Công ty CP Than Cọc Sáu – Vinacomin: Nhiều giải pháp hạ moong hiệu quả –

Chiến dịch hạ moong 2010-2011, Công ty CP Than Cọc Sáu đã lấy được 1,98 triệu tấn than nguyên khai; bốc xúc 2,35 triệu m3 đất đá; 129.384m3 bùn; bơm hơn 7 triệu m3 nước ra khỏi lòng moong, đảm bảo an toàn cho người và thiết bị. Để đạt được những kết quả trên Công ty đã gặp phải rất nhiều khó khăn, bởi đáy moong đã rất sâu, độ dốc lớn, chiều rộng hạn chế hướng vận tải chủ yếu chỉ có 1 cánh; tầng than mức -100 đến -130 có nhiều lớp kẹp dày. Nước ngầm nhiều gây khó khăn cho việc xử lý hướng dòng chảy, ảnh hưởng đến việc làm đường và chất lượng khoan nổ mìn cộng với ảnh hưởng của việc tụt lở bờ mỏ phía Bắc từ tầng +30 đến -40 nên việc bố trí thiết bị khu vực đáy mỏ bị hạn chế, do vậy công tác xúc bùn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là việc tạo hố gom nước để tháo khô bùn.

Ðể mở được diện ở đáy moong, Công ty đã phải đầu tư nhiều thiết bị, thời gian và công sức để xử lý kỹ thuật, như huy động 7 đơn vị tham gia sản xuất trực tiếp, cùng các đơn vị phụ trợ và các phòng ban chức năng chỉ đạo trực tiếp, gián tiếp, 12 máy xúc các loại, 4 máy khoan, 8 hệ thống bơm, hàng trăm xe ô tô các loại… với tổng số 20.371 ca hoạt động, khoan sâu đạt 63.300m, nổ 55 bãi mìn/2,37 triệu m3 đất nổ. Do đánh giá đúng tầm quan trọng của công tác hạ moong, đội ngũ lãnh đạo công ty đã quan tâm chỉ đạo sát sao tại hiện trường hàng ngày, hàng ca và đề ra được nhiều hướng giải quyết phù hợp với điều kiện khai thác. Công ty đã xây dựng phương án cụ thể, chi tiết như tăng thiết bị thực hiện để tăng khối lượng mở vách, xác định không gian chính hạ moong, không gian giảm tải an toàn; lắp đặt các tổ bơm nối tiếp thay cho bơm chuyển tiếp… Một lãnh đạo Công ty cho biết: “Để nâng cao năng suất thiết bị và an toàn trong quá trình hạ moong, chúng tôi đã thi công đào hào tiên phong trong than để chủ động chiều sâu cần thiết thuận lợi cho việc đào hố bơm; tập trung mở diện khu vực cánh phía Bắc từ mức +30 trở xuống trong khi đó các tầng phía trên vẫn tiếp tục được mở để hạ tải an toàn cho khu vực phía dưới; khu vực phía Nam đơn vị bố trí thiết bị xúc khôi phục tuyến đường trụ tiến theo mức nước bơm cạn. Thi công rãnh thoát nước dọc theo đường phía vách và thu gom để tập trung nước không cho chảy tràn qua mặt hố bùn. Sử dụng các ống thép có tiết diện 400mm đặt qua các tuyến đường vận chuyển tránh nước tràn ra đường”. Với khối lượng bùn trong moong lên tới trên 120.000m3, chiều dày lớp bùn chỗ sâu nhất hơn 9m, Công ty đã phải chia ra làm nhiều khu vực xúc khác nhau: Khu phía Nam, xúc từ 2 phía lại; khu phía Tây, xúc tiến theo mặt đường trụ; phía Đông, quá trình xúc đi theo nền than nguyên thuỷ theo hướng từ thấp lên cao; phần bùn phía Bắc và khu Trung tâm mở diện sát mặt bùn phía vách và xúc ra 2 phía. Trong quá trình hạ moong, khối lượng bóc xúc đất đá lớn, qua đó các giải pháp kỹ thuật như phân tầng, chiều dài tuyến công tác, chiều cao tầng xúc, chiều rộng khoảnh xúc… được tính toán kỹ. Các tầng phía trên đã ổn định Công ty bố trí máy xúc điện; các tầng phía dưới do không gian hạn chế, biến động do quá trình chuẩn bị đất xúc và khai thác than bố trí chủ yếu là máy xúc thuỷ lực, do đó đã đẩy nhanh được tiến độ mở tầng mới. Chất lượng than trong quá trình khai thác được Công ty CP Than Cọc Sáu chú trọng, các khu vực xúc chọn lọc và xúc dọn thực hiện đúng yêu cầu, qua đó phẩm cấp than đều đạt kế hoạch được giao. Cùng với các giải pháp trong khai thác, lĩnh vực quản lý của phòng ban được duy trì chặt chẽ, phù hợp với từng điều kiện cụ thể. Ngoài việc theo dõi sự hoạt động của từng thiết bị như giờ hoạt động, năng suất, sản lượng, sử dụng dầu liệu, công tác kiểm tra giám sát sơ đồ chất tải, số thống kê, số chuyến cũng được các phòng ban quản lý thực hiện tốt.

Ðể công tác hạ moong tiếp tục đạt được hiệu quả cao, Công ty CP Than Cọc Sáu xác định phương án hạ moong cũng như công tác bơm nước moong phải tiến hành sớm hơn nữa. Trong quá trình xúc cần tạo rãnh nước và hướng dòng nước ra khỏi khu vực gương bùn đang xúc, gom tháo nước làm ráo bùn và ngăn cô lập lớp bùn từng khu vực. Hạn chế việc cơi nền lấn để ép bùn mở diện dẫn đến việc phải xúc lại nhiều lần do bùn phát sinh làm nhiễm bẩn, giảm chất lượng than nguyên khai. Tổ chức cho máy xúc thuỷ lực gầu ngược đi hào dốc bám nền rắn để lấn mở rộng diện. Bố trí hợp lý các xe vận chuyển cho các máy hạ moong phù hợp với tình hình thực tế để nâng cao năng suất thiết bị.