến toàn diện nền văn hóa nước nhà mới là điều đáng quan tâm.
Triển khai NQTW9 như thế nào?
Mục tiêu chung của NQTW9 là hướng đến xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam phát triển toàn diện, hướng đến chân – thiện – mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học. Văn hóa phải thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, là sức mạnh nội sinh quan trọng bảo đảm sự phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Qua từng bước, Nghị quyết dần làm hoàn thiện các chuẩn mực giá trị văn hóa và con người Việt Nam, tạo môi trường và điều kiện để phát triển về nhân cách, đạo đức, trí tuệ, năng lực sáng tạo, thể chất, tâm hồn, trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân, ý thức tuân thủ pháp luật; đề cao tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc, lương tâm, trách nhiệm của mỗi người với bản thân mình, với gia đình, cộng đồng, xã hội và đất nước. Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, phù hợp với bối cảnh phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Xây dựng văn hóa trong hệ thống chính trị, trong từng cộng đồng làng, bản, khu phố, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và mỗi gia đình. Phát huy vai trò của gia đình, cộng đồng, xã hội trong việc xây dựng môi trường văn hóa, làm cho văn hóa trở thành nhân tố thúc đẩy con người Việt Nam hoàn thiện nhân cách.
Để thực hiện tốt mục tiêu trên của Nghị quyết, Đảng và Nhà nước sẽ từng bước hoàn thiện thể chế pháp lý và thiết chế văn hóa bảo đảm xây dựng và phát triển văn hóa, con người trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với lĩnh vực văn hóa, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về văn hóa trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế và sự bùng nổ của công nghệ thông tin và truyền thông. Coi trọng quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí cán bộ lãnh đạo, quản lý văn hóa, cán bộ làm công tác khoa học, chuyên gia đầu ngành, cán bộ ở cơ sở. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cho lĩnh vực văn hóa của Nhà nước tương xứng với mức tăng trưởng kinh tế v.v. “Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là mục tiêu, động lực phát triển bền vững đất nước. Văn hóa phải được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội…”- NQTW9 nêu rõ.
Đây là câu hỏi được nhiều cán bộ, đảng viên và công nhân viên chức đặt ra. Trao đổi về triển khai Nghị quyết, PGS, TS Nguyễn Hồng Vinh, Chủ tịch Hội đồng lý luận, phê bình văn học nghệ thuật Trung ương cho rằng NQTW9 (Khóa XI) ra đời rất kịp thời, không thể muộn hơn được nữa. Bởi lẽ, nếu thực hiện tốt NQTW5 (khóa VIII) thì có lẽ không cần phải ra NQTW9 (khóa XI), nhưng thực tiễn luôn vận động, biến đổi, cuộc sống con người và xã hội phát triển; đồng thời, xu thế hội nhập và cơ chế thị trường cũng bộc lộ những khiếm khuyết, đặt ra yêu cầu cấp thiết cần thay đổi. Cho nên, sự ra đời của NQTW9 lúc này là phù hợp, đúng lúc. Thực tế cho thấy, sau 15 năm thực hiện NQTW5 mà rộng hơn là từ thời kỳ đổi mới đến nay, kinh tế nước ta có đi lên nhưng văn hóa chưa tương xứng nếu không nói là có dấu hiệu đi xuống. Sự đi lên của kinh tế cũng có những bước thăng trầm, chưa vững chắc bởi thực lực của nước ta chưa nhiều, chủ yếu dựa vào tài nguyên thiên nhiên, đầu tư nước ngoài, chứ chưa phải từ nội lực, từ yếu tố con người với đầy đủ trí tuệ, năng lực và những phẩm chất cần có. NQTW9 đánh giá: “So với những thành tựu trên lĩnh vực chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, thì thành tựu trong lĩnh vực văn hóa chưa tương xứng; chưa đủ để tác động có hiệu quả xây dựng con người và môi trường văn hóa lành mạnh. Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong Đảng và trong xã hội có chiều hướng gia tăng”. Cho nên, xét một cách tổng thể thì NQTW9 đã ra đời đúng lúc, tạo nên những hy vọng mới. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng là Nghị quyết phải được triển khai thực hiện sao cho thật hiệu quả, làm chuyển biến toàn diện nền văn hóa nước nhà mới là điều đáng quan tâm.
Triển khai NQTW9 như thế nào?
Mục tiêu chung của NQTW9 là hướng đến xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam phát triển toàn diện, hướng đến chân – thiện – mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học. Văn hóa phải thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, là sức mạnh nội sinh quan trọng bảo đảm sự phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Qua từng bước, Nghị quyết dần làm hoàn thiện các chuẩn mực giá trị văn hóa và con người Việt Nam, tạo môi trường và điều kiện để phát triển về nhân cách, đạo đức, trí tuệ, năng lực sáng tạo, thể chất, tâm hồn, trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân, ý thức tuân thủ pháp luật; đề cao tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc, lương tâm, trách nhiệm của mỗi người với bản thân mình, với gia đình, cộng đồng, xã hội và đất nước. Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, phù hợp với bối cảnh phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Xây dựng văn hóa trong hệ thống chính trị, trong từng cộng đồng làng, bản, khu phố, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp và mỗi gia đình. Phát huy vai trò của gia đình, cộng đồng, xã hội trong việc xây dựng môi trường văn hóa, làm cho văn hóa trở thành nhân tố thúc đẩy con người Việt Nam hoàn thiện nhân cách.
Để thực hiện tốt mục tiêu trên của Nghị quyết, Đảng và Nhà nước sẽ từng bước hoàn thiện thể chế pháp lý và thiết chế văn hóa bảo đảm xây dựng và phát triển văn hóa, con người trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với lĩnh vực văn hóa, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về văn hóa trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế và sự bùng nổ của công nghệ thông tin và truyền thông. Coi trọng quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí cán bộ lãnh đạo, quản lý văn hóa, cán bộ làm công tác khoa học, chuyên gia đầu ngành, cán bộ ở cơ sở. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cho lĩnh vực văn hóa của Nhà nước tương xứng với mức tăng trưởng kinh tế v.v. “Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là mục tiêu, động lực phát triển bền vững đất nước. Văn hóa phải được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội…”- NQTW9 nêu rõ.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/dat-ngang-hang-van-hoa-voi-kinh-te-chinh-tri-9180.htm” button=”Theo vinacomin”]
