Triển khai thực hiện Nghị quyết số 04 – NQ/ĐU của Đảng uỷ Tập đoàn về việc tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả công tác quản lý lao động giai đoạn 2016 – 2020, ngày 22/3/2016, TGĐ Tập đoàn và Công đoàn TKV đã ký ban hành Chỉ thị liên tịch số 51 về việc tăng cường quản lý công tác tuyển dụng, sử dụng và tái cơ cấu lực lượng lao động. Đến nay, sau hơn một năm triển khai với nhiều kết quả đáng ghi nhận, Chỉ thị 51 thực sự là “cú hích” tạo “lực mới” và bước đà hanh thông cho các đơn vị nói riêng, Tập đoàn nói chung thực hiện và hoàn thành nhiệm vụ SXKD năm 2017 cũng như trong những năm tiếp theo.
Nhiều chuyển biến quan trọng
Có thể nói, từ khi Chỉ thị số 51 được triển khai cho đến nay, việc tăng cường quản lý công tác tuyển dụng, sử dụng và tái cơ cấu lực lượng lao động được các đơn vị trong Tập đoàn thực hiện nghiêm túc, triển khai đồng bộ từ Nghị quyết của Đảng ủy, Nghị quyết liên tịch giữa Giám đốc và Chủ tịch Công đoàn cùng cấp đến các phương án sắp xếp lao động chi tiết.
Đánh giá cụ thể hơn về kết quả sau hơn một năm thực hiện Chỉ thị, đồng chí Trần Văn Cừ – Trưởng ban Tổ chức Nhân sự Tập đoàn nhấn mạnh: Các đơn vị thành viên đã siết chặt khâu tuyển dụng lao động (theo tinh thần của công văn số 2853/TKV-TCNS yêu cầu tạm dừng tuyển mới lao động, kể cả tái tuyển, từ ngày 01/7/2016 đến hết ngày 31/12/2016). Trên thực tế, hầu hết các đơn vị đều không tuyển thêm lao động, trường hợp tuyển dụng đều báo cáo Tập đoàn duyệt và chỉ tập trung vào đối tượng là vợ, con thợ lò bị chết do tai nạn lao động, các gia đình thuộc diện đền bù giải phóng mặt bằng.
Đặc biệt, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ Tập đoàn đến các đơn vị thành viên cùng nhiều nhóm giải pháp đồng bộ và quyết liệt được triển khai, TKV đã đạt được nhiều kết quả trong việc tiết giảm lao động để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh – được minh chứng rõ nét thông qua những con số thống kê chi tiết. Đến hết năm 2016, tổng số lao động giảm tuyệt đối theo Chỉ thị 51 (so với thời điểm 30/9/2015) là 6.310 người/4.318 người kế hoạch (số này không bao gồm lao động giảm do thoái vốn tại các công ty liên kết và số thợ lò giảm do giảm sản lượng và sẽ tuyển bổ sung thay thế trong các năm tiếp theo). Còn nếu so với thời điểm 01/01/2016 thì tính riêng năm 2016, số lao động của TKV đã giảm cơ học là 5.704 người. Trước đó, năm 2015 giảm được 5.656 người. Như vậy, trong 2 năm qua, TKV đã tiết giảm được 11.360 người và nếu tính cả giai đoạn 5 năm (2012 – 2016) thì TKV đã giảm được 15.164 lao động. Hiện nay, số lao động danh sách của TKV đến thời điểm 31/12/2016 chỉ còn 110.631 người. Trong đó, có thể kể đến một số đơn vị làm tốt, điển hình như: nếu tính theo chỉ tiêu số lượng người giảm nhiều nhất là Tổng công ty Khoáng sản – TKV, Công ty than Hòn Gai… Còn nếu tính theo mức độ hoàn thành kế hoạch Tập đoàn giao chỉ tiêu là Công ty than Nam Mẫu, Công ty Xây dựng Mỏ hầm lò II… Nhiều đơn vị tuỳ theo đặc thù có cách làm sáng tạo và hiệu quả như: Than Mạo Khê, Than Đèo Nai, Công ty Tuyển than Cửa Ông…
Cùng với tiết giảm lao động, công tác sắp xếp, tinh gọn bộ máy tổ chức trong toàn Tập đoàn cũng được triển khai bài bản. Kết quả về cơ bản, cơ cấu tổ chức phòng ban, phân xưởng của các đơn vị xây dựng mỏ, sản xuất than, sàng tuyển, kho vận và cơ khí đã theo đúng mô hình mẫu Tập đoàn quy định. Hệ thống các phòng ban chức năng của các công ty con đã được sắp xếp tương ứng với các ban của Tập đoàn, đảm bảo sự thống nhất của hệ thống ngành dọc.
Ghi nhận và đánh giá cao những kết quả đã đạt được trong việc thực hiện Chỉ thị 51, Tổng Giám đốc Tập đoàn Đặng Thanh Hải khẳng định, các đơn vị trong toàn Tập đoàn đã rất quyết liệt thực hiện nghiêm túc Chỉ thị theo chỉ đạo của Tập đoàn, mang lại những hiệu quả thiết thực, đóng góp không nhỏ vào kết quả SXKD chung của TKV. Đây sẽ là tiền đề quan trọng để Tập đoàn xây dựng và triển khai những chủ trương lớn tiếp theo. “Chỉ thị 51 đã góp phần giải quyết được một số bất cập trong công tác quản trị lao động, dần hình thành ý thức và tư duy mới cho CNCB Tập đoàn về việc sắp xếp mô hình tổ chức sản xuất sao cho phù hợp, hiệu quả hơn” – Chủ tịch Công đoàn TKV – Lê Thanh Xuân chia sẻ thêm.
Nhiệm vụ cấp bách & lâu dài
Bài học kinh nghiệm khi triển khai Chỉ thị 51
Cùng với những kết quả đã đạt được, những đơn vị làm tốt, trên thực tế vẫn còn một số tồn tại khi triển khai Chỉ thị. Đó là, mặc dù đã giảm được nhiều lao động quản lý nhưng tỷ lệ lao động quản lý chung của toàn Tập đoàn vẫn ở mức cao; có những đơn vị ngoài khối than do quy mô, lĩnh vực SXKD, địa bàn hoạt động khác nhau nên Tập đoàn chưa thể ban hành mô hình tổ chức mẫu, chưa giao chỉ tiêu giảm lao động chi tiết cho từng đơn vị mà chỉ giao theo tỷ lệ phần trăm nên các đơn vị này vẫn còn tư tưởng đứng ngoài cuộc…
Quan điểm xuyên suốt của lãnh đạo Tập đoàn là phải coi việc tái cơ cấu lực lượng lao động sao cho tinh gọn, hiệu quả vừa là nhiệm vụ cấp bách nhưng cũng là nhiệm vụ sống còn mang tính lâu dài cho sự phát triển bền vững của TKV. Do đó, năm 2017, Tập đoàn đã tiếp tục xây dựng những mục tiêu để tinh giản, cơ cấu hợp lý lao động, khắc phục những điểm còn tồn tại của năm 2016. Cụ thể, theo Đề án tái cơ cấu Tập đoàn giai đoạn 2017 – 2020 đã trình Bộ Công Thương, đến hết năm 2020 lao động của toàn TKV sẽ phải giảm xuống còn dưới 100 ngàn người. Tại thời điểm này, lao động của Tập đoàn đã giảm xuống còn hơn 109 ngàn người. Như vậy, mục tiêu dài hạn của TKV là từ nay đến hết năm 2020, mỗi năm sẽ phải giảm khoảng 3 ngàn lao động.
Đồng thời, không những chỉ tập trung vào giảm số lượng lao động, TKV còn đặt mục tiêu phải đưa tỷ trọng lao động giữa các khối quản lý, phục vụ, phụ trợ và công nghệ về cơ cấu hợp lý. Theo đó, tỷ trọng lao động khối quản lý phải dưới 10% và càng thấp hơn càng tốt, lao động phục vụ giảm xuống dưới 5% và giảm càng nhiều càng tốt, đưa tỷ trọng lao động công nghệ và phụ trợ công nghệ lên càng cao càng tốt. Mặt khác, phải tiếp tục đổi mới cơ cấu và chất lượng lao động bằng cách thay thế lao động chất lượng thấp bằng lao động chất lượng cao hơn; phải tăng cường tuyển dụng kỹ sư, cử nhân hệ chính quy các chuyên ngành phục vụ cơ giới hóa, tự động hóa, quản trị doanh nghiệp hiện đại.
Trọng tâm vào 4 nhóm giải pháp
Từ những mục tiêu và nhiệm vụ đã được xây dựng, năm 2017 và những năm tiếp theo, TKV sẽ tập trung trọng tâm vào bốn nhóm giải pháp cốt lõi.
Thứ nhất, đẩy mạnh áp dụng kỹ thuật và công nghệ hiện đại. Đây là cái gốc của vấn đề bố trí lao động. Công nghệ hiện đại, năng suất cao thì sẽ sử dụng ít lao động. Vì vậy, cần mạnh dạn quy hoạch lại tài nguyên của một số mỏ than để có điều kiện áp dụng cơ giới hóa, hiện đại hóa trong xây dựng mỏ và khai thác mỏ. Tiếp tục đầu tư các lò chợ cơ giới hóa đồng bộ ở các mỏ than có điều kiện tài nguyên thuận lợi. Đầu tư cơ giới hóa, tự động hóa ở tất cả những khâu có thể thực hiện được ở các mỏ than, nhà máy tuyển, nhà máy điện, nhà máy luyện kim.
Thứ hai, cải tiến, đổi mới quy trình, quy phạm và các quy định nội bộ. Càng phức tạp, càng nhiều bước, nhiều đối tượng tham gia thì càng phải bố trí nhiều lao động để đáp ứng. Vì vậy, phải đề xuất sửa các quy chuẩn kỹ thuật, các quy định quản lý đảm bảo ngắn gọn, giảm các bước không cần thiết để giảm lao động làm công việc, thủ kho vật tư, thống kê ghi chuyến, đo khí, đóng gác cửa gió lò và kể cả lao động công nghệ cũng có thể giảm được càng tốt. Đặc biệt, cần giảm tải chế độ báo cáo từ chuyên môn cho đến các cơ quan đảng, đoàn thể, vì thời gian và lao động để thực hiện các công việc báo cáo này rất lớn.
Thứ ba, tiếp tục tinh gọn tổ chức bộ máy, giảm lao động dôi dư không cần thiết. Những đơn vị mà tỷ lệ lao động quản lý, phục vụ, phụ trợ chưa đảm bảo theo mô hình mẫu TKV quy định thì năm 2017 phải tiếp tục tinh giản lao động, đưa về mô hình mẫu; duyệt cơ cấu tổ chức, định biên lao động các đơn vị ngoài khối than; tái cơ cấu (hợp nhất, sáp nhập để giảm đầu mối trung gian, thoái vốn đầu tư ở các công ty không thuộc lĩnh vực kinh doanh cốt lõi); thuê ngoài thực hiện các công việc phục vụ: nấu ăn ở các mỏ lộ thiên, nhà máy, bảo vệ (trừ bảo vệ tài nguyên), tạp vụ vệ sinh, trực y tế mặt bằng; đẩy mạnh áp dụng cơ chế trả lương giờ để sử dụng tối đa thời gian lao động hữu ích, từ đó giảm lao động…
Thứ tư, tiếp tục kiểm soát không để tăng lao động năm 2017. TKV đã thỏa thuận kế hoạch tuyển dụng lao động (cơ cấu và số lượng) cho các đơn vị. Tuy nhiên TKV cũng chốt số lao động có mặt đến 31/12/2017 của từng đơn vị. Như vậy, các đơn vị chủ động tuyển dụng lao động theo kế hoạch nhưng phải đảm bảo số lao động cuối kỳ không cao hơn số TKV đã thỏa thuận hoặc phê duyệt. Thực chất, việc tuyển lao động là để thay đổi cơ cấu và chất lượng lao động, không được làm tăng lao động.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/cu-hich-tu-chi-thi-51-201705291434577605.htm” button=”Theo vinacomin”]
