Trải qua hơn 50 năm phát triển và trưởng thành, trong đó có điểm nhấn quan trọng là sau hơn 20 năm thành lập doanh nghiệp độc lập, TCT Công nghiệp Hóa chất mỏ – Vinacomin (MICCO) đã ngày càng khẳng định được vị thế và uy tín của mình trong hoạt động VLNCN, cùng chung tay góp phần vào sự nghiệp phát triển ngành Than và trở thành đơn vị trụ cột của ngành Hóa chất mỏ (HCM) Việt Nam.
Từ một chủ trương đúng đắn
Ngày 1/4/1995, HCM được chính thức tách khỏi Coalimex để trở thành công ty thành viên hạch toán độc lập của TVN. Ông Nguyễn Như Hải, Giám đốc Xí nghiệp Vật tư than Cẩm Phả được điều về làm Giám đốc Công ty HCM. Ngay khi đảm nhận nhiệm vụ, một nguyên tắc cơ bản được ông Hải cũng như lãnh đạo TVN lúc đó thông qua là HCM phải trở thành một công ty mạnh, cạnh tranh bằng sản phẩm và dịch vụ của mình. Sức mạnh của HCM phải là sản xuất nguyên liệu làm vật liệu nổ và các sản phẩm VLNCN mà bốn công ty hóa chất quốc phòng chưa làm, trước hết sản xuất các sản phẩm phục vụ ngành Than. Sản phẩm do HCM bán phải do chính mình làm ra, cắm cờ Than Việt Nam, cờ HCM trên khắp mọi miền của đất nước và hướng ra nước ngoài (trước hết là Lào và Campuchia).
Tuy nhiên, sản phẩm chính cung cấp cho ngành Than là thuốc nổ nhũ tương, thuốc nổ ANFO lại phụ thuộc vào công nghệ và thiết bị của ICI đã khiến cho Micco rất bị động trong SXKD. Nhận thức được điều đó, năm 1995, Giám đốc Nguyễn Như Hải đã trực tiếp đàm phán với hãng ICI về việc liên doanh sản xuất thuốc nổ. Đàm phán kéo dài mà không đạt được thỏa thuận, đại diện ICI không muốn chuyển giao công nghệ mà muốn độc quyền cung cấp sản phẩm gốc để làm ra thuốc nổ nhũ tương dùng cho các mỏ lộ thiên. Với những điều kiện bất hợp lý đó, Ban lãnh đạo Micco đã bàn bạc và đi đến quyết định “không liên doanh với ICI mà tự sức mình nghiên cứu sản xuất thuốc nổ ANFO chịu nước thay thế thuốc nổ nhũ tương của ICI”. Năm 1997, tại Xí nghiệp HCM Quảng Ninh, ông Nguyễn Như Hải đã chỉ đạo nổ thử tại Mỏ than Cọc Sáu một bãi mìn lớn, một nửa sử dụng thuốc nổ ANFO (do HCM sản xuất, đã được cấp phép) và một nửa sử dụng thuốc nổ nhũ tương hợp tác với ICI. Buổi thử nghiệm thành công, không lâu sau đó HCM và đại diện ICI ký biên bản thanh lý, kết thúc hợp đồng hợp tác kinh doanh.
Khẳng định vị thế với những sản phẩm ưu việt
Tiếp nối thành công của năm 1997, hơn mười năm sau, đề tài “nghiên cứu sản xuất nhũ tương nền” của Trung tâm VLNCN đã thành công, HCM lập dự án tự sản xuất thuốc nổ nhũ tương dùng cho các mỏ lộ thiên. Còn các mỏ hầm lò thì đã có nhà máy thuốc nổ nhũ tương an toàn và sức công phá mạnh hơn AH1 (khánh thành năm 2006) được đặt tại cơ sở của HCM gần Hồ Khe Ươm Đông Triều. Để thực hiện được mục tiêu ban đầu đã đề ra, ông Nguyễn Như Hải đã tiếp tục cùng với lãnh đạo TVN bàn đến việc tự sản xuất lấy nitơrat amôn (phân đạm hai lá) là nguyên liệu chính để sản xuất thuốc nổ. Sau này các ông Vũ Văn Hà, Nguyễn Văn Sáng thay thế ông Nguyễn Như Hải làm Tổng Giám đốc Micco đã tiếp tục theo đuổi Dự án này. Tháng 5/2011, Micco tổ chức khởi công xây dựng Nhà máy sản xuất Amon Nitrat công suất 200.000 tấn/năm, tại cụm công nghiệp xã Thái Thọ, Thái Thuỵ, Thái Bình. Đến nay, Nhà máy đã đi vào hoạt động ổn định, vận hành an toàn, hiệu quả, không chỉ phục vụ cho thị trường trong nước mà còn vươn ra thị trường nước ngoài. Như vậy, sau gần 20 năm, Micco đã thực hiện được mục tiêu chiến lược mà thế hệ đi trước đã đề ra cho HCM vào đầu năm 1995. Đó là niềm vui lớn không chỉ của Micco mà là niềm vui của TKV, của cả ngành công nghiệp Việt Nam. Từ 2015 Việt Nam sẽ không phải nhập khẩu nguyên liệu chính để làm vật liệu nổ công nghiệp nữa – đây cũng là một dấu mốc rất quan trọng trong phát triển kinh tế và góp phần giữ gìn an ninh quốc gia.
Trở thành trụ cột của ngành Hóa chất mỏ Việt Nam
Là đơn vị dân sự duy nhất được Nhà nước giao nhiệm vụ kinh doanh về VLNCN, hơn 20 năm qua, ban lãnh đạo Micco luôn sáng tạo tìm ra các hướng đi mới, tạo ra các chuỗi sản phẩm, dịch vụ mới, phát triển mạnh các cơ sở kinh doanh trên mọi miền tổ quốc… Từ một kho cấp phát vật liệu nổ, đến nay Micco đã trở thành một Tổng Công ty lớn với trên 30 đơn vị trực thuộc trải dài từ Bắc vào Nam. Với cơ sở vật chất hiện đại, Micco đã hình thành một vòng khép kín, từ nghiên cứu, sản xuất, phối chế – thử nghiệm, bảo quản, dự trữ quốc gia VLNCN, xuất nhập khẩu thuốc nổ, nguyên liệu, hoá chất để sản xuất VLNCN, đến dịch vụ sau cung ứng.
Tiếp tục phát huy vai trò ấy, trong những năm qua MICCO luôn bảo đảm cung ứng thuốc nổ và dịch vụ khoan nổ mìn cho ngành Than và các ngành kinh tế quốc dân khác có nhu cầu. Riêng về dịch vụ khoan nổ mìn, trước đây, các mỏ than đều phải bố trí một lượng lớn công nhân kỹ thuật nổ mìn. Từ năm 2004 đến nay, Micco đã đảm nhiệm công việc này cho 100% các mỏ lộ thiên, mang lại ý nghĩa và giá trị lớn cho ngành Than, giúp các công ty giảm chi phí xây dựng kho chứa, lao động và quản lý chặt khối lượng đất đá bốc xúc. Mạng lưới kho chứa giảm hàng trăm kho nhỏ, lẻ, nhờ vậy đã giảm hàng nghìn ha đất xây dựng và chi phí đầu tư…, từ đó góp phần vào sự lớn mạnh của ngành Than.
Không chỉ có vậy, nhiều công trình trọng điểm quốc gia có sự góp sức của Micco trong việc cung cấp kịp thời, đúng, đủ số lượng và chất lượng, chủng loại, tiến độ về VLNCN như tại công trình Thủy điện Hòa Bình, Yaly, Thủy điện Hàm Thuận, Sơn La, Tuyên Quang, Sêsan 3, Sông Hinh, Sông Tranh, Đồng Nai 3,4,5; làm đường Hồ Chí Minh, xây dựng hầm đèo Hải Vân… Về việc tham gia các công trình này, ông Nguyễn Văn Sáng – Tổng Giám đốc Micco – nhớ lại kỷ niệm, quá trình xây dựng Thủy điện Yaly đặt ra yêu cầu cấp bách về VLNCN. Mặc dù hoàn cảnh lúc đó hết sức khó khăn, nhưng trong 1 tháng, MICCO đã làm xong thủ tục và vận chuyển được VLNCN bằng đường hàng không về phục vụ nổ mìn khởi công công trình. Đây là nỗ lực phi thường của toàn thể các cán bộ, công nhân viên Micco và cũng là lần đầu tiên Việt Nam vận chuyển VLNCN bằng máy bay.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/canh-chim-dau-dan-cua-nganh-hoa-chat-mo-viet-nam-201611131531341486.htm” button=”Theo vinacomin”]
