NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY, TẬP ĐOÀN CÔNG NGHIỆP THAN – KHOÁNG SẢN VIỆT NAM (TKV) ĐÃ CÓ NHỮNG BƯỚC PHÁT TRIỂN MANG TÍNH BỨT PHÁ MẠNH MẼ CẢ VỀ LƯỢNG VÀ CHẤT. SẢN LƯỢNG TĂNG, NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG TĂNG, TIỀN LƯƠNG THU NHẬP TĂNG NHƯNG TỔNG SỐ LAO ĐỘNG GIẢM, BỘ MÁY TINH GỌN. VẬY ĐÂU LÀ GIẢI PHÁP ĐỂ TKV LÀM ĐƯỢC ĐIỀU ĐÓ? CÂU TRẢ LỜI LÀ TKV ĐÃ CÓ ĐỀ ÁN TÁI CƠ CẤU ĐÚNG HƯỚNG, MÀ ĐIỂM MẤU CHỐT NẰM Ở QUÁ TRÌNH TỔ CHỨC LẠI CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT HIỆU QUẢ.
Lò chợ cơ giới hóa đồng bộ tại Công ty than Dương Huy (Ảnh: Lưu Ký)
Những con số ấn tượng
Nếu như cách đây 5 năm, sản lượng than khai thác hầm lò của TKV bằng công nghệ cơ giới hóa chỉ loay hoay ở mức chưa đầy 2%, thì đến nay sản lượng này đã đạt gần 13% trong tổng số sản lượng khai thác hàng năm. Con số này đang tiếp tục được tăng cao, dự kiến năm 2019 đạt trên 15% và sau năm 2020 sẽ tăng từ 3% đến 5% mỗi năm. Đây là một trong những kết quả từ chủ trương cơ giới hóa, tự động hóa và tin học hóa theo định hướng nền công nghiệp 4.0 khá hiệu quả của TKV thể hiện ở nhiều lĩnh vực khác nhau. Cũng nhờ vậy, năm 2018, năng suất lao động của TKV tính theo giá trị doanh thu toàn Tập đoàn đạt 1,1 tỷ đồng/người/năm, tăng gần 16% so với thực hiện năm 2017. Từ hiệu quả kinh doanh tốt hơn, Tập đoàn có thêm nguồn tài chính để cân đối tăng lương cho người lao động. Trong đó, năm 2018, TKV đã có 3 đợt tăng tương, mỗi đợt tăng 5% vào các kỳ tháng 1, tháng 5 và tháng 10 năm 2018. Cụ thể, riêng đối với công nhân khai thác, đào lò làm công việc bậc 6/6, chỉ cần đảm bảo đi làm đủ 20 công và định mức sẽ đạt mức lương gần 30 triệu đồng/tháng, tức gần 1,5 triệu đồng/công. Tiền lương bình quân toàn Tập đoàn đạt 10,8 triệu đồng/người-tháng, tăng 12% so với thực hiện 2017. Nhiều ngành sản xuất có mức bình quân cao như, sản xuất than 11,6 triệu đồng/người-tháng; sản xuất khoáng sản 8,8 triệu đồng/người-tháng; sản xuất alumin 9,6 triệu đồng/người-tháng; sản xuất điện 12,1 triệu đồng/người-tháng… Đặc biệt, tiền lương bình quân thợ lò đạt 16,5 triệu đồng/người tháng, tăng gần 15% so với năm 2017. Năm 2018 có trên 300 thợ lò có thu nhập từ 300 triệu đồng/người-năm trở lên, tăng gấp 2,4 lần so với thực hiện năm 2017.
Bộ máy tổ chức từ Tập đoàn đến các đơn vị ngày càng được tinh gọn, hiệu quả, nhưng tổng sản lượng khai thác than của TKV vẫn giữ phong độ trên 40 triệu tấn/năm và nhiều sản phẩm khoáng sản, alumin, vật liệu nổ công nghiệp, điện, cơ khí… với tổng giá trị doanh thu gần 130 ngàn tỷ đồng/năm…
Hiệu quả từ một chương trình hành động
Thực hiện đề án tái cơ cấu Tập đoàn TKV đã được chính phủ phê duyệt, những năm gần đây, TKV đã xây dựng các Nghị quyết và chương trình hành động tái cơ cấu trên tất cả các lĩnh vực và chỉ đạo thực hiện quyết liệt. TKV đã chủ động cổ phần hóa tại nhiều đơn vị, huy động các nguồn lực xã hội vào sản xuất. Tổ chức thoái vốn toàn bộ và thoái vốn xuống dưới mức chi phối tại hàng loạt các đơn vị kinh doanh ngoài những lĩnh vực chính của Tập đoàn. Tổ chức sát nhập, giải thể nhiều đơn vị để giảm đầu mối và tạo sự thống nhất trong các lĩnh vực sản xuất kinh doanh.
Quá trình tái cơ cấu của TKV đã thực sự là động lực để các đơn vị phát huy hiệu quả sản xuất kinh doanh. Trong đó đáng kể nhất là đề án tái cơ cấu về công nghệ sản xuất. TKV đã xây dựng Nghị quyết và chương trình hành động ứng dụng cơ giới hóa, tự động hóa, tin học hóa vào sản xuất để nâng cao năng suất lao động và hiệu quả sản xuất kinh doanh, cải thiện điều kiện làm việc cho người lao động… hướng đến xây dựng các “Mỏ xanh, mỏ hiện đại, mỏ ít người”. Đây chính là điểm mấu chốt giúp TKV đạt được những con số ấn tượng vừa nêu trên.
Chẳng hạn như, về tổ chức sản xuất, TKV đã chỉ đạo các mỏ lộ thiên lớn có chung ranh giới mỏ triển khai trình tự bóc đất, khai thác hợp lý 3 mỏ Cao Sơn, Cọc Sáu, Đèo Nai tạo ra các lợi ích chung. Tổ chức kết nối liên thông hàng loạt các mỏ hầm lò, các khu vực khai thác đồng mức như khu vực Tân Dân, Hạ My (Hoành Bồ) với khu vực Đồng Vông (Uông Bí); khu vực Cái Đá với Bắc Bàng Danh (Hạ Long); khu vực Khe Chàm I với Khe Chàm III và tới đây sẽ là Khe Chàm II-IV (Cẩm Phả) hay các mỏ Núi Béo, Hà Lầm v.v. Quá trình kết nối sẽ giúp các đơn vị có thể ứng dụng các thiết bị công nghệ hiện đại và tiết giảm chi phí vận tải, thông gió, thoát nước, đi lại… tạo ra các giá trị gia tăng lớn hơn trong cùng hệ thống.
Về ứng dụng cơ giới hóa trong sản xuất hầm lò, TKV đã nâng số lò chợ áp dụng khấu than bằng máy combain ngày càng tăng, trong đó có lò chợ công suất cao nhất đạt 1.200.000 tấn/năm tại Công ty CP than Hà Lầm, tương đương với một mỏ than hầm lò có tớitrên 2000 lao động những năm trước đây. Các đơn vị khác như Vàng Danh, Nam Mẫu, Dương Huy cũng có những lò chợ khấu than bằng máy công suất 450.000 – 600.000 tấn/năm. Các đơn vị đều đã áp dụng chống lò bằng cột thủy lực, giá khung di động, giàn chống tự hành hiện đại, an toàn, mở ra triển vọng về cơ giới hoá sử dụng ít lao động. Trong khai thác lộ thiên, các đơn vị đã đưa vào vận tải đất đá bằng xe trọng tải lớn đến 135 tấn. Đặc biệt, Công ty CP than Cao Sơn đã tổ chức mô hình vận tải đất đá hỗn hợp giữa xe ô tô và băng tải đá. Hệ thống băng tải đá mỗi năm vận chuyển trên 20 triệu mét khối đất đá, giảm chi phí đáng kể so với các công nghệ cũ.
Trong lĩnh vực tự động hóa, tin học hóa, các đơn vị đã ứng dụng nhiều công nghệ thay thế con người, giảm lao động sống như hệ thống cấp phát quản lý nhiên liệu tự động; hệ thống quản lý khí mỏ, hầm bơm nước tự động; hệ thống quản lý nhân lực ra vào lò; hệ thống quản lý, đo đếm phương tiện kho bãi tự động; các hệ thống vận hành thiết bị băng tải, máy cào liên động; hệ thống quan trắc môi trường tự động; các phần mềm quản lý nhân sự, kế toán, tài chính, công văn, hóa đơn điện tử v.v. Trong lĩnh vực cơ khí mỏ, TKV đã chuyển từ cơ khí sửa chữa sang cơ khí chế tạo phục vụ sản xuất như chế tạo cột thủy lực, tổ chức cán thép vì lò, chế tạo thiết bị phòng nổ, các chi tiết máy với những cỗ robot hiện đại, tự động hoàn toàn… Có lĩnh vực nhờ áp dụng tự động hóa, tin học hóa đã giảm tới 70% nhân công và tiết kiệm nhiều chi phí khác, nâng cao hiệu quả sản xuất, góp phần đưa TKV phát triển mạnh mẽ như ngày hôm nay.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/tai-co-cau-cong-nghe-san-xuat-hieu-qua-201907031557016965.htm” button=”Theo vinacomin”]
