Xử lý tro xỉ thải của các nhà máy nhiệt điện chạy than luôn là vấn đề “nóng” bởi nó đặt ra hàng loạt những vấn đề cấp bách về môi trường, bãi thải và chi phí xử lý cần đáp ứng. Liệu “bài toán khó” ấy đã có lời giải chưa khi mới đây Công ty Nhiệt điện Cao Ngạn (Tổng Công ty Điện lực) đã áp dụng thành công việc sử dụng tro xỉ thải làm nguyên liệu đầu vào cho sản xuất xi măng của nhà máy xi măng của Nhà máy Xi măng La Hiên với triển vọng rất tốt.
Đã từ nhiều năm nay, vấn đề tro xỉ thải luôn khiến Lãnh đạo Công ty Nhiệt điện Cao Ngạn đau đầu. Làm sao giảm được áp lực cho khu vực đổ thải khi mà lượng thải lớn, trung bình mỗi năm khoảng 200 nghìn tấn (tương đương trên 500 tấn/ngày). Vì vậy, Công ty đặt ra mục tiêu: phải xử lý được lượng phế thải và tái sử dụng để tránh gây ô nhiễm môi trường, giảm thiểu việc chiếm diện tích đất do phải tồn chứa, tạo thêm sản phẩm mới và việc làm cho người lao động.
Do vậy, sau một thời gian nghiên cứu, Công ty đã thực hiện phát triển sản phẩm vật liệu không nung từ lượng tro xỉ thải để sản xuất gạch. Cụ thể, tro đáy của Nhà máy được ứng dụng trong công nghệ làm đường, sản xuất gạch không nung; tro bay sau khi tách các bon chưa cháy hết bằng công nghệ tuyển nổi để đạt tiêu chuẩn tro bay loại F, đã sản xuất thử nghiệm thành công gạch nhẹ (tỷ trọng từ 0,7 – 0,85 tấn/m3). Hiện nay, Công ty đang duy trì xưởng sản xuất vật liệu không nung từ tro xỉ Nhà máy, góp phần giải quyết việc làm cho người lao động và xử lý một phần chất thải rắn. Tuy nhiên, trên thực tế, lượng tro xỉ thải cho sản xuất gạch chưa đáng kể; mặt khác tổng diện tích mặt bằng Nhà máy sản xuất vật liệu gạch không nung và bãi tập kết tro xỉ thải hiện tại của Công ty chỉ khoảng 3,4 ha, trong khi đó dự kiến hết năm 2016, bãi tập kết nguyên liệu sẽ đầy.
Xuất phát từ ý tưởng cũng như ý kiến chỉ đạo của đồng chí Nguyễn Chiến Thắng – Thành viên HĐTV Tập đoàn – người rất tâm huyết, gắn bó nhiều năm với lĩnh vực điện của TKV, Nhiệt điện Cao Ngạn – Xi măng La Hiên đã cùng ngồi lại với nhau để nghiên cứu sử dụng tro xỉ thải của nhà máy điện làm nguyên liệu đầu vào cho sản xuất xi măng, nhất là với đặc thù tro bay của Nhiệt điện Cao Ngạn có hàm lượng đá vôi ít, các bon không cháy hết nên khá phù hợp làm nguyên liệu cho sản xuất xi măng. Từ ý tưởng đi đến thực tế, một phần tro xỉ thải của Nhiệt điện Cao Ngạn đã được đưa vào làm nguyên liệu sản xuất cho Nhà máy xi măng La Hiên. Tính từ đầu năm đến hết tháng 8/2015, lượng tro xỉ vận chuyển cho Xi măng La Hiên là 17.945 tấn.
“Ước tính sử dụng 70.000 tấn tro bay/năm cho sản xuất xi măng đồng nghĩa với việc Nhiệt điện Cao Ngạn giảm được 2 ha đất đổ thải một năm. Đây là hướng đi chiến lược trong quá trình phát triển bền vững của đơn vị” – Giám đốc Công ty Nguyễn Trung Thực khẳng định. Đánh giá khái quát về những hiệu quả bước đầu, Giám đốc Công ty CP Xi măng La Hiên Nguyễn Văn Dũng cho biết, khi đưa tro xỉ thải vào thay thế một phần nguyên vật liệu đầu vào cho sản xuất xi măng, dây chuyền vận hành của Nhà máy hoạt động ổn định, chất lượng sản phẩm được đảm bảo trong khi chi phí sản xuất có giảm.
Bên cạnh đó, Giám đốc Nguyễn Trung Trực cũng bày tỏ quan điểm, hiện nay Chính phủ đã có nhiều văn bản quy phạm pháp luật về chiến lược, định hướng và quy định trong việc phát triển vật liệu không nung cũng như công tác tái chế tro xỉ tại các nhà máy nhiệt điện, tuy nhiên việc triển khai tổ chức thực hiện còn chậm, cơ chế khuyến khích, hỗ trợ các dự án tái chế tro xỉ chưa được đẩy mạnh, đặc biệt là về mặt bằng, miễn giảm thuế và tuyên truyền quảng bá sản phẩm. Cùng với đó, Công ty là đơn vị sử dụng nguồn vốn Nhà nước, sản phẩm là điện năng với thị trường riêng nên việc xã hội hóa nguồn vốn hoặc hỗ trợ các đối tác tái chế sử dụng tro xỉ gặp nhiều khó khăn…
Những vấn đề đặt ra với Nhiệt điện Cao Ngạn cũng là những vấn đề chung của các nhà máy nhiệt điện khác. Theo các chuyên gia, để giải thành công “bài toán khó” về xử lý tro xỉ thải cần phải có cơ chế, chính sách hỗ trợ từ Nhà nước. Ngoài ra cần đẩy mạnh tuyên truyền về lợi ích, khuyến khích sử dụng sản phẩm làm bằng tro xỉ thải, thậm chí có chế tài bắt buộc.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/da-co-dau-ra-cho-tro-xi-thai-nha-may-nhiet-dien-201601111615348696.htm” button=”Theo vinacomin”]
