Dự án Nhà máy sản xuất Amon Nitrat công suất 200.000 tấn/năm và các sản phẩm hóa chất khác là một trong những dự án trọng điểm của Tổng Công ty công nghiệp Hoá chất mỏ (MICCO) nói riêng và Vinacomin nói chung. Dự án có quy mô công nghiệp lớn đầu tiên ở Việt Nam với tổng mức đầu tư gần 5.800 tỷ đồng, thuộc loại công trình công nghiệp cấp đặc biệt, được xây dựng trên diện tích 18,64 ha tại xã Thái Thọ, huyện Thái Thuỵ, tỉnh Thái Bình. Dự án sẽ đạt môi trường tiêu chuẩn châu Âu cũng như các tiêu chuẩn môi trường hiện hành của Việt Nam. Đây là dự án có ý nghĩa lớn trong việc tự chủ, ổn định, phát triển kinh tế, đảm bảo an ninh chính trị, quốc phòng cho đất nước.
Tuy nhiên, đây cũng là “dự án tốn nhiều giấy mực”, gian nan ngay từ khi tìm địa điểm xây dựng nhà máy. Lãnh đạo Tổng Công ty – những người tiên phong, gắn bó chặt chẽ từ lúc dự án mới manh nha kể lại, Dự án Nhà máy sản xuất Amon Nitrat công suất 200.000 tấn/năm chính thức được Chính Phủ giao cho Vinacomin triển khai từ cuối năm 2007. Đến tháng 5 năm 2008, Tập đoàn giao cho MICCO thực hiện. Ngay khi nhận nhiệm vụ, Tổng Công ty đã tiến hành khảo sát lại các địa điểm trước đây Tập đoàn đã tìm hiểu. Trong 6 địa điểm chỉ duy nhất có khu vực K9 Mông Dương có thể khả thi hơn, tuy nhiên do đây là dự án có vốn đầu tư lớn, lại có những đòi hỏi khắt khe mang tính đặc thù nên tất cả các địa điểm này đều không phù hợp.
Trong quá trình đi tìm địa điểm xây dựng Nhà máy, Vinacomin còn tiến hành hợp tác với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Gaet để hình thành liên danh ba bên sản xuất Amon nitrat. Tận dụng thế mạnh của Dầu khí, dự định sẽ xây dựng nhà máy ở Bà Rịa – Vũng Tàu nhưng do có một số vướng mắc và không nhận được sự đồng thuận của Tỉnh nên lại “thất bại” một lần nữa. Sau thời gian tiếp tục nghiên cứu, khảo sát, MICCO chọn Khu công nghiệp Đình Vũ (Hải Phòng) bởi xét thấy cơ sở hạ tầng, kết cấu ở đây tương đối phù hợp để đặt Nhà máy. Mọi thủ tục cơ bản hoàn tất, “gần như ăn chắc” nhưng cuối cùng Đảng bộ Hải Phòng không chấp thuận nên tất cả lại quay lại điểm xuất phát.
Và phải đến khi Tổng Công ty quyết định về hợp tác cùng tỉnh Thái Bình với đầy đủ các điều kiện “thiên thời, địa lợi, nhân hoà”, dự án mới được tiếp tục triển khai, địa điểm Nhà máy được quyết định xây dựng tại xã Thái Thọ, huyện Thái Thuỵ, tỉnh Thái Bình.
Micco làm dân vận
Về với Thái Bình, công việc đầu tiên được MICCO xác định quan trọng nhất chính là tích cực bắt tay làm công tác dân vận – coi đây là một trong những yếu tố quyết định đến sự thành bại của dự án. “Làm với cái tâm, đến với người dân thực lòng, phải thực sự cảm thông, hoà đồng với dân” là quan điểm xuyên suốt mà Tổng Công ty áp dụng – ông Trần Đăng Phi, Phó TGĐ MICCO, Giám đốc BQL dự án khẳng định.
Nói đi đôi với làm, MICCO đã đồng loạt triển khai nhiều công việc để “dân tin, dân hiểu và ủng hộ cho dự án”. Trước tiên, Tổng Công ty tổ chức nhiều buổi họp, hội nghị tại các thôn, các xóm xã Thái Thọ để tuyên truyền cho người dân. Nắm bắt được tâm lý, đặc thù nên các cán bộ BQL dự án chú ý từ những chi tiết nhỏ nhất khi giải thích cho người dân, đó là không sử dụng những ngôn từ khoa học mà tìm cách giải nghĩa bằng những ngôn từ phổ thông, gần gũi nhất cho người dân dễ hiểu. Chẳng hạn nitrat giống như đạm hai lá nhân dân vẫn sử dụng, khí NOx giống như mùi khét của sét đánh… Các cán bộ kiên trì tuyên truyền đến khi người dân hiểu, không còn thắc mắc mới thôi. Sau mỗi buổi họp ấy, BQL dự án không yêu cầu người dân trả lời ngay là có ủng hộ cho dự án hay không mà để họ có thời gian ngẫm nghĩ cho thật kỹ.
Bước ngoặt và cũng là yếu tố cốt lõi giúp MICCO “thu phục” được lòng dân là việc Tổng Công ty đã mạnh dạn tổ chức một buổi đi thăm quan, khảo sát thực tế cho các trưởng thôn, cán bộ xã, cán bộ huyện đến Nhà máy đạm Phú Mỹ (Vũng Tàu) – một nhà máy có công nghệ sản xuất tương tự. Qua quá trình “mục sở thị”, từ cán bộ cho đến người dân địa phương đều tin tưởng tuyệt đối và hết lòng ủng hộ MICCO triển khai dự án.
Trên quan điểm “Hài hoà lợi ích giữa doanh nghiệp và địa phương”, MICCO đã xây dựng mối quan hệ bền chặt, nhất là việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội với địa phương, không chung chung mà được thể hiện qua những việc làm cụ thể. MICCO đã triển khai nâng công suất nhà máy xử lý nước để cấp thêm nước sạch cho dân; trong các chỉ tiêu đào tạo hàng năm đều phân bổ 25% dành cho địa phương; phối hợp với địa phương đảm bảo an ninh trật tự; quan tâm và ủng hộ phong trào của các tổ chức đoàn thể như Hội phụ nữ, thanh thiếu niên nhưng đều được thống nhất qua Mặt trận Tổ quốc. Mới đây nhất, MICCO phối hợp UBND xã Thái Thọ khánh thành, bàn giao Trường mầm non với tổng mức đầu tư khoảng 5 tỷ đồng, nguồn kinh phí do Vinacomin và MICCO ủng hộ. Ngôi trường mới khang trang thực sự đã làm ấm lòng người dân địa phương, góp phần mang lại tương lại rộng mở cho con em họ.
Đáp lại những tình cảm sâu sắc ấy, từ cán bộ đến nhân dân địa phương hết lòng ủng hộ dự án. “Chúng tôi coi MICCO như một người con của quê hương Thái Bình, một “người bạn mới” của xã Thái Thọ. Tổng Công ty về đầu tư tại đây sẽ mang đến cho địa phương những luồng gió mới. Nghe về một nhà máy sản xuất hoá chất, lúc đầu chúng tôi cũng lo lắng lắm nhưng nhờ mối quan hệ gắn kết, sự tận tình của MICCO nên giờ chúng tôi hoàn toàn yên tâm và tin tưởng” – ông Nguyễn Ngọc Rinh – Chủ tịch xã Thái Thọ chia sẻ. Đó cũng là suy nghĩ của rất nhiều hộ dân như gia đình chị Phạm Thị Dùng, gia đình anh Dương Văn Nguy, thôn Hanh Lập… khi nói về dự án.
Một góc nhà hành chính, nhà ăn, trạm y tế của Nhà máy
Chính nhờ sự đồng thuận giữa MICCO và chính quyền địa phương nên tiến độ Dự án Nhà máy sản xuất Amon nitrat đang được triển khai nhanh hơn so với kế hoạch đã định, nhất là công tác chuẩn bị đầu tư. Trong đó, đặc biệt đây là “dự án hiếm có” trong việc giải phóng mặt bằng – một trong những vướng mắc, làm chậm tiến độ của hầu hết các dự án hiện nay. Nhờ sự ủng hộ của dân, ngay trong quá trình MICCO đang lập dự án, chưa được nhận tiền đền bù nhưng nhân dân đã tự nguyện giao trước 3 ha đất trên tổng số 20 ha đất thực hiện dự án để MICCO san lấp mặt bằng, chuẩn bị khởi công công trình. Và sau đó là bàn giao toàn bộ mặt bằng cho Tổng Công ty.
Cùng với đó, các thủ tục lấy ý kiến của người dân, lập báo cáo đánh giá tác động môi trường được MICCO triển khai nhanh, trong thời gian ngắn. Đồng thời địa phương còn tạo điều kiện tối đa cho MICCO về đường điện, đường sá, an ninh trật tự và vệ sinh môi trường. Nhờ vậy, đến nay, sau một thời gian ngắn khởi công, toàn bộ công trình phụ trợ phục vụ dự án như nhà hành chính, nhà ăn, trạm y tế, đường điện đã hoàn thành xong; thiết kế kỹ thuật xong; vấn đề tài chính được đảm bảo. Hiện nay đã và đang ép cọc các công trình chính dự kiến sẽ hoàn thành trong tháng 1 năm 2013.
Như vậy, từ câu chuyện làm dự án Amon nitrat mới càng thấy rõ vai trò, tầm quan trọng của công tác dân vận và việc hài hoà mối quan hệ giữa doanh nghiệp và địa phương. Đó là một trong những bí quyết thành công quan trọng khi triển khai các dự án. Và, thiết nghĩ cách làm của MICCO cũng là một gợi ý.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/tu-cau-chuyen-amon-nitrat-3703.htm” button=”Theo vinacomin”]
