Chuyện xảy ra đã lâu nhưng nay tôi mới có đủ thông tin từ nhân vật chính để kể. Chuyện rằng, mùa than năm ấy, công nhân Than Cao Sơn đang làm việc trên tầng bỗng bất ngờ khi thấy đoàn người quần áo sang trọng, từ trên chiếc xe cũng sang trọng, bước xuống bờ moong…
…Trên đây là lời kể và cảm nhận của một số công nhân mỏ mà tôi ghi được. Mới đây, tôi được nhân vật chính cho xem những bức ảnh cưới của cô chụp ở moong than. Đó là bức ảnh đôi uyên ương tình tứ, e ấp trên bãi thải. Bộ váy trắng muốt của cô phủ kín những tảng đá gan gà. Là bức ảnh chú rể dắt tay cô dâu bên cầu thang lên ca bin xe ô tô. Cô dâu khá cao, nhưng chỉ ngang tầm bánh lốp ô tô. Là bức ảnh đôi uyên ương bên băng chuyền than đen nhánh…Vẫn biết những bức hình trên là dàn dựng, sắp đặt, nhưng hình ảnh tương phản giữa màu trắng tinh khôi của trang phục và màu đen của than đã gây cho tôi sự xúc động, xen lẫn sự tò mò, bèn hỏi nhân vật chính:
– Vì sao em lại cất công từ Hà Nội xuống tận moong than để chụp ảnh cưới?
– Vì đó là nơi bố mẹ em cả đời làm lụng vất vả, nuôi chúng em khôn lớn, học hành thành đạt (chị gái nhân vật chính là giảng viên Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội, hiện đang làm luận án tiến sỹ ở Nhật Bản – NV); là nơi các bác, các cô, chú đã thương yêu đùm bọc nhau vượt qua những ngày tháng gian gian khổ. Em là thế hệ hậu sinh nhưng cũng đã chứng kiến cái năm chín chín (1999). Năm đó em còn bé lắm. Cuộc họp gì đó của Tổng Than tổ chức ở Công ty than Cao Sơn nơi bố em làm việc. Cuối buổi họp hôm đó, trên Đài Truyền hình Việt Nam đưa tin công nhân giãn việc làm náo động cả khu tập thể. Em còn bé, không hiểu nhiều về việc này, nhưng cũng biết được nỗi lo lắng của người lớn. Ngay trong khu tập thể mỏ, nhiều đình cả cô chú đều làm công nhân mà không có việc làm thì sống ra sao? Con của các bác, các cô chú có được tiếp tục đến trường? Nhưng rồi mọi việc cũng đã qua. Cao Sơn và Vùng mỏ đang lớn lên từng ngày…Bởi vậy, em muốn chồng em và các con em sau này, qua những bức ảnh sẽ hiểu và tự hào về những người thợ mỏ, về vùng Than, nơi em sinh ra và lớn lên…
– Em có nghĩ rằng, ý nghĩ và việc làm ấy là khác người, là lãng mạn?
– Lãng mạn thì có gì xấu, hả anh? Đám cưới là sự kiện quan trọng, thiêng liêng nhất trong đời. Có được những khoảnh khắc lãng mạn, đắm say, nhiều ý nghĩa, còn gì bằng, hả anh? Chỉ sợ con người chai lì, xơ cứng, mất hết cảm xúc, dửng dưng với quá khứ, mất hết niềm tin vào con người thôi, anh ạ.
– Nhìn những bức ảnh, tôi thấy một sự tương phản bao trùm. Trong khi những người thợ thì làm việc nặng nhọc, quần áo lấm lem than bụi mà bọn em thì quần áo xênh xang, mải mê chụp ảnh. Hỏi thật, khi đó em có sợ rằng, những người thợ họ sẽ ác cảm…
– Có chứ. Nhưng trước khi lên tầng, em đã trình bày mục đích, ý nghĩa và xin ý kiến bố mẹ em, xin ý kiến những người có trách nhiệm ở Công ty rồi. Sống gần những người thợ mỏ từ bé, em hiểu, họ rất rộng lượng. Cả đời, ngày cưới là thiêng liêng, em tin, không ai nỡ chê trách chúng em…
…Nhân vật chính là người đang khá nổi tiếng với những cuộc phỏng vấn các chính khách, những nhà quản lý kinh tế vĩ mô trên truyền hình như Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình và các ông Vũ Khoan, nguyên Phó Thủ tướng Chính phủ; ông Cao Sỹ Kiêm, Chủ tịch Hội các doanh nghiệp vừa và nhỏ, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước; ông Phan Thế Ruệ, nguyên Thứ trưởng Bộ Công thương v.v. Đó là Kiều Trinh – Trưởng nhóm tin Tài chính – Ngân hàng, Kênh SCTV8 – Truyền hình Cáp Việt Nam; VTC8 – Truyền hình KTS VTC và BTS8 – Truyền hình Cáp Hà Nội.
…Chúng tôi kể chuyện này khi một mùa cưới nữa lại đến. Nhưng chủ ý của Nhân văn không phải “lái” câu chuyện mang tính thời sự, để khuyến khích về một hình thức chụp ảnh cưới lạ mắt. Hơn thế, thông điệp mà Nhân văn muốn gửi tới những thợ mỏ Than – Khoáng sản Việt Nam là, chúng ta đang phải đương đầu với những khó khăn gay gắt. Song, nhân dân cả nước đang dõi theo và chia sẻ với chúng ta. Con em các thế hệ thợ mỏ luôn tự hào và đặt niềm tin vào chúng ta. Chắc chắn, chúng ta sẽ quyết tâm vượt qua để xứng đáng với niềm tin yêu ấy!
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/chuyen-la-o-moong-cao-son-2940.htm” button=”Theo vinacomin”]
