Nằm ở khâu cuối cùng trong dây chuyền sản xuất, chế biến và tiêu thụ than vùng Hòn Gai, suốt mấy chục năm qua CBCNV Công ty Tuyển than Hòn Gai đã vượt lên biết bao khó khăn, thách thức lập nên nhiều thành tích xuất sắc góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tự hào với 2 danh hiệu Anh hùng LLVTND và Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới, cùng với nhiều phần thưởng cao quý khác của Đảng, Nhà nước trao tặng, Tuyển than Hòn Gai đã và đang vững bước đi lên bằng việc đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh gắn với bảo vệ môi trường…
Đến Hòn Gai, tiền thân của Công ty Tuyển than Hòn Gai ngày nay đã ra đời cách đây gần 130 năm. Khi đó chủ mỏ đã cho xây dựng Nhà máy sàng tại Hòn Gai với công suất 192 tấn/giờ, đồng thời xây dựng tuyến đường sắt dài 15 km từ khu vực khai thác than Hà Tu ra cảng Hòn Gai; cảng Hòn Gai được xây dựng 1 cầu tàu dài 75m, 2 sàn tàu và lắp đặt 10 cần cẩu chạy bằng hơi nước. Ngày 20/8/1960, Xí nghiệp Bến Hòn Gai chính thức được thành lập với nhiệm vụ chủ yếu là vận chuyển than nguyên khai của các mỏ than vùng Hòn Gai về sàng tuyển, chế biến thành than thương phẩm phục vụ nền kinh tế quốc dân và xuất khẩu. Ngay sau khi thành lập, Công ty đã nhanh chóng sắp xếp lại sản xuất và luôn hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu kế hoạch chủ yếu từ 104% đến 110%, mà đỉnh cao là tổng sản lượng năm 1965 đạt gần 1,24 triệu tấn than sạch và 132 nghìn tấn than luyện.
Trong giai đoạn chống chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ, Công ty nằm trong địa bàn trọng điểm bắn phá ác liệt của không quân Mỹ đó là Bến phà Bãi Cháy và cảng Hòn Gai. Nhưng với khẩu hiệu “Tay búa tay súng”, phát huy truyền thống bất khuất kiên cường, dũng cảm, không sợ gian khổ, hy sinh, vừa sản xuất vừa chiến đấu. Tiêu biểu cho tinh thần chiến đấu ngoan cường, dũng cảm, quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh là Đại đội pháo 37 ly và người Đại đội trưởng kiêm Bí thư Chi bộ – Anh hùng liệt sĩ Đặng Bá Hát đã chỉ huy 115 trận, bắn rơi 2 máy bay Mỹ. Bên cạnh đó Công ty đã chọn cử và tiễn 500 CNVC là những thanh niên ưu tú gia nhập các lực lượng vũ trang để chi viện cho tiền tuyến. Giai đoạn đó Công ty là lá cờ đầu trong phong trào thi đua lao động sản xuất và chống đế quốc Mỹ leo thang bắn phá miền Bắc. Thành tích đó đã được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND (1973); Đồi pháo 37 ly được Bộ Văn hoá công nhận là Di tích lịch sử văn hoá (1995).
Chiến tranh kết thúc, đất nước hoà bình, thống nhất, Công ty bắt tay ngay vào khôi phục và xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật, tổ chức lại sản xuất. Trong bộn bề công việc và chồng chất những khó khăn do chiến tranh để lại, phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong chiến đấu, toàn thể CNCB Công ty đồng sức đồng lòng vượt qua mọi thử thách, khắc phục mọi khó khăn, phát động các phong trào thi đua, mở các chiến dịch sản xuất than quyết thắng. Nhiều điển hình tiên tiến đã xuất hiện, tiêu biểu là tổ chức chạy tàu theo lịch từ 6 chuyến/ca lên 10 chuyến/ca, nâng sản lượng kéo than mỏ từ 1,5 triệu tấn/năm 1975 tăng lên 2,1 triệu tấn/năm 1978.
Vào đầu thập kỷ 90, thực hiện chủ trương và yêu cầu quy hoạch của thành phố du lịch và bảo vệ môi trường Vịnh Hạ Long, Công ty đã dịch chuyển địa điểm sản xuất tồn tại trên 100 năm đến nhà máy tuyển mới được đầu tư công nghệ tuyển rửa hiện đại của Australia, công suất thiết kế 2 triệu tấn/năm với tổng giá trị đầu tư xấp xỉ 300 tỷ đồng. Năm 1997, Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng chính thức được đưa vào sử dụng với công suất máy lắng đạt 220T/h, tỷ lệ tách khô 28%, hệ số thu hồi 69%. Công suất ban đầu đạt từ 1,2 đến 1,5 triệu tấn than. Đây cũng là thời điểm Công ty gặp rất nhiều khó khăn do công nghệ tuyển rửa của Nhà máy không phù hợp với chất lượng than nguyên khai vùng Hòn Gai và hai cảng tiêu thụ than lớn phải ngừng hoạt động.
Đứng trước những thách thức đó, tập thể CBCNV Tuyển than Hòn Gai đã đồng tâm hợp lực, phát huy trí tuệ sáng tạo trong sản xuất, mạnh dạn đầu tư, đổi mới công nghệ đi kèm với bảo vệ môi trường sinh thái… nên đã tạo được những bước tiến nhanh chóng. Từ 1 hệ sàng khử nước công suất tối đa 120 tấn/h, đã lắp thêm 3 hệ, nâng công suất lên 220 tấn/h; lắp thêm 2 hệ xoáy lốc phân cấp thành phẩm, 1 hệ máng xoắn …, đầu tư 01 dây chuyền tuyển nổi để triệt tiêu than bùn, tăng tỷ lệ than cám tốt để xuất khẩu… Nhà máy Tuyển than Nam Cầu Trắng từ hoạt động chưa đồng bộ, năng suất thấp đã đạt và vượt so với công suất thiết kế 60%; sản lượng than vào sàng đạt trên 3,2 triệu tấn/ năm. Nhà máy đã cho ra 20 loại than thương phẩm đa dạng về chủng loại, chất lượng cao đáp ứng được nhu cầu khách hàng truyền thống như Nhật Bản, Thái Lan, Hàn Quốc… Bên cạnh các giải pháp phát triển sản xuất kinh doanh, Công ty luôn kiện toàn bộ máy quản lý, chỉ huy sản xuất gọn nhẹ, chăm lo công tác đào tạo nguồn nhân lực, áp dụng các hình thức khoán chi phí sản xuất đến từng người lao động, gắn chặt kết quả sản xuất với tiền lương, tiền thưởng nên đã khuyến khích mọi người hăng say lao động sản xuất.
Với phương châm: “Sản xuất than hài hoà với môi trường sinh thái”, song song với nhiệm vụ phát triển sản xuất kinh doanh, Công ty đã và đang triển khai nhiều dự án đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng hiện đại và môi trường sản xuất đạt tiêu chuẩn xanh – sạch – đẹp. Công ty là đơn vị đầu tiên của TKV, của tỉnh Quảng Ninh được tặng “Cúp thương hiệu xanh bền vững”; Bộ Tài nguyên và Môi trường tặng cúp và giải thưởng bảo vệ môi trường.
Những năm gần đây, mặc dù bị ảnh hưởng của suy thoái kinh tế toàn cầu, nhưng Công ty vẫn đạt được mức tăng trưởng ổn định. Để làm được điều đó, Công ty đã chủ động bám sát tình hình thực tế, nhiệm vụ sản xuất theo chỉ đạo của Tập đoàn, chủ động phối hợp với các đơn vị trong vùng tổ chức điều hành hợp lý việc nhận than nguyên khai từ các mỏ; áp dụng công nghệ sàng tuyển, chế biến than phù hợp; quy hoạch kho bãi tiêu thụ đáp ứng tình hình để giữ ổn định và nâng cao hiệu quả sản xuất. Trong công tác giao nhận than, Công ty tăng cường kiểm tra, kiểm soát số, chất lượng than nguyên khai mua mỏ. Bên cạnh đó, để đảm bảo có đủ loại than tiêu thụ theo yêu cầu, Công ty đã tổ chức mua than tại các đơn vị khai thác vùng Vàng Danh, Uông Bí về để pha trộn, tiêu thụ cho phù hợp. Đặc biệt để phát huy sức mạnh tập thể, khơi dậy tinh thần thi đua trong toàn thể CBCN-LĐ, hàng năm, Công ty đều phát động phong trào thi đua lao động sản xuất, đảm bảo năng suất và an toàn.
Tự hào với truyền thống của người thợ Tuyển than anh hùng trong chiến đấu, sáng tạo trong lao động sản xuất, 56 năm qua Công ty đã vinh dự được Đảng và Nhà nước phong tặng nhiều phần thưởng cao quý: Cờ thưởng luân lưu thi đua khá nhất của Bác Hồ; Danh hiệu đơn vị Anh hùng LLVTND; Danh hiệu đơn vị Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới; Huân chương Lao động hạng Nhất; Huân chương Độc lập hạng Ba; Danh hiệu Doanh nghiệp giỏi khối công nghiệp Trung ương; Giải thưởng Môi trường; Cúp Thương hiệu xanh Bền vững và nhiều bằng khen, giấy khen khác.
[odex-source url=”https://www.vinacomin.vn/tap-chi-than-khoang-san/tuyen-than-anh-hung-201611131556100402.htm” button=”Theo vinacomin”]