Cơ khí TKV & mục tiêu nâng cao tỷ lệ nội địa hoá –

Những năm gần đây, cùng với sự phát triển khoa học công nghệ ứng dụng, Tập đoàn luôn quan tâm thúc đẩy đầu tư phát triển cơ khí chế tạo, hiện đại hoá cơ khí sửa chữa nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển ngày càng lớn mạnh của Tập đoàn.

Kết quả ghi nhận

Lực lượng Cơ khí chế tạo của TKV hiện có 15 đơn vị, trong đó có 2 viện nghiên cứu chuyên ngành, 11 công ty cơ khí chế tạo, 1 đơn vị chế tạo thiết bị điện và 1 đơn vị thi công xây lắp. Tổng số lao động khối cơ khí TKV hiện nay khoảng 5.000 người với doanh thu hàng năm từ 3 ngàn – 4 ngàn tỷ đồng. Từ chủ trương của Tập đoàn cùng sự gắn kết chặt chẽ của các Viện nghiên cứu và các đơn vị sản xuất cơ khí trong Tập đoàn, nhiều sản phẩm chế tạo mới, nhiều thiết bị thay thế hàng nhập khẩu đã được nghiên cứu chế tạo với tỷ lệ nội địa hoá ngày càng cao, mang lại hiệu quả thiết thực.

Tuyến băng tải ống vận chuyển than Mạo Khê – Bến Cân

Điểm qua một số các sản phẩm tiêu biểu để thấy tỷ lệ nội địa hoá ngày càng cao của sản phẩm Cơ khí TKV. Trong lĩnh vực thiết bị chống giữ lò, từ năm 2007, Cơ khí TKV đã nghiên cứu và triển khai chế tạo giá khung di động GK/1600 /1.62/2.4HT. Ngay từ lô sản phẩm đầu tiên, tỷ lệ nội địa hoá đạt 40% giá trị sản phẩm; đến nay, tỷ lệ nội địa hoá đã đạt trên 90%, trừ một số linh kiện nhỏ. Với chất lượng và giá cả cạnh tranh so với hàng nhập khẩu, hàng ngàn bộ giá khung đã được sản xuất và đưa vào sử dụng, đáp ứng kịp thời nhu cầu của các công ty khai thác than hầm lò trong Tập đoàn. Tương tự, sản phẩm dàn chống Vinaalta cũng được nội địa hoá cao hơn 85%. Để tiếp tục nâng cao tỷ lệ nội địa hoá, tiến tới làm chủ hoàn toàn công nghệ sản xuất dàn chống, Tập đoàn đang chỉ đạo Viện Cơ khí và các đơn vị sản xuất tiếp tục phối hợp nghiên cứu, chế tạo các xi – lanh thuỷ lực lớn với đường kính lên tới 220mm và các van điều khiển thuỷ lực chuyên dụng…

Trong lĩnh vực thiết bị vận tải, hiện phần lớn các loại băng tải, máy chuyển tải, máng cào thông thường sử dụng trong Ngành đều do Cơ khí TKV chủ động sản xuất, đáp ứng tốt các yêu cầu về chất lượng cũng như đòi hỏi về môi trường ngày càng chặt chẽ. Có thể kể đến một số sản phẩm tiêu biểu như tuyến băng tải ống vận chuyển than dài hơn 3500m từ xưởng sàng 56 Mạo Khê đến cảng Bến Cân, các tuyến băng tải cho các dự án lớn của Tập đoàn như dự án bauxite tại Tân Rai và Nhân Cơ, tuyến vận tải Vàng Danh – Điền Công, Lép Mỹ, Núi Béo, Hà Lầm, Khe Chàm II – IV… Đối với thiết bị hệ thống trục tải mỏ, từ kinh nghiệm nhiều năm tham gia sửa chữa một số thiết bị trục tải mỏ than Mông Dương, Tập đoàn đang đề xuất triển khai chế tạo trong nước 4 loại sản phẩm của hệ thống trục tải giếng đứng cho dự án hầm lò mỏ Núi Béo tới đây.

Đặc biệt, những năm gần đây, với sự nỗ lực của các đơn vị, Cơ khí TKV cũng đã tự nghiên cứu, thiết kế, chế tạo mới được nhiều thiết bị cho dây chuyền sản xuất đồng bộ có chất lượng tốt, giá thành phù hợp và được đánh giá cao, thay thế nhập khẩu. Điển hình như: Máy xúc lật hông VMC 500 EX với nhiều ưu điểm vượt trội so với hàng nhập khẩu trước đó; Gầu ngoạm điều khiển từ xa (đây là sản phẩm có yêu cầu công nghệ cao, trước đây phải nhập khẩu nguyên chiếc); Đầu tàu điện chạy bằng ắc quy phòng nổ từ 8-12 tấn; thiết bị tuyển huyền phù, sàng quay đánh tơi năng suất 220T/h và các thiết bị công nghệ khác dùng cho sản xuất alumin…

Có thể nói, với chủ trương đẩy mạnh áp dụng KHCN vào nghiên cứu, chế tạo; các sản phẩm Cơ khí TKV dần đáp ứng được yêu cầu thay thế các thiết bị nhập khẩu, từ đó không những giúp sản xuất của Tập đoàn chủ động hơn mà còn giúp giảm đáng kể chi phí trong khai thác, chế biến than – khoáng sản.

Nội địa hoá – hướng đi tất yếu

Nỗ lực của Cơ khí TKV trong thực hiện mục tiêu nội địa hoá đã được hiện thực trong các sản phẩm cơ khí chế tạo, sửa chữa gần đây. Chất lượng và hiệu quả kinh tế của các sản phẩm này cũng đã nhìn thấy rõ. Song, để đáp ứng được yêu cầu phát triển sản xuất của Tập đoàn trong gia đoạn tới, đòi hỏi phải có sự đột phá hơn nữa. Và, chủ trương nâng cao hàm lượng “chất xám” trong các sản phẩm cơ khí chế tạo, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, đặc biệt là nâng cao hơn nữa tỷ lệ nội địa hoá là hướng đi tất yếu để tạo được sức cạnh tranh cho các sản phẩm Cơ khí TKV, cũng như đáp ứng được mục tiêu cơ giới hoá, hiện đại hoá công nghệ khai thác than – khoáng sản của Tập đoàn. Do đó, trong thời gian tới, Tập đoàn sẽ tiếp tục soát xét, hoạch định chiến lược phát triển của mỗi đơn vị cho phù hợp với yêu cầu mới.

Các đơn vị khối Cơ khí, theo đó, sẽ phải xây dựng các giải pháp nâng cao chất lượng sản phẩm, kể cả dịch vụ sửa chữa thiết bị và các sản phẩm chế tạo mới. Từ thực tế mỗi đơn vị, cần tái cấu trúc lại cơ cấu lao động theo hướng ưu tiên tối đa cho lực lượng cán bộ kỹ thuật thiết kế, công nghệ và các lao động lành nghề.

Chế tạo gầu ngoạm điều khiển từ xa

Để tăng tỷ lệ nội địa hoá, Cơ khí TKV cần tranh thủ hợp tác quốc tế nhằm chuyển giao công nghệ mới, hoặc cùng đầu tư nghiên cứu, chế tạo, cùng chịu trách nhiệm về chất lượng và hiệu quả sản xuất; Ưu tiên đầu tư các thiết bị công nghệ hiện đại, tăng tỷ lệ các thiết bị công nghệ chuyên dùng, công nghệ điều khiển để vừa tăng năng suất vừa nâng cao chất lượng sản phẩm…

Bên cạnh đó, các đơn vị trong Khối cần tăng cường hợp tác, liên kết nhất là với các Viện nghiên cứu, đơn vị Tư vấn, Xây lắp trong Tập đoàn để hình thành các liên danh đủ năng lực tham gia thực hiện tổng thầu EPC các dự án trọng điểm về khai thác, chế biến và vận tải trong TKV thời gian tới.

Năm 2015, sản xuất cơ khí chế tạo thiết bị đạt 9.830 tấn, bằng 100% KH. Trong đó, Công ty CP Công nghiệp Ôtô; Cơ khí Mạo Khê; Cơ điện Uông Bí; Viện Cơ khí năng lượng và mỏ là những đơn vị có kết quả SXKD tốt. Các sản phẩm mới của Cơ khí TKV trong năm 2015 có thể kể đến như: Thép cán SVP 22 dùng chế tạo vì chống lò của Chế tạo máy; ống mềm thủy lực cao áp, con lăn băng tải, hệ thống vận tải trong hầm lò sử dụng đầu kéo Diezen phòng nổ của Công nghiệp ô tô; Hệ thống tời chở người trong lò dốc của Viện cơ khí năng lượng và mỏ; Liên kết chế tạo Hệ thống vận tải mini trong hầm lò bằng khí nén của Cơ khí Mạo Khê…