Cập nhật Giọt mồ hôi cuối đông –

Dựng tháp giếng thông thường dùng 2 phương pháp là dùng cẩu kết hợp với tời và dùng hoàn toàn bằng tời. Tuy nhiên, nếu nâng hoàn toàn bằng tời thì phải nhập thêm tời ở nước ngoài về nên không dùng phương án này.
 
Qua hàng chục chuyến đi khảo sát, lùng sục tìm hiểu khắp Hải phòng, Thái Bình, Nam Định, Ninh Bình, Hà Nội, Bắc Giang để tìm hiểu về các loại cẩu cỡ lớn. Chúng tôi thấy rằng cẩu cỡ lớn ở miền bắc gồm 2 loại chính là cẩu bánh lốp và cẩu bánh xích. Cẩu bánh lốp lớn nhất ở Hải Phòng 400 tấn của Công ty Mạnh Hà, 300 tấn của Công ty Tân Hương, 200 tấn của Công ty Tuấn Nghị. Nhưng mỗi công ty chỉ có 1 xe cẩu và làm ăn riêng rẽ với nhau, rất khó phối hợp với nhau trong công tác cùng thi công. Ngoài ra, xe cẩu bánh lốp 120 tấn thì số lượng nhiều hơn gồm có Công ty Cửu Long Hải Phòng có 2 xe, ở Ninh Bình có 1 xe, ở Hà Nội có 1 xe, còn xe cẩu dưới 100 tấn thì có rất nhiều. Cẩu bánh xích tập trung chủ yếu ở Công ty lắp máy Lilama gồm 1 xe cẩu 600 tấn, 1 xe 450 tấn, xe 250 tấn, 150 tấn nằm rải rác khắp miền bắc.
 
Xe cẩu bánh lốp có ưu điểm linh hoạt trong việc vận chuyển nhưng đa phần là xe cẩu cũ nên năng lực nâng thường thấp hơn so với thiết  kế, có xe chỉ còn 70% so với thiết kế. Đây là phương tiện siêu trường siêu trọng nên việc di chuyển ngoài đường quốc lộ cũng hết sức hạn chế phải xin nhiều thủ tục phiền hà. Khi tháo lắp cũng cần có cẩu nhỏ hơn để hỗ trợ lắp đối trọng.
 
Thời gian tiến hành tìm cẩu, đàm phán thuê cẩu vô cùng khó khăn và vất vả do thời gian sử dụng cẩu quá ngắn chỉ 2-3 ngày trong khi di chuyển và tháo lắp cẩu lại hết sức phức tạp. Các công trình khác có thời gian thuê dài hàng tháng thì giá thuê 1 ca máy cẩu 50 tấn chỉ 10 triệu đồng, cẩu 120 tấn chỉ 25 triệu đồng, 600 tấn bánh xích chỉ 90- 120 triệu đồng.
 
Xe cẩu bánh xích có sức nâng lớn, có thể vừa di chuyển vừa nâng hàng nhưng tổ hợp cẩu thì phức tạp và cần dùng cẩu khác để hỗ trợ tháo lắp. Cẩu có nhiều chi tiết nên cần rất nhiều xe vận chuyển phụ kiện đi kèm. Cẩu có tự trọng lớn cho nên với vùng đất tạm có độ ổn định kém phải có nhưng tấm thép lớn cho cẩu đứng chống lún và di chuyển. Việc vận chuyển cẩu vào mặt bằng thi công là vô cùng khó khăn do thuộc phương tiện siêu trường, siêu trọng phải xin nhiều giấy phép khi vận chuyển ngoài đường quốc lộ. Khi vận chuyển cẩu vào mặt bằng +75 vượt cây cầu do Công ty than Hà Lầm xây từ rất lâu, không rõ lai lịch và khả năng chịu tải của cầu, mặt cầu hẹp và dốc rất khó cho xe 4 chân đi qua. Trọng tải của cả thân cẩu và xe 4 chân lên đến 120 tấn lại vượt qua nhiều dốc trơn, trượt do thời tiết mưa và góc cua hẹp vô cùng nguy hiểm. Các chuyên gia khảo sát kỹ, đồng thời nhờ xe ủi bánh xích của Công ty than Hà Lầm kéo giúp, phía sau dùng 02 xe xúc lật để đẩy mới đưa được  phương tiện vào mặt bằng thi công an toàn.
 
Tháp giếng phụ gồm 2 phần chân chính và chân phụ. Chân chính đặt cố định có 2 khớp nối ở dưới 2 chân, mối khớp nối chịu trọng lực được 160 tấn. Trước khi tiến hành lắp đặt tháp giếng phải siêu âm mối hàn đảm bảo tiêu chuẩn mới tiến hành lắp đặt. Chân chính nặng 130 tấn, dùng 4 cẩu bánh lốp nâng 2 bên chân, một bên dùng cẩu 200 tấn, một bên dùng 2 cẩu 120 tấn nâng lên chiều cao 38m, vuông góc 45 độ là lúc trọng lực của tháp  nặng nhất thì dùng tời kéo hỗ trợ đến vị trí 72 độ thì giữ cố định. Sau đó dùng 2 cẩu lật úp chân phụ 180 độ và dùng cẩu 200 tấn và 120 tấn kéo trên đầu và cẩu 50 tấn đỡ chân, tiến dần vào hợp long với chân chính. Sau khi hợp long xong, điểu chỉnh vị trí và hàn cố định trong  6 tiếng. Đặt palăng sửa chữa lên trên rồi tiếp tục hàn các chi tiết khác.
 
Tháp giếng chính cũng bao gồm 2 phần cơ bản là chân chính và chân phụ. Chân chính nặng 230 tấn, chân phụ nặng 80 tấn kết cấu hình thang. Sau khi kiểm tra quy trình như tháp giếng phụ thì bắt đầu lắp đặt bằng 1 cẩu bánh xích 600 tấn lên vị trí 55m và giữ bằng tời như tháp giếng phụ. Dùng cẩu 600 tấn và cầu 120 tấn lật 180 độ. Sau đó cẩu 600 tấn dùng 4 sợi cáp f60 kéo trên đầu chân phụ, 2 cầu 120 tấn và 50 tấn đỡ chân để hợp long. Điều chỉnh vị trí, tiến hành hàn và đặt Palăng sửa chữa lên trên chân chính là hoàn tất khâu lắp đặt bằng cẩu hết gần 2 ngày.
 
Tháp giếng chính của Hà Lầm hợp long và tiến hành hàn lúc 22h đêm ngày 17 tháng 1 năm 2012. Giữa những ngày cuối cùng của mùa đông lạnh giá mà gương mặt của tất cả mọi người đều lấm tấm mồ hôi. Mọi người thở phào vui vẻ đi ăn bữa tối và chuẩn bị ngày hôm sau về quê ăn tết. Thành quả và niềm vui chia đều cho sự cố gắng của tất cả mọi người từ đơn vị thi công, Công ty Tư vấn mỏ giám sát, cũng như ban quản lý dự án Hà Lầm. Tháp giếng dựng xong, chúng tôi rút ra kinh nghiệm, các công trình sau này nên dựng tháp chính và tháp phụ cùng thời gian thì chỉ cần thuê cẩu đến làm việc một lần và tiến hành thuê trọn gói sẽ giảm được chi phí, đồng thời tránh được hiện trạng tính phát sinh ca máy gây tốn kém cho nhà thầu.
 
Trái đầu mùa không chua cũng chát nhưng trái đầu mùa bao giờ cũng quý. Cái quý của nó là sẽ mở ra một thời kỳ thu hoạch mới với những kinh nghiệm quý báu đúc rút được qua nhưng chắt chiu gian khó của giai đoạn đầu. Giọt mồ hôi cuối đông tuy vất vả nhưng nó lung linh như những giọt sương sớm tinh khiết của một sáng mùa xuân đầu tiên. Mùa xuân của những tấn than -300 Hà Lầm.