Cuối Chạp. Nắng vàng se sắt, khí lạnh đậm ngọt cùng gió lùa. Tây Nguyên mùa khô. Ấy là lúc kết thúc kỳ thu hoạch cà phê. Cũng xong việc bấm cành, sửa bồn từng gốc, bón phân tưới nước đợt đầu. Cây cà phê chuyển nhựa rùng rùng cho mùa hoa mới. Người nông dân trồng loại cây công nghiệp dài ngày này có những ngày nông nhàn.
Nhàn vì đã đi qua thời gian bận rộn gấp gáp với việc thu hái, phơi phóng, bón phân và tưới tắm cho cây. Giờ sản phẩm đã vào bao, nhập kho ắp đầy. Ngồi nhà theo dõi thông tin giá cả từng ngày. Khi cần, chỉ một cuộc điện thoại ngắn là thương lái mang xe đến. Đếm tiền cho vào tủ. Thành quả tháng ngày khó nhọc được sờ tận tay, cười mãn nguyện. Nhàn, mỗi sáng mai ra dong xe lên rẫy ngắm vườn cây xanh mướt bung hoa trắng ngần trong nắng vàng gió lộng.
Cũng lạ, sau thu hoạch quả, bỏ mặc cho đất tơi khô, cây cà phê cành lá xác xơ là thế mà chỉ độ non tuần sau khi bón phân đủ, cho nước đầy đã hồi sinh rực rỡ. Sớm mai ra, dọc từ thân nách đến đầu cành những lộc bé xíu xinh xinh màu trắng sữa đồng loạt nở trắng ngần. Ôi cái màu trắng mới tinh khôi làm sao! Cánh mỏng xây tròn, nhụy vàng nhạt điểm giữa, từng chùm ken kín tỏa hương thơm nồng đượm ngào ngạt.
Cái màu trắng ngà mênh mông như độc chiếm không gian ấy được tôn lên bởi màu xanh đậm của lá, trở nên lung linh trong nắng gió, miên tỏa ẩn hiện cùng ong bướm chập chờn. Rồi màu hoa ấy cứ nẫu dần, là khi quả non xanh nõn, bóng mượt từng chùm lấp ló hiện ra. Nghĩ đến sự sinh thành mà không vướng chút bâng khuâng buồn, nuối tiếc mà còn ngược lại. Bởi sự chuyển giao ấy đâu có cánh rơi, nhụy rụng! Lại đợt tưới thứ 2, lần chót cho những chùm nụ còn lại tiếp tục bung hoa, kết trái. Nhựa sống tiềm sinh nhận lấy từ đất đỏ bazan cao nguyên nắng gió, từ mồ hôi công sức người nông dân cứ thế nhờ rễ cành nuôi trái chín.
Cũng lạ, cây cà phê biết chiều theo ý người chăm trồng mà nở hoa. Mùa ra hoa dao động từ đầu Chạp cho đến hết Giêng. Hễ nhà vườn thu xếp được thời gian, đủ công cán tưới nước đẫm là vài ngày sau cây sẽ bung hoa. Các đợt tưới tiếp sau hoa nở ít dần cho đến hết. Có những vườn, đi kèm với trái chín đỏ cành, cây đã cho nụ. Vì thế, người ta chỉ dám hái quả chứ không tuốt quả. Tuy nhọc công hơn nhưng bảo đảm năng suất cho vụ sau. Giống cà phê mít có chu kỳ hoa trái hoàn toàn phụ thuộc vào tự nhiên nhưng cũng cho hoa vào dịp ấy. Những thửa vườn đất có độ ẩm cao cây sẽ ra hoa trước. Bằng không, đợi đến ra Giêng có mưa xuân hoa mới nở.
Người Tây Nguyên không xa lạ với hoa cà phê nhưng vẫn thích thưởng thức loài hoa này bằng mắt nhìn đắm đuối, bằng khứu giác được đánh thức bởi hương thơm nồng dịu ngọt ướp đầy không gian trùng trùng hoa vây bủa hay cách xa vài trăm mét. Với một chỗ đứng thích hợp, nhất là ở đỉnh triền dốc phóng tầm mắt dõi ra xa và rộng, ta dễ choáng ngợp trước cái màu trắng điệp trùng thanh khiết ấy cùng với mùi hương vô cùng dễ chịu mà không loại nước hoa nào sánh được. Và cả khi hoa đã nẫu, hương hoa chừng như còn lưu lại, ướp vào quả nõn, vào lá non tơ nhẹ nhàng lan tỏa.
Những ngày cuối Chạp, bàn chân không chạm đất, trước mênh mông trắng ngần hoa, vời vợi hoa, tít tắp hoa như bọc, như ướp đầy hương hoa làm cho ta khó dời chân bước. Nắng Chạp vàng, gió Chạp mơ hồ vương chút se sắt, sương Chạp như không như có thì sắc trắng ngần kia, mùi hương thanh khiết kia cùng màu xanh lá chừng như không còn tươi xanh hơn được nữa, cùng ong vờn, bướm lượn mới nhận thấy cái đẹp của thiên nhiên chung sức bàn tay con người hài hòa, dang trải khiến lòng ta ngây ngất. Phút chốc muốn bỏ lại sau lưng tất cả, dù Tết đã bên thềm…
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/thang-chap-va-hoa-ca-phe-201901310915362333.htm” button=”Theo vinacomin”]
